Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ÇËSHTJE TË SIGURISË - 12<br />
73<br />
në Europë në fushën e armatimeve konvencionale nga<br />
Atlantiku dhe maleve Urale. Një version i përshtatur u<br />
nënshkrua në vitin 1999 në Samitin e Stambollit për<br />
Organizatën për Siguri dhe Bashkëpunim në Europë<br />
(OSCE) 8 . Një përbërës i Traktatit të CFE-së është edhe<br />
vendosja e tavaneve kombëtare në krahinat “fqinje”, si është<br />
Kaukazi Verior Rus. Kjo kornizë ligjore dobësohet nga kushte<br />
specifike nga ana ruse për t’u përshtatur me masat e fqinjëve<br />
të CFE-së dhe me impenjimet e ndërmarra në Samitin e<br />
Stambollit në lidhje me tërheqjen e forcave ruse nga Gjeorgjia<br />
dhe Moldavia. Gjithashtu, në dhjetor 2007 Moska vendosi të<br />
ndërpresë implementimin e tij për arsye të ndryshme (Socor,<br />
2007). Rusia është e shqetësuar nga fakti që shtete baltike janë<br />
tani anëtare të NATO-s dhe nuk kanë ratifikuar akoma<br />
versionin e përshtatur të Traktatit të CFE-së të vitit 1999 (ata<br />
nuk janë pjesë e versionit të 1990-ës pasi në atë kohë ata ishin<br />
pjesë e Bashkimit Sovjetik). Midis arsyeve të prezantuara, më<br />
e rëndësishmja është që Rusia e sfidon traktatin vetë dhe kërkon<br />
një rinegocim total për të përparuar termat e saj të preferuara.<br />
Kërkesat e Rusisë kanë kaluar në kundërshtim me sistemin<br />
raketor mbrojtës së SHBA-së. Ndërhyrja e forcave Ruse në<br />
Abkazi dhe Oseti të Jugut vështirëson më shumë çdo vëzhgim<br />
të Traktatit të CFE-së.<br />
Efektet e Ringjalljes së Rusisë<br />
Që prej 2007, Moska ka filluar një proces ringjalljeje në<br />
skenën ndërkombëtare. Arsyeja kryesore është performanca e<br />
saj ekonomike dhe të ardhurat nga burimet energjetike. Kjo<br />
zhvendosje nxjerr në pah një Rusi më të fortë dhe është shumë<br />
8 30 anëtarët e Traktatit të CFE-së janë Armenia, Azerbajxhani,<br />
Bjellorusia, Belgjika, Bullgaria, Danimarka, Franca, Greqia, Gjeorgjia,<br />
Gjermania, Holanda, Hungaria, Islanda, Italia, Kanadaja, Kazakistani,<br />
Luksemburgu, Mbretëria e Bashkuar, Moldavia, Norvegjia, Polonia,<br />
Portugalia, Republika Çeke, Rumania, Rusia, Sllovakia, SHBA, Spanja,<br />
Turqia dhe Ukraina.