Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
114 INSTITUTI PËR DEMOKRACI DHE NDËRMJETËSIM<br />
6. Siguria Shëndetësore<br />
(Besnik Baka - Studiues pranë IDN)<br />
Koncepti teorik: çfarë është siguria shëndetësore<br />
Siguria Shëndetësore, një komponent i rëndësishëm i Sigurisë<br />
Njerëzore, duhet parë realisht në një perspektivë holistike ose<br />
ndryshe të integruar për vet ndërlidhjen dhe varësinë e ngushtë<br />
e të pandashme që ka me komponentët e tjerë si: siguria<br />
mjedisore, siguria ushqimore e siguria ekonomike. Sipas një<br />
përkufizimi funksional të sigurisë shëndetësore, çështje të tilla<br />
do të konsiderohen “ato çështje shëndetësore me pasoja të<br />
mundshme sigurie” - pra në përgjithësi emergjencat e një natyre<br />
akute dhe kronike që kanë pasoja serioze publike shëndetësore<br />
dhe implikime të mundshme ndërkufitare.<br />
Kombinimi i rritjes së pabarazive sociale (një e vërtetë kjo<br />
tepër e hidhur sidomos për vendin tonë), përkeqësimi dhe<br />
kolapsi relativ i sistemeve shëndetësore në pjesë të caktuara<br />
të rajonit evropian (sidomos të një pjese të shteteve që dolën<br />
nga sistemi i dikurshëm i socializmit të aplikuar), rritja e<br />
aftësisë ndërlidhëse (për shkak të rritjes së lëvizshmërisë dhe<br />
teknologjisë së transportit) të sëmundjeve të<br />
transmetueshme, rishfaqja e disa sëmundjeve që mendohej<br />
se ishin zhdukur më parë, shpeshtimi i situatave ekstreme të<br />
fatkeqësive natyrore për shkak të kushteve atmosferike,<br />
fatkeqësitë e tjera natyrore dhe të kryera nga njeriu si dhe<br />
shkalla e paprecedentë e dhunës sociale (në kuptimin më të<br />
gjerë të termit) në disa vende të rajonit evropian e bëjnë sot<br />
këtë rajon më vulnerabël duke rritur potencialin kërcënues<br />
të sigurisë shëndetësore.<br />
Kështu, për shembull, sipas Organizatës Botërore të<br />
Shëndetësisë (OBSH), 25% e sëmundjeve të parandalueshme<br />
shkaktohen nga cilësia e keqe e ambientit në të cilin jetojmë.<br />
Por edhe njerëzit që vuajnë nga uria dhe të kequshqyerit, nëse<br />
nuk trajtohen kanë tendencë më të lartë për t’u prekur nga<br />
sëmundjet që mund të jenë lehtësisht të transmetueshme, duke