2
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ºìíº òýìöýæ Áàðóóí õÿçãààðûã òîõèíóóëàõ ñàéäûí òóøààë õ¿ëýýæ, ìºí<br />
àðäûí çàñãèéí ¿åä ÷ ýíý ¿¿ðãýý ¿ðãýëæë¿¿ëýí Àðäûí íàì, Àðäûí Ò¿ð Çàñãèéí<br />
Ãàçàð, Õàòàíáààòàð Ìàãñàðæàâòàé õàìòðàí ººðèéí áèåèéã ¿ë îãîîðîí ç¿òãýæ<br />
áàéñàí óëàì èòãýëò Æàëõàíç õóòàãò Äàìäèíáàçàðûã òîìèëñîí áèëýý.<br />
Æàëõàíç õóòàãò ýíý òóøààëä òºäèéëºí óäààã¿é þì. Ò¿¿íèéã íàñ áàðñíû<br />
äàðààõàí 1923 îíû 7-ð ñàðä Åðºíõèé ñàéäûí òóøààëä ÿçãóóðààðàà àðä<br />
ãàðàëòàé Á.Öýðýíäîðæ òîìèëîãäæýý 728 .<br />
Æàëõàíç õóòàãòûí àäèë ýõ îðîí àðä ò¿ìíèéõýý òóñãààð òîãòíîëûí òºëºº<br />
òýìöýã÷ òîì ëàì íàð îëîí áàéñíû äîòîð Äà ëàì Öýðýí÷èìýä, Äèëàâ õóòàãò<br />
Æàìñðàíæàâ, Ìàíçøèð õóòàãò Öýðýíäîðæ, Äà ëàì Äàøæàâ çýðýã õ¿ì¿¿ñèéã<br />
ìàíàé ò¿¿õ÷èä ñàéí ìýäíý.<br />
1923 îíû 3-ð ñàðûí 2-íä “Ïðàâäà” ñîíèíä: “Ìîíãîëûí àðäûí õóâüñãàëò<br />
çàñãèéí ýñðýã ìîíãîë íî¸äûí òýìöëèéã ×æàí-öçî-ëèí äýìæèæ ÷àäàõã¿é<br />
áàéñíûã ¿ë õàéõðàí, Ìîíãîëûí íî¸ä ×æàí-öçî-ëèíä äàõèí òóñãàé<br />
òºëººëºã÷人 èëãýýæ, Ìîíãîëä èð¿¿ëýõ öýðýã çîõèîí áàéãóóëàõàä õè÷íýýí<br />
õºðºí㺠ìºí㺠õýðýãòýéã òîäîðõîéëîõ ¿¿ðýã ºã÷ýý” ãýæ áè÷ñýí áàéâ.<br />
Áàðóóí ç¿ãò Äàìáèéæàíöàíãèéí 729 äýýðýì÷äèéã óñòãàõûí òóëä çàñãèéí<br />
ãàçàð 1922 îíû íàìàð ç¿¿í ºìíºò õÿçãààðûí ñàéä áàéñàí í.Äóãàðæàâ<br />
(ìîíãîëûí Çàñãèéí ãàçðààñ Õîâä õÿçãààðûí ä¿ðâýä, àëòàé, óðèàíõàé,<br />
õàñàã, áàðóóí õÿçãààðûã òîõèíóóëàõ òºëººíèé ñàéäàä õè÷ýýíã¿é áýéë<br />
Ãîìáî-Èäøèíã òîìèëñíû äàðàà, Äóãàðæàâ ç¿¿í ºìíºò õÿçãààðûí ñàéäàä<br />
òîìèëîãäîí àæèëëàæ áàéãààä, ò¿¿íèé áèåèéã áàðóóí õÿçãààðò òóñãàé àæëààð<br />
òîìèëîãäìîãö îðîíä íü Àëòàíãýðýë ãýã÷ òîìèëîãäæýý), öýðãèéí õîðîîíû<br />
äàðãà Ä.Íàíçàä áààòàð, Äîòîîäûí õàìãààëàõ ãàçðûí äàðãà Áàëäàíäîðæ íàðààð<br />
