Aspect in Ancient Greek - Nijmegen Centre for Semantics

SamenvattingSummary in DutchIn dit proefschrift geef ik een semantische analyse van aspect in het Oudgrieks.Ik concentreer me daarbij op de oppositie tussen aoristisch en imperfectief aspect.Uit de Griekse grammaticale traditie is het bekend dat deze twee werkwoordsvormenbeide met verschillende interpretaties gepaard kunnen gaan.Zo wordt de aoristus vaak gebruikt om aan te geven dat een eventualiteit(gebeurtenis of toestand) voltooid is, maar soms ook om aan te geven datdeze begonnen is. Daarnaast is er nog het zogenaamde tragische gebruik vande aoristus waarbij een verledentijdsvorm een tegenwoordige-tijdsinterpretatiekrijgt. Evenzo kan het imperfectief aspect meerdere interpretaties krijgen.Vaak geeft het aan dat een eventualiteit nog niet voltooid is. Maar het kanbijvoorbeeld ook gebruikt worden om aan te geven dat er sprake is van eengewoonte, de zogenaamde habituele interpretatie. De centrale vraag in ditproefschrift is hoe de verschillende interpretaties van beide aspecten tot standkomen. Het uitgangspunt van mijn analyse is om vanuit één basisbetekenis deverschillende interpretaties af te leiden en hiermee tot een zo uniform mogelijkeverklaring te komen.Na in hoofdstuk 2 een overzicht van de interpretaties van beide aspecten tehebben gegeven en in hoofdstuk 3 een aantal formele theorieën over aspect tehebben besproken, ontwikkel ik in hoofdstuk 4 mijn eigen analyse. Ik beweerdat aspect de relatie aangeeft tussen de tijd van een eventualiteit en de zogenaamdetopic-tijd. Onder deze laatste notie verstaan we de tijd waarover opdat moment in de discourse wordt gesproken. Volgens mijn analyse geeft deaoristus dan aan dat de tijd van de eventualiteit besloten ligt in de topic-tijd.Imperfectief aspect geeft daarentegen juist het omgekeerde aan: de tijd van deeventualiteit omvat de topic-tijd. Op deze manier wordt een precieze invullinggegeven aan de intuïtie die je in veel grammatica’s vindt, namelijk dat het semantischeonderscheid tussen aoristisch en imperfectief aspect in termen vanvoltooid versus onvoltooid begrepen moet worden. Ik heb deze interpretatiesrespectievelijk de completieve interpretatie van de aoristus en de processueleinterpretatie van het imperfectief aspect genoemd.Vanuit deze grondbetekenissen van beide aspecten kunnen we vervolgens