Security Issues - IDM Albania

98 INSTITUTI PËR DEMOKRACI DHE NDËRMJETËSIM
fenomen tjetër negativ si është informaliteti në tregun e punës.
Sipas të dhënave zyrtare, norma e papunësisë informale në
tregun e punës është në nivelin 42%, ndërsa për të rinjtë e
punësuar është po aq i lartë: 70% 16 .
Nëse Shqipëria aspiron për rritje të qëndrueshme
ekonomike do t’i duhet të adoptojë politika që inkurajojnë
tranzicionin nga rritja ekonomike te zhvillimi ekonomik, i cili
është garancia për qëndrueshmërinë dhe rritjen e sigurisë
ekonomike. Me fjalë të tjera, qeveria duhet të sigurohet që
nuk e bën të pasurin më të pasur, apo të varfrin me të varfër,
por të varfrin më të pasur. Që kjo të ndodhë qeveria duhet të
inkurajojë prodhimin e brendshëm nëpërmjet modernizmit
të sektorit bujqësor dhe industrive prodhuese, të cilat përfitojnë
jo vetëm të papunin nëpërmjet vendeve të reja të krijuara, por
ekonominë në tërësi.
Raporti i të papunëve kundrejt të punësuarve
Një tjetër aspekt i sigurisë ekonomike të një shteti është
niveli i papunësisë dhe raporti midis të papunëve dhe të
punësuarve. Ai prek integritetin strukturor të ekonomisë dhe
shoqërisë së një kombi, kapacitetet prosperitet-prodhuese të
tij, konkurrueshmërinë në tregjet rajonale e globale, si dhe
sigurinë ushqimore, sociale e individuale të qytetarëve të një
shteti. Për sa i përket popullsisë Shqipëria ka një avantazh
konkurrues ndaj fqinjëve të saj pasi ka një moshë mjaft të re
mesatare të popullsisë. Në vitin 2005 të rinjtë shqiptarë të
moshës 15-24 vjeç përbënin 43.7% të forcës së punës. Norma
e pjesëmarrjes (që ndryshon sipas moshës e gjinisë) së
adoleshentëve (15 deri në 19 vjeç) ishte 32.8% kurse e të rinjve
(të moshës 20-24 vjeç) ishte 59.7% 17 . Norma e punësimit
ndryshon sipas sektorëve ku më e larta mbetet në sektorin
bujqësor; kjo mund të shpjegohet me faktin se ky sektor
absorbon shpejt format e punësimit informal, kërkon pak
17 Milva, Filipi, Gjergji, Sfidat e të rinjve shqiptarë drejt punësimit, Instituti
Agenda, mars 2008.