You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
72 INSTITUTI PËR DEMOKRACI DHE NDËRMJETËSIM<br />
është shumë rilevante pasi ndaloi raketat ndërkontinentale me<br />
mjete të shumta hyrjeje (MIRVed ICBMs). Këto lloj raketash<br />
ndërrojnë aftësinë për të ndryshuar dhe shpërndarë një goditje<br />
të parë, meqenëse aftësia për shkatërrim është rritur nga<br />
raketat e ndryshme të mbajtura nga një raketë e madhe e<br />
vetme. Traktati i parë START përfundon në 2009. Dhe ka një<br />
rol thelbësor në shkatërrimin e armëve strategjike bërthamore<br />
në SHBA dhe Rusi. Pas tërheqjes së SHBA-së nga Traktati<br />
ABM në 2002, ideja e një START III u bë e parealizueshme.<br />
Në vend të tij, “Traktati i Moskës” (më saktë, Traktati<br />
Strategjik për Reduktimet Ofensive ose SORT) u nënshkrua<br />
në 2002 midis dy palëve. Ky traktat u krijua për të zvogëluar<br />
numrin e raketave operacionale deri në 2012. Palët nënshkruan<br />
gjithashtu dhe një deklaratë paralelisht me Traktatin SORT, e<br />
cila krijoi një Grup Konsultativ për Strategjinë e Sigurimit.<br />
Konsultimet duhet të mbulojnë masa konfidenciale dhe<br />
transparence, po ashtu dhe çështje të tjera strategjike të interesit<br />
reciprok 7 . Pala Ruse ankohet që Uashingtoni nuk i diskutoi<br />
më parë zhvillimet e mbrojtjes raketore europiane, në kornizën<br />
e tij konsultative (Pikayev, 2008). Janë pra dy traktate<br />
bërthamore që rregullojnë marrëdhëniet midis Uashingtonit<br />
dhe Rusisë, por ndërveprime pozitive nevojiten për<br />
zëvendësimin e tyre në një kohë afatshkurtër. Në 6 mars,<br />
Sekretarja e Shtetit të SHBA-së Hillari Klinton dhe kolegu i<br />
saj Rus Sergei Lavrov ranë dakord në një “plan pune” për të<br />
zëvendësuar Traktatin START, para takimit të parë midis<br />
Presidentit të SHBA-së Barak Obama dhe Medvedevit në prill<br />
në Londër (Londër, 2009).<br />
Një traktat tjetër që lidhet me skemën bërthamore irrituese<br />
midis dy vendeve dhe vendeve europiane është Traktati CFE i<br />
vitit 1990. Kjo marrëveshje vendosi një përmbajtje kooperative<br />
7 Shiko listën e “US-Russian bilateral treaties and agreements” në<br />
websitin e Iniciativës së Kërcënimit Bërthamor, Washington, D.C. (marrë<br />
nga http://www.nti.org/f_WMD411/f1b2_2.html. Shiko gjithashtu “Text<br />
of the Joint Declaration” në websitin e Shtëpisë së Bardhë, Washington<br />
D.C. (marrë nga http://www.whitehouse.gov/news/releases/2002/05/<br />
20020524-2.html).
Change language