Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
64 INSTITUTI PËR DEMOKRACI DHE NDËRMJETËSIM<br />
Hyrje<br />
“Europa, Amerika e Veriut dhe ne në Rusi kemi nevojë për<br />
një traktat të ri sigurie. Ky është propozimi ynë” (Lavrov, 2009).<br />
Këto fjalë nga Sergei Lavrov, ministri i Jashtëm Rus, janë një<br />
sinjal i dëshirës së rinovuar ruse për të rivendosur marrëdhëniet<br />
e sigurisë dhe institucionet në Europë. Kjo ide u dha nga<br />
Presidenti Dimitri Medvedev Qershorin e kaluar dhe është<br />
përsëritëse në konfliktin serioz dhe polarizues të lidhur me<br />
sigurinë mbi projektin amerikan për të zgjeruar skemën e<br />
mbrojtjes raketore në Europë. Për më tepër, lufta Ruso-<br />
Gjeorgjiane ka krijuar një mjedis më të vështirë në marrëdhëniet<br />
me Kremlinin. Meqenëse marrëdhëniet midis Bashkimit<br />
Europian (BE) dhe Rusisë janë vendosur në mbikëqyrje,<br />
ndryshime të rëndësishme kanë ndodhur. Mbas një “periudhe<br />
refleksioni” nga Shtatori në tetor 2008, agjenda për bashkëpunim<br />
është fokusuar në interesa thelbësore (tregtia dhe energjia).<br />
Paralelisht, një agjendë e re mbi sigurinë po merr formë. Përveç<br />
një dialogu bashkëpunues, që prodhoi rezultate konkrete në<br />
çështjet ekonomike dhe tregti, rezultatet politike nuk kanë qenë<br />
të kënaqshme për të dyja palët. Kjo është veçanërisht e dukshme<br />
në “hapësirën e përbashkët të sigurimit të jashtëm” 1 , ose më<br />
gjerë në vështirësitë e arritjes së një partneriteti të rinovuar.<br />
BE dhe Moska shprehin pikëpamje të ndryshme në çështjet<br />
e sigurisë, duke filluar nga e ashtuquajtura: fqinjësia e<br />
përbashkët” deri në zgjerimin e NATO-s. Ekziston nevoja për<br />
të vlerësuar gjendjen aktuale në dialogun europian për siguri<br />
dhe mundësitë për të kthyer dialogun në një mjet zgjidhës të<br />
problemit duke marrë parasysh rolin influencues të<br />
trekëndëshit kryesor që thekson marrëdhëniet BE-Rusi, SHBA-<br />
1 Partneriteti dhe marrëveshja e bashkëpunimit e 1997-ës është baza<br />
ligjore për marrëdhëniet BE-Rusi. Një kornizë e re bashkëpunimi u vendos<br />
në Samitin e Shën Peterburgut në 2003. Që nga ajo kohë, Brukseli dhe<br />
Moska kanë bashkëpunuar në katër zona (të ashtuquajturat “hapësira të<br />
përbashkëta”): një hapësirë ekonomike të përbashkët; një hapësirë të<br />
përbashkët për liri, siguri dhe drejtësi; një hapësirë të përbashkët për<br />
bashkëpunim në fushën e sigurisë së jashtme; dhe një hapësirë e përbashkët<br />
mbi kërkimin, edukimin dhe kulturën.