2
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
äààëãàâàð ºã÷ áàéñàí áîëîâ÷ òýä íü ýíý ¿¿ðãèéã áèåë¿¿ëýõ áîëîìæ ìóóòàé<br />
áàéâ.<br />
Ãàìèí öýðãèéí õóðààñàí ìîíãîë öýðãèéí çýâñãýýñ íóóöëàí àâàõ òàëààð<br />
óäàà äàðàà õýëýëöýæ áàéæýý.<br />
Ýíý ÿâäàë á¿òýëã¿é áîëìîãö á¿ëãýìèéí ãèø¿¿ä àìü õ¿ì¿¿ñýýñ 500 îð÷èì<br />
ÿíç á¿ðèéí áóó çýâñýã õóäàëäàí àâñàí áàéæýý.<br />
Àâòîíîìèò çàñãèéã óñòãàæ, ìîíãîëûí öýðãèéã òàðààñàí ¸ñëîë áîëñîí<br />
1920 îíû 2 äóãààð ñàðûí 19-íººñ õîéø õóâüñãàëò á¿ëãýìèéíõýí àðä îëíû<br />
äóíä àæèë çîõèîæ ýõëýõýýð øèéäâýðëýæ, ¿íäýñíèé òóñãààð òîãòíîñîí<br />
Ìîíãîë óëñàà ñýðãýýõ áîäîëòîé íî¸ä ò¿øìýäèéí çàðèìûã ÷ ãýñýí õóâüñãàëò<br />
õýðýãò òàòàí îðîëöóóëàõ àðãà ñ¿âýã÷ëýí àæèëëàæ áàéâ. Ýíý íü àðä îëîíä<br />
íèëýýä íºëººëæ áàéæýý. Æèøýýëáýë: Àâòîíîìèò òºðèéã óñòãàõàä çîðèóëàí<br />
ãàìèíãààñ õèéñýí ¸ñëîëûí äàðàà Øàð îðäíû ¿¿äýíä õàäñàí õÿòàäûí öýðãèéí<br />
òóãèéã õýñýã ìîíãîë÷óóä øºíèéí öàãò íóóöààð î÷èæ óðæ õàÿæ áàéñàí ÷<br />
óäààòàé áèëýý. Àâòîíîìèéã óñòãàõ ¿åä õî¸ð á¿ëãýìèéí ãèø¿¿ä íü ººðñäèéí<br />
îéð äîòíûí õ¿ì¿¿ñò á¿ëãýìèéí çîðèëãûã òàéëáàðëàõ àæëûã õ¿÷òýé áîëãîñîí<br />
òóë, á¿ëãýì¿¿äýä øèíý õ¿ì¿¿ñ íèëýýä ýëññýí äîòîð íºëºº á¿õèé õ¿ì¿¿ñ ÷<br />
á¿ëãýìä îðîõ áîëæýý.<br />
Ýíý ¿åä Õàòàíáààòàð Ìàãñàðæàâ, Ìàíëàé áààòàð Äàìäèíñ¿ðýí çýðýã<br />
õ¿ì¿¿ñýýð äàìæóóëàí ãàìèíãèéí öýðãèéí äýãëýìèéã ýñýðã¿¿öýõ ìîíãîë<br />
öýðãèéí õ¿÷èéã ñýðãýýõ îðîëäëîãî ÷ õèéæ áàéæýý. Ýíý îðîëäëîãîî<br />
áèåë¿¿ëýõèéí òóëä á¿ëãýìèéíõýí ãàìèíãèéí áàéäëûã ìýäýõýýð íóóö<br />
òàãíóóëûí àæëûã ÷ íèëýýä çîõèîí ÿâóóëäàã áàéæýý. Æèøýýëáýë: Ìîíãîëûí<br />
óòàñíû õîðîîíä àæèë õèéæ áàéñàí Áàäàð÷èíä äààëãàâàð ºã÷ èõýýõýí ìýäýý<br />
àâ÷ áàéæýý. Ýíý òóõàé Áàäàð÷èí äóðäàí áè÷èõäýý: “Áè 1918 îíä Çàìûí<br />
¯¿äèéí öàõèëãààí óòàñíû õîðîîíä ... æèë ãàðóé áîëæ áàéâ. Ãýòýë 1919 îíä<br />
×îéáàëñàí íàìàéã ò¿ð áóþó á¿ð èðíý ¿¿ ãýæ çàõèäàë ÿâóóëñàí áàéâ. Òýãýýä<br />
áè Èõ õ¿ðýýíä èðýâ. Î.Æàìúÿí ã¿íèé ãýðýýð ýðãýæ áàéãààä ×îéáàëñàíòàé<br />
óóëçàâ. Äàðàà íü Ñ¿õáààòàðòàé òîõèîëäîâ ... 3-4 õîíîãèéí äàðàà Ñ¿õáààòàð<br />
óóëçààä öýðãèéí ÿâóóëëàãà øèð¿¿ñ÷ áàéíà. Õÿòàä öýðãèéí ýíý áàéäëûí òóõàé<br />
óòàñíû õîðîîãîîð ñîíèí þó áàéãààã äóóëæ áàéâàë ñàéí áàéíà ãýñýí áèëýý...<br />
Ñ¿õáààòàð áèä íàìûí àæëûã ¿¿ñãýæ ÿâàà òóë ÷è áèäíèé äààëãàñàí àæëûã<br />
ã¿éöýòãýæ áàéõ õýðýãòýé ãýæ õýëýâ. Çàðèì ¿åä áè çàðëàãûí àæëûã õèéæ,<br />
Ñûëèí ï¿¿ãèéí ÿàìàíä öàõèëãààí ìýäýý, áè÷èã õ¿ðãýæ î÷èõäîî... òàì òóì þì<br />
ñîíñîæ èðäýã áàéâ 309 ” ãýæýý.<br />
Õ¿ðýýíèé çàðèì ãàçàð óõóóëàõ õóóäàñ íààäàã áàéæýý. Óõóóëàõ õóóäàñ<br />
íààõàä Ä.Ñ¿õáààòàð, Ä.Áîäîî, Ñ.Äàíçàí íàð óäèðäàí çîõèîæ áàéñàí áà íýã<br />
÷ õ¿í áàðèãäàí èëýð÷ áàéãààã¿é, õàðèí öàãäàà íàðò ÷ ìýäýõã¿éãýýð íààæ<br />
àìæèæ áàéæýý. Ýäãýýð óõóóëàõ õóóäñûã îëîí õ¿í ¿çýæ, öààøèä äýëãýðýí àðä<br />
îëíû ñàíàë ýðìýëçýëä èõýä íºëººëñºí àæýý.<br />
309<br />
Ìîíãîë àðäûí æóðàìò öýðãèéí äóðäàòãàë".ÓÁ., 1961 îí. 100-ð òàë.<br />
133
Change language