Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
40 INSTITUTI PËR DEMOKRACI DHE NDËRMJETËSIM<br />
Një shembull i mirë i dobësimit të rendit botëror amerikan<br />
është konflikti i fundit në Gjeorgji. Ky konflikt tregoi se Shtetet<br />
e Bashkuara janë aktualisht të paafta të mbrojnë interesat e<br />
tyre gjeopolitike në rajonin e Kaukazit. Pavarësisht nga disa<br />
deklarata te forta drejtuar Rusisë, Shtetet e Bashkuara nuk<br />
arritën të siguronin një zgjidhjeje paqësore të konfliktit ose<br />
mbrojtjen e integritetit territorial të aleatit të tyre më të madh<br />
në rajonin e Kaukazit. Linjat e transportit të energjisë përmes<br />
Gjeorgjisë, të cilat janë strategjikisht të rëndësishme për Shtetet<br />
e Bashkuara (po aq sa për BE-në), janë bërë të pabesueshme.<br />
Dobësimi i fuqisë amerikane në marrëdhëniet ndërkombëtare<br />
është një sfidë për Europën dhe BE duhet të gjejë strategjinë e duhur<br />
për të reaguar ndaj kësaj. Periudha e pas-Bushit shoqërohet me një<br />
parregullsi të re globale, e cila është një disavantazh si për SHBA-në<br />
ashtu edhe për BE-në. Ekziston akoma një pikëpamje popullore në<br />
Europë se dobësimi i fuqisë globale amerikane do të ishte një avantazh<br />
për BE-në; duke hapur mundësitë e Europës për të përdorur vakumet<br />
e fuqisë që po shfaqen në botën e post-unipolare në mënyrë që të<br />
bëhet një nga fuqitë (në mos jo e vetmja) në sistemin ndërkombëtar.<br />
Një interpretim i tillë do të ishte një gabim i rëndë për Europën. Për<br />
shkak të përçarjes së madhe politike (për shembull në lidhje me<br />
politikat energjetike) BE-ja nuk do të ishte e aftë të përballej me<br />
Rusinë apo Kinën në rritje ose me sfida të tjera globale.<br />
Atëherë, BE-ja ka nevojë për një SHBA të fuqishme dhe<br />
pritshmëria kryesore e administratës së re të Shteteve të<br />
Bashkuara është ajo e të gjeturit të ideve të reja në mënyrë që<br />
Amerika të përballë sfidat e ardhshme.<br />
Ishin dy ide shumë të rëndësishme dhe të fuqishme që vinin<br />
nga dy kandidatët kryesorë në zyrën e presidentit të ri të Shteteve<br />
të Bashkuara: ideja e parë (e B. Obama) ishte të propozohej një<br />
ndryshim madhor në ekonominë amerikane, duke shpresuar<br />
ne forcimin e Shtetet e Bashkuara si një superfuqi ekonomike.<br />
Ideja tjetër (e J. McCain) propozonte një përqasje të re të<br />
Shteteve të Bashkuara në marrëdhëniet ndërkombëtare, duke<br />
reaguar në mënyrë aktive ndaj ambicieve perandorake të Rusisë<br />
dhe formacionit multipolar të botës, në vend të pranimit të tyre.<br />
Europa nuk duhet të zgjedhë se cila nga këto ide i duket më<br />
e favorshme, BE-ja ka nevojë për të dyja. Atëherë, duhet të
Change language