2
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
àâòî ìàøèíû õàðèëöàà òîãòîîõîä äºõºì ¿ç¿¿ëæ ÷àäàõàà Ìîíãîëûí çàñãèéí<br />
ãàçàðò ìýäýãäýæ áàéâ 173 . Ãàäààäûí õàðüÿàò íàðûí õóâèéí àâòîìàøèíû<br />
êîìïàíè àæèëäàà îðæ ýõëýõ ¿åäýý çºâõºí õî¸ðõîí ìàøèíòàé áàéæýý. Àæëààð<br />
ÿâàà 3 àìåðèê, 2 ÿïîí, 1 îðîñ çýðýã õ¿ì¿¿ñèéã ñààäã¿é íýâòð¿¿ëýõèéã íèéñëýë<br />
õ¿ðýýí äýõ õÿòàäûí òºëººëºã÷ ×åí È-èéí õ¿ñýëòýýð Ìîíãîëûí çàñãèéí<br />
ãàçàð 1918 îíä á¿õ ÷óóëãàíóóäàä òóøààæýý. ×óóëàëò õààëãà äàõü Àìåðèêèéí<br />
“Àíäåðñîí Ìåéåð” ï¿¿ñýýñ Ìîíãîëûí Ñàíãèéí ÿàìíû òºëººëºã÷ 30000<br />
õÿòàä ÿí÷ààíû çýýëëýãèéã 6 ñàðûí õóãàöààãààð ÿí÷ààí òóòàì 12,5 ìºíãºíèé<br />
õ¿¿òýéãýýð 1917 îíû ñ¿¿ë÷ýýð àâ÷ýý.<br />
Ìîíãîëûí çàñãèéí ãàçàðò ìºíãºíèé õýðýãöýý èõ áîëæ áàéñíààñ àøèãò<br />
ìàëòìàë ýðæ îëîõ õýðýãòýé áîëîâ. Õÿòàä òåõíèê Æàí Þû ãýäýã õ¿íèéã<br />
àæèëëóóëæ, Áààòàð áýéë Íàâààí-Þíäýíãèéí õîøóóíû íóòàã Ò¿íõýëä ýðäýíèé<br />
÷óëóó, àëò, í¿¿ðñ, ìºí Äàé÷èí âàíãèéí íóòàã (îäîîãèéí Áóëãàí àéìàã)<br />
ͺðºíä ãýäýã ãàçàð í¿¿ðñíèé îðäûã 1914 îíä íýýæýý.<br />
Ìîíãîëûí àæ àõóéí<br />
àìüäðàëä ¿çýãäýæ<br />
áàéñàí çàðèì<br />
ººð÷ëºëò<br />
×èíýýëýã àðäûí äîòðîîñ êàïèòàëèñò ýëåìåíò<br />
òºðæ, ãàðàõ ÿâäàë èõýñ÷ áàéñàí áà ìîíãîëä õóâèéí<br />
õóäàëäàà èäýâõæèæ áàéñàí áîëîâ÷, ýíý ÿâäàëä ëàì<br />
íàðûí øàõàëò íºëººãººð çàñãèéí ãàçàð ñààä õèéæ<br />
áàéëàà.<br />
Çàñãèéí ãàçðûí íýã áè÷èãò äóðäàõäàà: ñ¿¿ëèéí ¿åä õºðºí㺠àðâèæóóëàõ<br />
ýðìýëçëýë á¿õèé õ¿ì¿¿ñ îëøèð÷ áàéãààãààñ çàðèì íü ìàë õóäàëäàí àâ÷ ãóðàâ<br />
äàõü ýòãýýäýä äàìëàí õóäàëäàõ, íºãºº õýñýã íü õóäàëäàà õèéõ çîðèëãîîð<br />
ãàäààäûí õàðüÿàò íàðààñ çýýëëýã àâ÷ áàéíà ãýæýý.<br />
Äîòîîäûí ãààëèéí òóõàé ä¿ðýì 1913 îíä áàòëàãäñàí áà òýð ä¿ðìèéí ¸ñîîð<br />
Íèéñëýë õ¿ðýý, Óëèàñòàé, Õîâä áîëîí Õèàãòûí íàéìàà÷èíä ìàë õóäàëäàõ,<br />
ìàë àæ àõóéí á¿òýýãäýõ¿¿í ìàõ, ñ¿¿, öàãààí èäýýíèé ¿éë õóäàëäàõàä ãààëèéí<br />
òàòâàð òºëºõ áîëñîí áàéâ 174 .<br />
Ãààëèéí òàòâàðûí ñèñòåì, ôåîäàëûí òàðõàé áóòàðõàé áàéäàë ìºí Ìîíãîë<br />
äàõü ôåîäàëûí áàéãóóëëûã òóñãààðëàí õààã÷ ãàäààäûí êàïèòàë äîòîîäûí çàõ<br />
çýýë, ¿éëäâýðèéí ãàçðóóä áóé áîëîõîä ñààä õèéæ áàéâ. Õýäèé òèéì áîëîâ÷<br />
ìîíãîëûí õóäàëäàà÷èí íàðààñ ãààëèéí òàòâàð ãàçàð ñàéã¿é àâ÷ áàéñàí çàðèì<br />
íýã ìýäýý õóäàëäààíû àæèë õºãæèæ áàéñíûã ãýð÷èëæ áàéíà. Æèøýý íü<br />
Ò¿øýýò õàí àéìãèéí Ñýöýí âàíãèéí õîøóóíû 8 õ¿íýýñ ãààëèéí òàòâàð àâñàí.<br />
¯¿íä: Íèéñëýë õ¿ðýýíä 4 øàð çàðñàí òóñëàã÷ààñ 40 ðóá; 22 õîíü, 8 ÿìàà çàðñàí<br />
ëàì Ëóâñàíäîðæîîñ 1490 ðóá, 14 õîíü, 3 ÿìàà çàðñàí àðä Áàòñ¿õýýñ 740 ðóáëü<br />
òóñ òóñ àâ÷ýý.<br />
Óëèàñòàéä 1917 îíä ãààëèéí òàòâàð òºëñºí ìîíãîë õ¿ì¿¿ñèéí æàãñààëòàä<br />
á¿ãä 43 æèí÷èí áàéñíààñ 35 íü òóñ á¿ð 20-îîñ äîîø òýìýýòýé, 5 íü 20-30<br />
173<br />
ÖÃÂÈÀ. ô.2000. oï. 1, åä. õð. 4126, ë. 283.<br />
174<br />
ÌÓÀ. Àâòîíîìèéí ôîíä. Ýäèéí çàñãèéí àíãè, 2-ð á¿ëýã, 4-ð á¿ñ.<br />
64
Change language