Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
8 INSTITUTI PËR DEMOKRACI DHE NDËRMJETËSIM<br />
botëror të post-Luftës së Ftohtë (dhe tani post-Amerikane),<br />
por edhe është bërë gjithashtu antiproduktiv në ushtrimin e<br />
detyrës për të cilën ishte krijuar fillimisht - domethënë për të<br />
garantuar sigurinë në Europë.<br />
Për administratën e re amerikane, do të ishte e dobishme<br />
të rimendonte marrëdhënien e SHBA-së ndaj Europës, e cila<br />
duhet të drejtohet drejt një partneriteti strategjik të barazisë<br />
me Bashkimin Europian dhe të presë mundësinë për një nismë<br />
të re që të adresojë rreziqet globale të sigurisë. Parë nga një<br />
perspektivë afatgjatë, një marrëdhënie pune e ngushtë dhe<br />
respektuese me Bashkimin Europian do të rriste sigurinë e<br />
vet Amerikës dhe do ta mundësonte atë për t’u angazhuar më<br />
efektivisht në një botë multipolare.<br />
Preferenca e gjatë dhe e qëndrueshme e Amerikës për<br />
NATO-n si institucion transatlantik ka shpjegime të ndryshme.<br />
Për disa, të paktën deri para Afganistanit - kishte një rekord<br />
suksesi. Ajo ndihmoi Perëndimin të fitonte Luftën e Ftohtë pa<br />
bërë as edhe një gjuajtje. Detyra e NATO-s ishte, ashtu si<br />
deklaroi dhe sekretari i përgjithshëm britanik Lord Ismay në<br />
1967, “të mbante rusët jashtë, amerikanët brenda dhe gjermanët<br />
poshtë”. Por ndryshe nga një institucion i mbyllur me “mision<br />
të përfunduar” në vitet e para të 1990-s, aleanca e krijuar më<br />
1949 kërkonte një qëllim të ri. NATO drejtoi ndërhyrjet<br />
humanitare në Bosnjë më 1995 dhe ekspeditën ushtarake kundër<br />
Serbisë së Milosheviç-it më 1999, sepse europianët nuk kishin<br />
pajisje ushtarake për të zhvilluar luftën kundër nacionalistëve<br />
serbë. Po atë vit, Republika Çeke, Hungaria dhe Polonia u bënë<br />
shtetet e para të ish-Traktatit të Varshavës që hynë në NATO,<br />
pavarësisht kundërshtimeve të serta të Rusisë. Në vitet në<br />
vazhdim, Shtetet Balltike, Sllovenia, Sllovakia, Bullgaria dhe<br />
Rumania u bënë gjithashtu anëtare. Megjithëse Shtetet e<br />
Bashkuara dhe Britania e Madhe shmangën NATO-n nga<br />
pjesëmarrja në rrëzimin e qeverisë Talibane nga fundi i vitit 2001,<br />
dy vite më vonë NATO ndërmori operacionet e veta jashtë<br />
Europës për herë të parë në formën e Forcës Asistuese për<br />
Sigurinë Ndërkombëtare në Afganistan. Sot Forca e drejtuar<br />
nga NATO përfshin 50000 trupa nga 40 vende, duke përfshirë<br />
27 vende nga Aleatët e NATO-s.
Change language