Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
58 INSTITUTI PËR DEMOKRACI DHE NDËRMJETËSIM<br />
Bashkimi Europian<br />
Piotr Maciej Kaczyñski and Sebastian Kurpas,<br />
Qendra për Studime të Politikave Europiane, Bruksel<br />
Gjatë presidencës së Bushit (2001-2009), marrëdhëniet BE-<br />
SHBA përshkruan faza të ndryshme. Periudha e parë u<br />
shënjua duke theksuar bashkimin e evropianeve dhe<br />
amerikanëve pas sulmeve të 9 shtatorit. Ky bashkim përfundoi<br />
me një fazë të dytë e shënuar nga ndërhyrja në Irak, kur<br />
administrata Bush përdori në mënyrë të qëllimshme ndarjet<br />
midis qeverive evropiane (duke përdorur dhe nocionin e<br />
famshëm “Europa e vjetër” drejt “Europës së re”) për të<br />
ndërtuar “koalicione të vullnetshme”. Për shkak të ndarjeve<br />
të thella midis vendeve anëtare, BE-ja si e tillë nuk luajti një<br />
rol të rëndësishëm në këtë çështje edhe pse opinioni publik në<br />
pothuaj të gjitha vendet anëtare (BE-15) ishte shumë kritike<br />
ndaj administratës Bush.<br />
Kriza në Irak koncidoi me zgjerimin bing band të BE-së në<br />
2004 dhe negociatat për traktatin e reformave të BE-së. Asnjëra<br />
nuk u ndikua nga ndarjet mbi luftën në Irak. Interesant është<br />
fakti që ndarjet mbi Irakun nuk e pengoi BE-në për të rënë<br />
dakord për Strategjinë e saj të Sigurisë (“Një Europë e sigurt<br />
në një botë më të mirë”), e cila ishte në kontrast shumë të<br />
madh me fokusin e fuqishëm ushtarak të qasjes së<br />
administratës Bush mbi sigurinë. Dokumenti - i prezantuar<br />
në dhjetor 2003 nga Javier Solana dhe e aprovuar nga Këshilli<br />
Europian - theksoi nocionin e një “multilateralizmi efektiv”<br />
dhe theksoi një qasje gjithëpërfshirëse përkundrejt sulmeve<br />
terroriste duke u ndërtuar mbi “një përzierje të shërbimeve<br />
informative, policisë, gjyqësorit, ushtrisë dhe mjeteve të tjera”.<br />
Ndryshe nga administrata amerikane ajo promovoi “përfshirje<br />
parandaluese” sesa një “zëvendësim” ushtarak. Dokumenti<br />
gjithsesi bëri thirrje për një “kulturë strategjike që forcon<br />
shpejt, herët dhe kur është e nevojshme një ndërhyrje të<br />
fuqishme” dhe insistoi shumë mbi rëndësinë e bashkëpunimit<br />
BE-SHBA, duke e quajtur marrëdhënien transatlantike “të<br />
pazëvendësueshme”. Megjithatë, kjo marrëdhënie duhet<br />
bazuar në mënyrë ideale në një raport të barabartë të të dy
Change language