Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ÇËSHTJE TË SIGURISË - 12<br />
61<br />
i SHBA-ve jashtë vendit është dëmtuar shumë në tetë vitet e<br />
fundit, dhe pavarësisht ndryshimeve të politikave, evropianët<br />
besojnë se ky ka qenë një zhvillim shumë i keq. Së dyti,<br />
pothuajse të gjitha kontributet në këtë artikull kërkojnë një<br />
qasje multilaterale të SHBA-së në politikën ndërkombëtare.<br />
Nëse evropianët nuk ishin të interesuar në lidershipin<br />
amerikan, ata nuk do të kërkonin një SHBA më<br />
bashkëpunuese. Për Presidentin e ri Amerikan, ky fakt paraqet<br />
një mundësi shumë të madhe, pavarësisht rreziqeve që<br />
ekzistojnë për shkak të pritshmërive të rritura. Evropianët nuk<br />
kërkojnë marrëveshje në të gjitha çështjet (që edhe vet e kanë<br />
të vështirë të gjejnë konsensus midis tyre), por ata besojnë<br />
shumë se do të jenë më keq nëse SHBA-ja dështon në<br />
konvertimin e fuqisë së saj në një lidership të besueshëm. Kjo<br />
është në përputhje me gjetjet e fundit të një poll-i vjetor mbi<br />
Tendencat Transatlantike, të udhëhequr nga German Marshall<br />
Fund.<br />
Nuk është aspak e çuditshme që të gjitha çështjet, në<br />
kontributet e vendeve të ndryshme, kanë të bëjnë me<br />
ndryshimin e klimës, energjinë, ligjin ndërkombëtar, (sidomos<br />
Gjykatën Ndërkombëtare të Krimeve) dhe tregtinë botërore.<br />
Të paktën për sa i përket ndryshimit klimatik evropianët do të<br />
zhgënjehen nëse as presidenti i ri, as Kongresi Amerikan nuk<br />
kanë më oreks për të nënshkruar çdo lloj marrëveshje që i lë<br />
jashtë ekuacionit. Gjithashtu, pjesëmarrja në Gjykatën<br />
Ndërkombëtare të Krimeve me siguri do të realizohet në mos<br />
me ngurrim njësoj ose më të fuqishëm.<br />
Sidoqoftë çështja me e rëndësishme është Rusia. Politika e<br />
sigurisë është me siguri në agjendën evropiane. Këtu një çarje<br />
midis vendeve evropiane bëhet gjithmonë e më e dukshme.<br />
Shumë vende të Europës Lindore, sidomos që prej krizës së<br />
Gjeorgjisë në verën 2008 e perceptojnë Rusinë si një kërcënim<br />
real dhe i pashmangshëm për sigurinë e tyre. Kjo gjë nuk<br />
ndahet nga të gjithë vendet anëtare perëndimore të BE-së.<br />
Për të rritur sigurinë e tyre, europianët lindorë mbështeten<br />
sidomos mbi SHBA-në drejtpërsëdrejti, me BE-në (dhe<br />
NATO-n) që luan një rol sekondar (në mos edhe më të pakët).<br />
Në pjesën më të madhe të vendeve lindore anëtare të BE-së
Change language