SPIS RZECZY

Mojżesz z ulicy Czerskiej149sprzeciwu, traktowane są według wygodnych standardów, które niegdyśwprowadzili komuniści. Krytyka partyjnego to atak na partię, a atak na partięto godzenie w Polskę. Krytyka księdza to atak na cały Kościół, a więc na Polskęi na wszystko, co polskie, na polskiego Boga” 1 – grzmi Adam Michnik naredakcyjnego kolegę, który odważył się zanegować jedynie słuszną linię „GW”i Unii Wolności.Trudno nie dostrzec w tych słowach zawodu, rozczarowania,świadomości, że wielki polityczny projekt zbudowania przy wsparciu Kościoła(a przynajmniej katolickiej inteligencji) skrajnie laickiej wersji liberalnejdemokracji nie powiódł się, że wspierany przez lata obóz „katolicyzmuotwartego” się sypie, a księża, którzy mieli być jego przywódcami, albo odcięlisię od michnikowego zamysłu (jak pod koniec życia ks. Józef Tischner), albozrzucili sutanny (jak jezuita ks. Stanisław Obirek czy dominikanin o. TadeuszBartoś), albo też są na najlepszej drodze, by to zrobić. Środowiska, z którymi„demokrata sceptyk” (jak uwielbia siebie określać) wiązał największe nadziejena zbudowanie nowego katolicyzmu, także ulegają wypaleniu lub odchodząod jedynie słusznej linii (a najczęściej, jak to ma miejsce w przypadku „Znaku”i „Więzi”, obie te rzeczy dzieją się równocześnie). Aktywni publicznie katolicy(i to niezależnie od partii czy politycznego samookreślenia) nie zamierzająiść za samozwańczym Mojżeszem. Jarosław Gowin, Dariusz Karłowicz, PiotrSemka, Paweł Lisicki, Paweł Milcarek, Zbigniew Nosowski – choć niewątpliwiewiele ich różni – budują Kościół Jana Pawła II i Benedykta XVI, a nie AdamaMichnika i papieskich „symulakrów” 2 , które od lat redaktor naczelny „GazetyWyborczej” serwował swoim czytelnikom.ALIANCI W WALCE Z TOTALITARYZmEmPoczątki były takie piękne. Młody Adam Michnik zdecydował się naopublikowanie w 1976 roku przełomowej dla polskiej inteligencji i ruchuopozycyjnego pracy Kościół, lewica, dialog, która miała być próbą przekroczeniazaklętego muru oddzielającego od siebie postępową, a co za tym idzieantyklerykalną inteligencję i zaangażowanych katolików. Jej źródłem byłynawiązane na początku lat siedemdziesiątych kontakty między środowiskamimłodych antykomunistycznych lewicowców a katolikami, którzy pomagalirobotnikom czy angażowali się w opozycję przeciw systemowi.1 A. Michnik, Liberalny inteligent i wiatr dziejów, „Gazeta Wyborcza”, 31 grudnia 2008.2 Za Jeanem Baudrillardem określam symulakr obrazem, który nie ma związku z rzeczywistością, a jest tylkoobrazem samego siebie. Por. J. Baudrillard, Symulakry i symulacja, tłum. S. Królak, Warszawa 2005, s. 12.