2
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ýðõòýé áàéõ çýðãèéã çîðèóä “õààÿà” ãýõ ìýòèéí ¿ãèéã õýðýãëýí îðóóëñàí<br />
ÿâäàë ìºí.<br />
Äýýð äóðäñàí ç¿éë àíãèóäààñ ¿çýõýä, ëàì íàðûí ýðõ íèëýýä õàñàãäàæ,<br />
ÿëàíãóÿà øàðûí øàøíû òýðã¿¿í Áîãä ãýãýýíèé òºð çàõèðàõ õààí ýðõ õýðýã<br />
äýýðýý ¿ã¿é áîëæýý. Áàñ Õÿòàäûí ïàðëàìåíò, Ìîíãîë, Òºâäèéí õýðýã ýðõëýõ<br />
çàõèðãààíû óäèðäàõ òóøààëä èõ òºëºâ õàð ôåîäàëóóäûí äóíäààñ òîìèëîõ<br />
áîëñíîîñ ÷ øàð ôåîäàëóóäûí ýðõ ÿìáà àâòîíîìèòûí ¿åèéíõýýñ àëü íýãýí<br />
õýìæýýãýýð ÿâöóóðàí õàñàãäñàí áàéâ. ¯¿íýýñ áîëæ ëàì íàðûí äýýä àíãèéí<br />
çàðèì õýñýã äóðã¿éöýõ áîëîâ.<br />
̺í ãýðýýíèé á¿õ ç¿éë àíãè íü æèíõýíý àðä ò¿ìíèé ýðõ àøãèéí øóóä<br />
ýñðýã õàíäñàí áºãººä ¿¿íä, ÿëàíãóÿà àëáàí òàòâàð, ºð øèð òºëºõ ÿâäàë õóó÷èí<br />
õýâýýð ¿ëäñýíýýð ¿ë áàðàì õàðèí ÷ òýð òàëààð ìîíãîë íî¸ä, ëàì íàð, õÿòàäûí<br />
õóäàëäàà÷íû ýðõèéã óëàì áàòàòãàæ äýëãýð¿¿ëýí çààæ àðä ò¿ìíýýñ ìºíãº<br />
õ¿¿ëýã÷äèéí ºðèéã äàâõàð öóãëóóëàõààð äóðäñàí áàéâ.<br />
Äàðëàë, ìºëæëºã õýäýí äàâõàð áîëæ íèéò àðä îëîí áèò¿¿ãýýð õÿòàäûí<br />
õóäàëäàà÷èä, öýðãèéí ýðõ áàðèã÷èä, ò¿øìýë¿¿äýä äóðã¿éöýõ ÿâäàë ºñºí<br />
íýìýãäýæ áàéâ. Áîãä ãýãýýí, åðºíõèé ñàéä Áàäàìäîðæ çýðýã äýýä òóøààëûí<br />
ôåîäàëóóä ººðñäèéí õóâèéí àøèã ñîíèðõëûí ¿¿äíýýñ óã ãýðýýíèé òºñëèéí<br />
ç¿éë àíãèóäûã çºâøººðºõ áîëæ áàéâ. Ãýâ÷ ìîíãîëûí íèéò àðä ò¿ìíèé<br />
ýñýðã¿¿öýë, õÿòàäûí çàñãèéí ãàçàð áà îðîñûí öàãààíòíóóäûí õîîðîíäûí<br />
çºðºë人í áàñ Ãàäààä Ìîíãîë íü íàðìàé Ìîíãîëûí õºäºë㺺íä íýãäýí îðæ<br />
ìàãàäã¿é çýðãýýñ øàëòãààëàí ýíý ãýðýýíèé òºñëèéã õýëýëöýí øèéäâýðëýõ<br />
ÿâäàë óäààøèð÷ áàéâ.<br />
Îðîñûí õààíò òºð óíàñíûã õÿòàäûí çàñãèéí ãàçàð àøèãëàí Ãàäààä<br />
Ìîíãîëûã ººðèéí ýðõøýýëä îðóóëàõààð øèéäýí áàéñàí íü äýýð äóðäñàí<br />
áàðèìòóóäààñ òîäîðõîé áîëñîí áèëýý. Õàðèí ýíý ÿâäàëä Õÿòàäûí çàñãèéí<br />
ãàçàð, Ǻâëºëò çàñãèéã õ¿ëýýí çºâøººðºõã¿é áàéõààð ÀÍÓ, Àíãëè, Ôðàíö,<br />
ßïîíû çàñãèéí ãàçðûí ºìíº àâñàí ¿¿ðýã íü ñààä áîëæ áàéæýý. Òýð àâñàí<br />
¿¿ðãèéí ¸ñîîð Õÿòàä óëñ, Îðîñ óëñûí õààíò çàñàãòàé áàéãóóëñàí õóó÷èí<br />
ãýðýý, ò¿¿íèé äîòîð Ãóðâàí óëñûí õýëýëöýýðèéã õ¿íäýòãýí ¿çýõ ¸ñòîé áàéâ.<br />
Èéì ÷ ó÷ðààñ Êîë÷àêèéí çàñãèéí ãàçàð Áýýæèíä áàéñàí õààíò îðîñûí<br />
ýë÷èí Êóäàøîâîîð äàìæóóëàí, Õÿòàä óëñ ãóðâàí óëñûí õýëýëöýýðèéã<br />
çºð÷èæ, ÿëàíãóÿà Ãàäààä Ìîíãîëä 1919 îíä õÿòàä öýðýã îðóóëæ áàéãààòàé<br />
õîëáîãäóóëàí íýã áèø óäàà ýñýðã¿¿öýë èëýðõèéëæ áàéâ. Õÿòàäûí Çàñãèéí<br />
ãàçàð äýýðõ õ¿íä áýðõøýýëò áàéäëààñ çàéëñõèéí ãàðàõûí òóëä Ãàäààä<br />
Ìîíãîëûã “áîëüøåâèê çàíàëõèéëëýýñ” õàìãààëíà ãýäãýýð õàëõàâ÷ õèéæ<br />
ò¿¿íèéã ýçëýõèéí òóëä Ñåìåíîâîîñ õèéñýí öýðãèéí öºìðºëèéã àøèãëàâ. Ýíý<br />
çîðèëãîîð Ëèþàíü áà ò¿¿íèé îðëîã÷ Ãî Öàé-òàí íàðûí çàõèðñàí ãóðâàí õîðîî<br />
öýðýã Õèàãòàä õóðàëäàí Ẻãíºð÷ýý.<br />
1919 îíû 10-p ñàðûí 29-íèé áàéäëààð õÿòàäûí õîëèìîã áðèãàä Õ¿ðýýíä<br />
á¿ðýëäýí áàéãóóëàãäàæ äóóññàí áàéâ. Áàðóóí õîéä õÿçãààðûã òîõèíóóëàí<br />
øèéòãýõ ñàéä ãåíåðàë Ñþé Ø¿-÷æàí öýðãèéí õàìò Ãàäààä Ìîíãîëä èðýõ ãýæ<br />
115
Change language