2
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ìîíãîëä òîìèëñîí ¿¿íä: Íèéñëýë õ¿ðýýíä ×èí Ëó (Õèàãòûí áàãà õóðàëä<br />
îðîëöñîí), Óëèàñòàéä ×èí È (ìºí õóðàëä îðîëöñîí) íàð áîëîí Õîâä, Õèàãòàä<br />
òóñãàé òºëººëºã÷èä ñóóëãàæýý.<br />
Õÿòàä, õààíò Îðîñûí çàñãèéí ãàçðûí õîîðîíäûí çºð÷ëèéã õàðóóëñàí ÿíç<br />
á¿ðèéí ºäººí õàòãàëò Ìîíãîëûí çàñãèéí ýðõ áàðèõ õýñãèéí äîòîð ýõëýâ.<br />
Íèéñëýë õ¿ðýýíä ñóóãàà Îðîñûí åðºíõèé êîíñóë Ìîíãîëûí Çàñãèéí<br />
ãàçàðò ìýäýãäýõäýý: “Ýçýí õààíò Îðîñûí çàñãèéí ãàçðààñ àâñàí öàõèëãààí<br />
óòñàíä äóðäñàí íü: “Ìîíãîëûí àâòîíîìèò çàñãèéí ãàçðûí îëîí òîîíû àëáàí<br />
òóøààëûã øàøíû ëàì íàð ýçýëñýí áàéõ ó÷èð ëàì áà õàð ýðõ áàðèã÷äûí<br />
õîîðîíä ó÷ðûã ¿ë îéëãîëöîõ ÿâäàë îëîíòàà ãàð÷ áàéíà. Ýäãýýð õàðøèëäààí<br />
íü îíö ÷óõàë àñóóäëóóäûã øèéäâýðëýõýä ñààä òîòãîð áîëæ áàéãààãààð<br />
áàðàõã¿é, áàñ õî¸ð àðä ò¿ìíèé ñàéí ñàéõàí õàðèëöààã ãóòààæ áàéíà. Ó÷èð<br />
èéìä äýýä òóøààëä áàéãàà øàøíû ëàì íàðûã àëáàí òóøààëààñ íü õàëæ îðîíä<br />
íü õàð ÿçãóóðòàí õ¿ì¿¿ñèéã òàâèõûã Îðîñûí çàñãèéí ãàçðààñ Ìîíãîëûí<br />
çàñãèéí ãàçàðò õ¿ñ÷ áàéíà. ¯¿íèéã ººðèéíõºº Çàñãèéí ãàçðûí íýðèéí ºìíººñ<br />
ìýäýãäýæ, ýíý òóõàé àâòîíîìèò ìîíãîëûí ýçýí Áîãä Æàâçàíäàìáà õóòàãò<br />
õààíû ñîíîðò õ¿ðãýæ, ýöñèéí õàðèóã íàäàä ìýäýãäýõèéã Ìîíãîëûí çàñãèéè<br />
ãàçàðò õ¿ñíý 114 ” ãýæýý.<br />
Ýíý áîë äîòîîäûí àñóóäàë áºãººä Õèàãòûí õýëýëöýýðèéí ¸ñîîð<br />
Àâòîíîìèò ìîíãîëûí äîòîîä õýðýãò õýí ÷ îðîëöîõ ¸ñã¿é ãýñýí õàðèóã<br />
Ìîíãîëûí çàñãèéí ãàçàð ºã÷ýý.<br />
1912 îíä äà ëàì Öýðýí÷èìýä Äîòîîä ÿàìíû ñàéäûí òóøààëààñ õàëàãäàæ,<br />
îðîíä íü Ñàéí íî¸í õàí òîìèëîãäñîí íü ýíý àñóóäàëòàé õîëáîîòîé áàéæýý 115 .<br />
1914 îíä Öýðýí÷èìýä íàñ áàðñàí áà 1915 îíû 2-ð ñàðä Ãàäààä ÿàìíû ñàéä,<br />
Îðîñûã ò¿øèãëýæ áàéñàí Õàíääîðæ, Íàâààííàìæèëûí ãýð÷èëñíýýð Áîãä<br />
ãýãýýíèé îðäîíä äàéëëàãà õèéæ áàéõ ¿åä õîð áàëãàæ ¿õñýí áàéíà 116 . 1915<br />
îíû 9-ð ñàðä Äîòîîä ÿàìíû ñàéäààð äà ëàì Áàäàìäîðæ òîìèëîãäñîí áºãººä<br />
òýð íü ñ¿¿ëäýý (1919 îíä) õÿòàäûí àìáàíä áóóæ ºã÷ýý. Ø¿¿õ ÿàìíû ñàéä<br />
âàí Íàìñðàéãèéí îðîíä Ñýöýí õàí Íàâààíöýðýí áîëæ, òýð íü àâòîíîìèò<br />
Ìîíãîëûí òºëººëºã÷ººð 1916 îíû 2-ð ñàðûí 6-ä Áýýæèíä î÷èæ, ò¿¿íèéã<br />
Þàíü Øè-êàé õ¿ëýýí àâ÷ýý. Þàíü Øè-êàéí çàñãèéí ãàçàð, áàñ ªâºð ìîíãîë<br />
äàõü ¿íäýñíèé ýðõ ÷ºëººíèé õºäºë㺺íèéã õàòóó øèð¿¿íýýð äàðæ áàéâ.<br />
1915 îíä ªâºð ìîíãîëûí áàðóóí íóòàãò ¿íäýñíèé ýðõ ÷ºëººíèé òîìîîõîí<br />
õºäºë㺺í äàðàãäñàí áºãººä ò¿¿íèé óäèðäàã÷ Ãýãýýí Âàíäàííÿìûã õîð ºã÷<br />
àëñàí áàéíà 117 . Þàíü Øè-êàéí çàñãèéí ãàçàð Ãàäààä Ìîíãîëûí àâòîíîìèéã<br />
óñòãàõ ç¿ãò ÷èãëýñýí áîäëîãî ÿâóóëæ ò¿¿íèéãýý 1919 îíä áèåë¿¿ëñýí þì.<br />
̺í Õààíò Îðîñ, Ãàäààä Ìîíãîëûí ýäèéí çàñãèéí àìüäðàëûí á¿õ õýñýãò<br />
114<br />
“Àçèéí ìýäýý” 2, 3-ð äýâòýð ¹ 38, 39. Õàðáèí, 1916. 202-ð òàë.<br />
115<br />
ÖÃÂÈÀ. Ô.2000, oï. 1, åä. õð. 4125.<br />
116<br />
Ã.Íàâààííàìæèë. “Àâòîíîìèò ãàäààä ìîíãîëûí ò¿¿õ”. 72-ð òàë. Ãàð áè÷ìýë. ÁÍÌÀÓ-ûí Øèíæëýõ<br />
Óõààíû Àêàäåìèéí Ò¿¿õèéí õ¿ðýýëýí.<br />
117<br />
“Ðåâîëþöèîííîé Âîñòîê” ñýòã¿¿ë. ¹2. 1927 îí. 56-71-ð òàë.<br />
50
Change language