You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
116 INSTITUTI PËR DEMOKRACI DHE NDËRMJETËSIM<br />
shërbimi shëndetësor, përdorimin e ujit të pashëndetshëm për<br />
pirje etj. Me një ndikim mjaft negativ është dhe ndotja<br />
mjedisore në qytetet e mëdha, sidomos në Tiranë, apo vendosja<br />
e të shpërngulurve nga zonat e pastra malore në zona mjaft të<br />
ndotura apo të quajtura të nxehta (“hotspots”) në planin<br />
mjedisor.<br />
Në këtë perspektivë Shqipëria është një vend që po përjeton<br />
një tranzicion të thellë demografik, ku ritmet e larta të lindjeve<br />
po bien ndjeshëm, por vdekshmëria e lartë amtare dhe<br />
foshnjore e bën situatën problematike. Tranzicioni<br />
epidemiologjik kombinon një prevalencë të lartë të sëmundjeve<br />
infektive. Por shifra ekstreme njohin edhe sëmundjet kronike<br />
dhe kardiovaskulare që janë shkaku kryesor i vdekjeve në<br />
Shqipëri me më shumë se gjysmën e vdekjeve të<br />
përgjithshme. 36<br />
Cilësia dhe disponueshmëria e shërbimeve shëndetësore<br />
në Shqipëri mbetet shumë e ulët dhe ky sektor vuan<br />
infrastrukturën e varfër, mungesën e instrumenteve dhe<br />
aparaturave të nevojshme, në një kohë që mungon motivimi<br />
i stafit të kualifikuar. Sipas statistikave 37 kostoja mesatare e<br />
shërbimeve shëndetësore për person në vendin tonë është 50<br />
USD/vit, ndërkohë që në Evropë është 1900 USD/vit. Kjo<br />
tregon qartë nivelin e shëndetësisë shqiptare dhe nevojën e saj<br />
për reformim.<br />
Vlen për t’u theksuar se sistemi shëndetësor në vendin tonë<br />
vazhdon të jetë i përqendruar rreth kujdesit spitalor, me një<br />
vëmendje të pamjaftueshme në kujdesin parësor/sekondar<br />
preventiv dhe promovimit të kujdesit ndaj shëndetit. Për më<br />
tepër, shpenzimet publike në kujdesin shëndetësor nuk janë<br />
shpërndarë sipas rajoneve me varfërinë më të madhe ku edhe<br />
niveli i sëmundjeve është më i lartë. Në veçanti duhet të<br />
kultivohet dhe zhvillohet si prioritar modeli i shëndetit publik<br />
që synon parandalimin e sëmundjeve nëpërmjet gjetjes dhe<br />
36 INSTAT .<br />
37 Xhillari. Lindita, Çabiri. Ylli, “Country Report 2005”, Human<br />
Development Promotion Centre (HDPC), http://www.socialwatch.org/<br />
en/informesNacionales/423.html