2
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
áàéíà ãýñýí ìýäýý 1919 îíû 10-ð ñàðûí 30-íä òîäîðõîé áîëîâ. Òýãýýä 1919 îíû<br />
11-ð ñàðä õÿòàäûí öýðãèéí 3-ð ÿâãàí äèâèç Íèéñëýë Õ¿ðýýíä èðñíèé äàðààõàí<br />
ãåíåðàë Ñþé Ø¿-÷æàí ÷ õ¿ðýëöýí èðýâ. Òýð èðìýãöýý õÿòàäûí òºëººíèé<br />
ò¿øìýäèéí Ìàéìàà õîò (Õèàãò), Óëèàñòàéä ñóóæ áàéñàí òóñëàã÷óóäûã äóóäàí<br />
èð¿¿ëæ, òýäýíòýé Ãàäààä ìîíãîëûí íî¸äòîé õèéæ áàéñàí ãýðýýã ò¿ðãýòãýí<br />
òºãñãºë áîëãîõ òóõàé àñóóäëûã çºâëºëäºí õýëýëöæýý. ̺í ìîíãîëûí çàñãèéí<br />
ãàçàðò àâòîíîìèéã íýí äàðóé óñòãàõûã øààðäàâ. 1919 îíû 11-ð ñàðûí 10-íä<br />
Áîãä ãýãýýí Ñþé Ø¿-÷æàíû øààðäñàí ¸ñîîð óã àñóóäëûã õýëýëö¿¿ëýõýýð<br />
çàñãèéí ãàçàðòàà îðóóëæýý 283 .<br />
Çàñãèéí ãàçðûí ãèø¿¿ä àâòîíîìèéã óñòãàõ òàëààð íààøòàé ñàíàë òàâüñàí<br />
áà õàðèí çàðèì ò¿øìýä¿¿ä òàòãàëçæýý. Èéìä àâòîíîìèéã óñòãàõ òóõàé<br />
áàðèìò áè÷èãò çºâõºí Åðºíõèé ñàéä áà Ãàäààä ÿàìíû ñàéäààð ãàðûí ¿ñýã<br />
çóðóóëæ, ç¿éë äóóñãàíà ãýæ Ñþé Øó-÷æàí ìýäýãäýæ áàéâ.<br />
Ìîíãîëûí íî¸äîîñ Ñþé Øó-÷æàí, õÿòàäûí ýë÷èí ñàéä õî¸ðò çîðèóëàí<br />
11-ð ñàðûí 13-íä õèéõ ãýñýí äàéëëàãàíä òýä õ¿ðýëöýí èðýýã¿é, õàðèí<br />
Ìîíãîëûã õÿòàäûí çàõèðãààíä îðóóëàõ õ¿ñýëòèéí áè÷ãèéã ìàðãààøèéí<br />
îðîé 8 öàãèéí ºìíº ãàðãàõã¿é áîë õóòàãò, áèä õî¸ð áàðèâ÷ëàãäàí ìàøèíààð<br />
Áýýæèíä õ¿ðãýãäýõ áîëíî ãýæ õÿòàäûí òºëººíèé ò¿øìýä Ìîíãîëûí åðºíõèé<br />
ñàéäàä ìýäýãäæýý.<br />
“1919 îíû 11-ð ñàðûí 15-íä õÿòàäûí òóëãàñàí øààðäëàãûã õýëýëöýõýýð<br />
óëñûí Äýýä, Äîîä õóðàë õóðàëäàí õàðèëöàí àäèëã¿é çºðººòýé øèéäâýð<br />
ãàðãàæýý. Äýýä õóðàë öààøèä ýñýðã¿¿öýõ áîëîìæã¿é õýìýýí ¿çýæ óã<br />
øààðäëàãûã õ¿ëýýí àâíà ãýñýíä, õàðèí Äîîä õóðàë íü õÿòàäûí øààðäëàãûã<br />
õ¿ëýýí àâàõ áàéòóãàé ò¿¿íèéã øèéäâýðòýé ýñýðã¿¿öýí, á¿õ íèéòýýð<br />
çýâñýãëýæ, Ìîíãîëûí àâòîíîìèéã õàìãààëíà ãýæýý. Ýíý ñàíàëûã óëñûí<br />
Äîîä õóðàëä îðîëöîæ áàéñàí àðä ãàðàëòàé õ¿ì¿¿ñ èëýðõèéëæ áàéñíû äîòîð<br />
õóâüñãàëò á¿ëãýìèéí óäèðäàã÷ Ä.Ñ¿õáààòàð, ìºí Ä.Äîãñîì íàð Äýýä õóðëààñ<br />
Äîîä õóðàëä òóëãàí òóøààæ áàéñàí ç¿éëèéã èëò ýñýðã¿¿öýæ, Äýýä õóðëûí<br />
òºëººëºã÷ äýä ñàéä ëàì ÷èí âàí Äàøäýíäýâ, èòãýìæèò áýéñ Öîãò-Î÷èð<br />
íàðòàé òýìöýëäýæ áàéæýý 284 .<br />
¯¿íèéã õààíò îðîñûí êîíñóë Îðëîâ àøèãëàõ, Ãàäààä Ìîíãîëûí áàãà, äóíä<br />
òóøààëûí ò¿øìýä, ôåîäàëóóä ÿëàíãóÿà Äîîä õóðëûí çàðèì ãèø¿¿äèéã òàëäàà<br />
òàòàæ, àâòîíîìèéã ººðèéí ýðõøýýëä áàéëãàõûã ìýðèéæ áàéñàí áîëîâ÷ òýð,<br />
öàã àëäàæ õýðýã á¿òýëã¿é áîëñîí àæýý.<br />
Ãåíåðàë Ñþé Øó-÷æàí, èéíõ¿¿ Äîîä õóðëààñ ýñýðã¿¿öýí óäààøðóóëæ<br />
áàéñàí õýðãèéã ò¿ðãýòãýæ, êîíñóë Îðëîâûí àëèâ ÿâóóëãûí çàìûã á¿ðìºñºí<br />
xaax çîðèëãîîð öýðãèéã æàãñààæ, àâòîíîìèéã óñòãàõ òóõàé áè÷ãèéã íýí äàðóé<br />
ãàðãàõûã øààðäæýý.<br />
Ýíý ¿åä ãåíåðàë Ñþé Ø¿-÷æàí, Õ¿ðýýíä áàéñàí õÿòàäûí ýë÷èí ×åí È<br />
283<br />
ÖÃÀÎÐ ÑÑÑÐ. Ô.200, îï.7, ä.53, ë. 91.<br />
284<br />
Ñ¿õáààòàðûí òóõàé äóðäàòãàëóóä. ÓÁ., 1965. 71, 73-ð òàë.<br />
116
Change language