The Performance of Seaport Clusters - RePub - Erasmus Universiteit ...

Nederlandse Samenvatting 261
van nieuwe bedrijven en de toegevoegde waarde die verdwijnt doordat bedrijvigheid failliet
gaat of zich verplaatst naar een locatie buiten de cluster.
Er is geen breed geaccepteerde theorie over de variabelen die de performance van clusters
bepalen. In dit proefschrift worden vier scholen onderscheiden waaruit relevante inzichten af
te leiden zijn. De eerste school wordt de ‘Diamand School’ genoemd, vanwege de centrale
plaats van Porter’s diamant raamwerk. Het raamwerk omvat veel relevante inzichten over de
performance van clusters, maar is niet erg precies over welke variabelen de
concurrentiekracht beïnvloeden en op welke manier. De tweede school is ‘New Economic
Geography’. Belangrijke economen in deze school zijn Krugman en Fujita. De school houdt
zich bezig met de vraag hoe concentratie van industrieën in bepaalde regio’s ontstaat.
De derde school is de ‘Industrial District’ school, die is ontstaan uit onderzoek naar
Italiaanse clusters die goed bleken te kunnen concurreren met multinationale
conglomeraten. Deze school analyseert de voordelen van deze clusters. De vierde school
is ‘Population Ecology’. Deze school analyseert de ontwikkeling van populaties van
bedrijven door de tijd. Deze school is relevant voor clusters omdat een cluster opgevat kan
worden als een populatie van bedrijven. Deze populatie verandert in de loop van de tijd,
door fusies, overnames, faillissementen en starters. Uit deze school komen relevante
inzichten over factoren die de ontwikkeling van populaties beïnvloeden.
Uit de bovenstaande scholen kunnen variabelen voor de cluster performance worden
afgeleid. Daarbij wordt een onderscheid gemaakt tussen ‘structuur variabelen’ en
‘governance variabelen’. Alle aan het gedrag van organisaties gerelateerde variabelen
worden als ‘governance variabelen’ gekenmerkt, de variabelen waarvoor dat niet het geval
is zijn de ‘structuur variabelen’. De volgende vier structuur variabelen worden
onderscheiden: agglomeratie-effecten, interne concurrentie, clusterdrempels en cluster
heterogeniteit. Daarnaast worden er vier governance variabelen onderscheiden: vertrouwen,
‘leader firm gedrag’, tussenpersonen en ‘collectieve actie regimes’. Onderstaande tabellen
vatten de effecten van de variabelen op de performance van clusters samen.