2
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
“ÀÄÁÍÓ-ûí ýñðýã áàéëäàõàä Óíãåðíä öýðýã áèòãèé ºã ãýñýí øààðäëara<br />
õ¿ñýëò¿¿ä Ìîíãîëûí Ãàäààä ÿàìíû ñàéäûí íýð äýýð èðæ áàéíà. Åð íü “áóôåð”<br />
(ÀÄÍÁÓ)-ûí ç¿ã Óíãåðíýýñ õèéõ ãýæ áàéãàà äàéíûã õîðèãëîõûã ìîíãîë÷óóä<br />
øààðäàæ áàéíà. Ìîíãîë÷óóä ººðñíºº ÀÄÁÍÓ-ûí òàëààð ÿìàð íýãýí õàðãèñ<br />
áîäîë ñàíàà àãóóëààã¿é áàéíà” ãýæ “Èçâåñòèÿ” ñîíèíä áè÷æýý 527 .<br />
Óìàðä õîøóóäûí àðä èðãýä íü öàãààíòíû äîâòîëãîîã ýñýðã¿¿öýí öîõèæ,<br />
àðä îëîíä ýðõ ÷ºëºº îëãîõ ãàíö íàéäâàðòàé õ¿÷èí áîë Ò¿ð Çàñãèéí Ãàçàð áà<br />
ïàðòèçàí öýðýã ìºí ãýæ èòãýäýã áîëæ áàéâ.<br />
1921 îíû 4-ð ñàðä ã¿í Öýäýíáàëæèð, õàðóóëûí çàíãè Öýðýíæàâ, Äàìäèí<br />
íàð Àðäûí çàñãèéí ãàçàð äîð äóðäñàí çàõèäàë èëãýýñýí ¿¿íä:<br />
“Ñ¿¿ëèéí ¿åä Óÿëãà õàðóóëààð îëîí öººíººðºº îðæ èðæ áàéãàà çýâñýãò<br />
îðîñ õ¿ì¿¿ñ, áóðõàí ø¿òýýíèé ñ¿ì äóãàíä õýäýí óäàà äàéðàí îðæ ¿íý öýíýòýé<br />
ç¿éëèéã äýýðýìäëýý. Ò¿¿íýýñ ãàäíà íóòãèéí àðäóóäûã äýýðýìäýí, ãýðèéí<br />
ýä õîãøëûã öºëáºí, ýìýýë õàçààð õ¿ðòýë áóëààí àâ÷, àäóó ìàëûã õººí ÿâæ<br />
áàéíà. ¯¿íýýñ áîëæ íóòãèéí àðäóóä èõýýõýí ç¿éëèéã àëäàæ îñîëäëîî. Òýäýíä<br />
ýñýðã¿¿öýë òàâèõ áóþó ººðñäèé㺺 õàìãààëàõ ÷àäàë áèäýíä àëãàà. Ìàíàé<br />
ò¿¿ãýýð áàéæ, áèäýíä ÿíç á¿ðýýð òóñëàäàã áàéñàí îðîñ öýðã¿¿ä ÿâñàí áºãººä,<br />
ýãæ èðýõ ýñýõèéã áèä ¿ë ìýäíý. Èíãýýä áèä ÿìàð ÷ õàìãààëàëòã¿é ¿ëäýæ,<br />
ò¿øèæ òóëàõ þìã¿é áîëëîî. ...Ýíý á¿ãäèéã çàñãèéí ãàçðûí ñîíîðò ÿàðàëòàéÿà<br />
õ¿ðãýæ, õàðóóëûí ëàì õàð õ¿ì¿¿ñèéí ñýòãýë ñàíààã àìðààæ, îðîí íóòàãòàà<br />
ýíõ òàéâàí õýðõýí àìüäðàí ñóóõ òàëààð çààæ òóñëàõûã õ¿ñíý 528 ” ãýæ áè÷æýý.<br />
ªðãºí îëîí ò¿ìíýýñ àðäûí öýðýãò ýä ìàòåðèàë, ñàíàà ñýòãýëèéí òóñëàìæ<br />
¿ç¿¿ëýõ íü óëàì íýìýãäñýýð áàéâ. Àðäûí Çàñãèéí Ãàçðûí àëäàð õ¿íä ÷ ºñ÷<br />
áàéâ. Á.Øóìÿöêèé ýíý òàëààð òýìäýãëýæ “Êîììóíèñò” ñýòã¿¿ëä áè÷ñýí íü:<br />
“...ßïîíû èìïåðèàëèñòóóäûí àëò õºðºí㺺ð äýýðýì÷èí ¿éë õýðãýý õèéæ<br />
áàéãàà Óíãåðí, òîëãîé õÿðãàã÷ á¿ëãýý äàãóóëàí ýíõ àìãàëàí Ìîíãîëûí<br />
íèéñëýëä õàëäàí îðîîä... òóñãààð òîãòíîëûí ëîçóíãààð õàëõàâ÷ õèéæ, á¿õ ýðõ<br />
÷ºëººíèé õºäºë㺺íèé ò¿øèã òóëãóóð áºãººä îëîí óëñûí õóâüñãàëûí îðîí<br />
áîëîõ Ǻâëºëò Îðîñûí ýñðýã õàÿõààð ìîíãîë÷óóäûã öýðýãò äàé÷èëæ áàéíà.<br />
Ãýòýë ýíý õàð íºëººíèé ýñðýã ìîíãîëûí àðä ò¿ìíèé äóíä áèé áîëîí ¿¿ññýí<br />
õóâüñãàëò õºäºë㺺í áîñ÷ èðëýý. Áîäèò òóñãààð òîãòíîëûí íºëºº èåçóèòûí<br />
õºëñíèé ýòãýýäèéí òýìöëèéã áèø, æèíõýíý àðäà÷ òýìöëèéã íýãòãýñýí Ìîíãîë<br />
Àðäûí õóâüñãàëò íàì áàéãóóëàãäæýý. Òýð íü áàñ Îðîñûí õ¿÷ ò¿ðýìãèéëýã÷èä,<br />
ßïîíû õºëñëºã÷ ýòãýýä¿¿ä õÿòàäûí äýýðýì÷èí ãåíåðàëóóäààñ ýñýðã¿¿öñýí<br />
õîëáîãäîõ òóñãààð òîãòíîëûí òºëºº òýìöýæ áàéíà. Àðäûí íàìûí íºëºº<br />
Ìîíãîëä ºäðººð áèø öàãààð ºñ÷ áàéíà. Óëñ òºðèéí òýìöëèéí ñàíàà÷ëàãà<br />
òýäíèé ãàðò øèëæèæ, ò¿¿íèé ÷àðìàéëòààð ìîíãîëûí òºâ õýñýãò Àðäûí Ò¿ð<br />
Çàñãèéí Ãàçàð, àðäûí õóâüñãàëò öýðãèéí õýä õýäýí îòðÿä áàéãóóëàãäàæ,<br />
527<br />
“Èçâåñòèÿ” ñîíèí. 1921 îíû 3-ð ñàðûí 30.<br />
528<br />
ÑÑÑÐ-èéí ØÓÀ-èéè Àçèéã ñóäëàõ õ¿ðýýëýíãèéí íîìûí ñàíãèéí ãàð áè÷ìýëèéí ôîíä,<br />
Â.È.Þäèíèéí õàäãàëæ áàéñàí áàðèìò áè÷ã¿¿äýä áàéäàã, îëíîî ºðãºãäñºíèé 11-ð îíû 3-ð ñàðûí 11-<br />
íèé ºäðèéí çàõèäàë áè÷èã.<br />
243
Change language