2
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
VI Á¯ËÝÃ<br />
ÀÐÄÛÍ ÕÓÂÜÑÃÀË ßËÑÍÛ ÄÀÐÀÀÕ<br />
ÌÎÍÃÎËÛÍ ÃÀÄÀÀÄ, ÄÎÒÎÎÄ ÁÀÉÄÀË<br />
(1921 îíû õî¸ðäóãààð õàãàñ)<br />
§1. Öàãààíòíû ò¿ðýìãèéëýí ýçëýã÷äèéã á¿ðìºñºí óñòãàñàí<br />
áà óëñ îðíû ãàäààä áàéäàë<br />
Óíãåðíèé öýðãèéã<br />
Ìîíãîëûí óìàðä íóòàãò<br />
óñòãàí äàðñàí íü<br />
Òºðèéí ýðõ Àðäûí çàñàãò øèëæñýíýýð<br />
õóâüñãàë ÿëñàí áîëîâ÷ óíãåðí÷¿¿äèéã á¿ðìºñºí<br />
óñòãàõ õýö¿¿ õ¿íä òýìöëèéã ¿ðãýëæë¿¿ëýõ ¸ñòîé<br />
áàéâ. Ìîíãîëûí óìàðä, áàðóóí áà ç¿¿í íóòàãò<br />
áóãøèæ áàéñàí öàãààíòíû èõýýõýí õ¿÷ áàéð ñóóðèà õýâýýð õàäãàëàõ ãýæ ç¿éë<br />
á¿ðýýð îðîëäîæ áàéâ. Ìîíãîë-Ǻâëºëòèéí öýðýã Õ¿ðýýã ÷ºëººëñíèé äàðàà<br />
Óíãåðí Áîãäûí Çàñãèéí ãàçðûíõàíä èð¿¿ëñýí çàõèäàëäàà áè÷ñýí íü:<br />
“Óëààíòàí îðîñ öýðýã Íèéñëýë Õ¿ðýýã ýçýëñýí íü Áîãä õààí áà èòãýìæèò<br />
ò¿øìýë¿¿äýä òóí àþóëòàé ãýæ ¿çýæ áàéíà. ...Õ¿ðýý ð¿¿ î÷èõîä íàäàä àþóë<br />
èõ áàéíà. Õýðýâ óëààíòíû òóñëàìæ ¿ã¿éñýí áîë Ñ¿õáààòàðûí Çàñãèéí ãàçàð<br />
áà áóñäûã óñòãàõàä õÿëáàðõàí áèëýý... Áè àìüä áàéãàà öàãòàà Áîãä õààíû<br />
çàðëèãèéã ÿìàãò äàãàæ, àìü áèå õàéðëàõã¿é òóñàëíà ãýäãýý Áîãä õààíû ºìíº<br />
áàòàëíà. Îëîí ¿ã õýðýãã¿é ãýæ áîäîæ áàéíà. Ãåíåðàë áàðîí Óíãåðí 595 ” ãýæýý.<br />
Ýíý çàõèäàëäàà Óíãåðí, ººðèéí òàëûí èõýýõýí õ¿÷ õóðàëäñàí Ìîíãîëûí<br />
áàðóóí õýñýãò î÷èõûã Áîãäîä çºâëºæýý.<br />
Ýíý çàõèäëûí àãóóëãûã Æ.Ôèëëèïñ çîõèîëäîî äóðäààä, áàðóóí ç¿ãò<br />
áàéãàà º÷¿¿õýí òýð äàëáà÷ Áîãä õààíû õóâüä “...íàéäâàðòàé õîðãî áàéñàí<br />
áèëýý 596 ” ãýæýý.<br />
Àðäûí Çàñãèéí ãàçàð Óëààí àðìèéí øèéäâýðëýã÷ äýìæëýãýýð, ººðèéí<br />
õ¿÷èéã á¿õ íóòàã äàÿàð áýõæ¿¿ëæ, óíãåðíèé äýýðýì÷äèéí ¿ëäýãäëèéã óñòãàõ<br />
òàëààð òýìöýæ äîòîîäûí õàðãèñ õ¿÷íèé õóâüä ñîíîð ñýðýìæýý äýýøë¿¿ëñýýð<br />
áàéâ.<br />
Áàéëäààíû ãîë òàëáàðóóä íü óðüä õýâýýð óìàðäàä Âàíãèéí õ¿ðýý, Ìîäîí<br />
õºëèéí ÷èãëýë, òóñ óëñûí áàðóóí õÿçãààðò Óëèàñòàé, Õîâä, Óëààíãîì çýðýã<br />
ãàçàð áàéâ. Öàãààíòíû áóòàð÷, ñàðíèñàí îëîí àíãèóä Ñåìåíîâûí õ¿÷òýé<br />
íèéëýõýýð äîðíî ç¿ã ÿâñàí íü Ìîíãîëûí ç¿¿í áà ç¿¿í óðä õèëä òýìöëèéí<br />
øèíý ãóðàâ äàõü ãîëîìò áèé áîëãîæýý.<br />
1921 îíû 7-8-ð ñàðä äàéñíû ãîë õ¿÷ Àõàé ã¿í, Âàíãèéí õ¿ðýý xaâüä<br />
áàéñàí Óíãåðí, Ðåçóõèí, Øóáèí, Êàçàãðàíäè, Ñóõàðåâ íàðûí êîìàíäàëñàí<br />
595<br />
“Ñîâñòñêàÿ Ñèáèðü”, 1921 îíû 8-ð ñàðûí 6.<br />
596<br />
Æ.Ð.Ôèëëèïñ. “Îðîñ, ßïîí, Ìîíãîë” ãýäýã çîõèîë. Ëîíäîí, 1942 îí. 36-ð òàë.<br />
276
Change language