õýñýã öýðýã äàðãàëóóëàí òóñãàé ãðóïï èëãýýæýý 730 . Ýäíèéã ÿâàõûí ºìíº<br />
Ä.Ñ¿õáààòà𠺺𺺠áèåýð óóëçàæ, òýäíýýñ ã¿éöýòãýõ òóñãàé àæëûí çîðèëãûã<br />
òàéëáàðëàí ÿðüæ ºã÷ýý. Ýíý ãðóïï õ¿íä áýðõ äààëãàâðûã ¸ñîîð áèåë¿¿ëæýý.<br />
Ýíý ãðóïï íü ººðòºº áà ýíãèéí õºñºã õýðýãëýí îëîí õîíîã àéìàã õîøóó<br />
äàìæèí àÿëæ ÿâààä Äàìáèéæàíöàíãèéí ñóóæ áàéñàí ãàçðûí îð÷èì Èõ õàð<br />
õîøóó ãýäýã ãàçàð õ¿ð÷ Äàìáèéæàíöàíãèéí òºëººëºã÷òýé óóëçàæ, ëàìä<br />
ìºðãºë õèéõýýð èðñýí ó÷ðàà õýëýí èòã¿¿ëæ, óëìààð Äàìáèéæàíöàíãèéí<br />
îðäîí ðóó î÷èæ ò¿¿íòýé õýä õýäýí óäàà óóëçàí èòãýë òºð¿¿ëñíèé äàðàà<br />
728<br />
Á.Øèðýíäýâ. Õè÷ýýíã¿é ñàéä Öýðýíäîðæ. ÓÁ., 1966.<br />
729<br />
Äàìáèéæàíöàí-õàëèìàã ÿñòàí, áàðóóí Ìîíãîëä àíõ óäàà 1902 îíä èðæýý. Àâòîíîìè áàéãóóëàõûí<br />
òºëºº òýìöëèéí æèë¿¿äýä ãàäààä Ìîíãîëûí ôåîäàëûí òàëä àëáà õààí ç¿òãýæ èäýâõòýé îðîëöñîí<br />
ãýæ øàãíàë õ¿ðòæýý. Ãýâ÷ óäàëã¿é ¿éëäñýí ãýìò õýðãèéí ó÷èð òýð øàãíàëàà õàñóóëæ, Îðîñûí<br />
õààíò çàñàãò áàðèâ÷ëàãäàí õ¿ðãýãäýæ øîðîíä îðæýý. Îêòÿáðèéí õóâüñãàëûí ÿëàëòûí äàðàà óëñ<br />
òºðèéí õýðýãòí¿¿äèéã ñóëëàõàä, Äàìáèéæàíöàí ìºí øîðîíãîîñ ñóëëàãäààä Ìîíãîëä çóãàòàí èðæ,<br />
Õÿòàäûí ìèëèòàðèñòóóäûí òóñëàìæòàéãààð áàðóóí Ìîíãîëûí òóñãàé çàñãèéí ãàçàð áàéãóóëàõ<br />
çîðèëãîî𠺺ðèéí äýýðýì÷èí á¿ëãèéã çîõèîí áàéãóóëæýý. Äàìáèéæàíöàíãèéí äýýðýì÷èä Õÿòàä-<br />
Ìîíãîëûí õèëä îðøèõ Ìàæèí øàíü óóëûí ðàéîíä á¿ãæ, Ìîíãîë àðäûí çàñãèéí ýñðýã òýìöýõèéí<br />
ñàöóó àëàõ, òàëàõ çýðãýýð Ìîíãîëûí õ¿í àìûã äýýðýìäæýý. Äàìáèéæàíöàíãèéí äýýðýì÷èä Õÿòàäûí<br />
ìèëèòàðèñòóóä áà Ìîíãîëûí õàðãèñóóäòàé ºðãºí èõ õîëáîî ñ¿ëáýýòýé áàéæýý.<br />
730<br />
Àðäûí çàñãààñ 1921-24 îíä àâñàí õóâüñãàëò àðãà õýìæýýí¿¿ä. ÓÁ., 1954 îí. 140-141-ð òàë.<br />
341
Change language