Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
16 INSTITUTI PËR DEMOKRACI DHE NDËRMJETËSIM<br />
demokraci në ish-diktaturat e djathta në Mesdhe dhe regjimet<br />
komuniste në Europën Qendrore dhe Lindore. Kjo fuqi<br />
transformuese është aktualisht forca shtytëse e reformave në<br />
Ballkanin Perëndimor si dhe në Turqi. Gjatë procesit për të<br />
përshtatur politikat e tyre me kriteret europiane, të gjitha<br />
shtetet e Ballkanit Perëndimor duke përfshirë dhe Serbinë<br />
kanë bërë hapa të mëdha që prej luftërave të 1990. Pavarësisht<br />
opozitës së brendshme të fuqishme, Turqia kaloi një mori<br />
paketash të reformave konstitucionale të dizenjuara për të sjellë<br />
politikat e saj me standardet europiane: buxheti ushtarak i<br />
Ankarasë, është tani nën kontrollin civil, dënimi kapital nuk<br />
është më në fuqi dhe torturat nëpër burgje janë ndaluar.<br />
Parlamentari i BE-së Daniel Cohn-Bendit bën thirrje për<br />
drejtimin nga BE të procesit të liberalizimit të Turqisë si<br />
“mrekullia në Bosfor”.<br />
Fuqia e butë e Bashkimit Europian arrin gjithashtu në një<br />
periferi të gjerë që shtrihet nga Maroku dhe Egjipti përmes<br />
Jordanisë deri në Armeni, nga Moldova në Ukrainë. Këto<br />
shtete munden që të mos futen kurrë në Bashkim Europian,<br />
por gjithsesi dëshirojnë të bëjnë kompromise dhe të arrijnë<br />
normat bazë të Bashkimit Europian për të përfituar nga<br />
ndihma dhe tregtia preferenciale, si dhe nga përfitimet për<br />
trajnime të oficerëve të drejtësisë, projektet mjedisore dhe<br />
rrugët e reja dhe infrastruktura. Këto projekte që janë pjesë e<br />
Politikës Europiane të Fqinjësisë nuk janë filantropi,<br />
përkundrazi janë politika të serta të sigurisë. Me një kosto prej<br />
$ 12 bilion dollarësh që prej 2004 (dhe $ 18 bilion për gjashtë<br />
vitet e ardhshëm), logjika është që duke i sjellë këto shtete në<br />
orbitën e vet dhe duke i transformuar ato në aleate të<br />
mirëqeverisur, Bashkimi Europian ndihmon për t’u krijuar<br />
kushte që t’i mbajnë terroristet - si dhe emigrantet - në gji. Ai<br />
njëkohësisht siguron që korridoret energjetike në Europën<br />
Lindore, Kaukazi Jugor dhe Mesdheu të ngelen të hapura dhe<br />
të qeverisen nga shtete paqësore. Duzina e shteteve të Politikës<br />
Europiane të Fqinjësisë përfshin shtete problematike që janë<br />
përgjithësisht lart në listën e përkujdesjes perëndimore si<br />
Libani, Algjeria dhe mund të përfshijnë në të ardhmen Sirinë,<br />
Libinë dhe Bjellorusinë.