SPIS RZECZY

18-19 dnia po nim” 23 . W tym czasie bowiem, zgodnie z ustaleniami genetykii embriologii, dochodzi do spontanicznych lub indukowanych (tj. wywołanychprzez środowisko) mutacji genetycznych, które czasami zmieniają „konstytucjęgenetyczną conceptusa”. Odpowiadają one m.in. za ok. 1 procent wszystkichprzypadków zespołu Downa (tzn. że wada genetyczna, która prowadzi do tejchoroby, istnieje od poczęcia „tylko” w 99 procentach przypadków).Te i podobne argumenty biologiczne wzbogaca Różyńska wnioskamifilozoficznymi na temat identyczności. Otóż w wyniku dosyć arbitralnegoprocesu ustanawia zasadę, iż „organizm ludzki B istniejący w czasie t 2jest jednym i tym samym organizmem ludzkim A istniejącym w czasiet 1wtedy i tylko wtedy, gdy organizm ludzki B w t 2i organizm A w t 1sąjednym i tym samym względnie odizolowanym systemem sprawczym” 24 .Aby stać się „względnie odizolowanym systemem sprawczym” organizmmusi spełniać trzy cechy: mieć „zasadniczo” ten sam genotyp, musi istniećciągłość aktywności sprawczej oraz ciągłość biologiczna granicy zewnętrznejorganizmu. Takie stadium organizm ludzki osiągać ma dopiero w procesiegastrulacji, gdy dochodzi do zgrupowania komórek pełniących podobnefunkcje w organizmie oraz wytworzenia się struny grzbietowej. Zachodząistotne zmiany w wyglądzie tarczy zarodkowej (wczesnej formy rozwojowejpłodu): „Z okrągłej lub owalnej staje się gruszkowata. Jej okolica głowowajest szeroka, a tylna (ogonowa) – wąska. Ma wyraźną oś przednio-tylną orazdwustronną symetrię”. Gastrulacja prowadzi do „głębokiej reorganizacjiconceptusa. W jej efekcie dochodzi do powstania trzech listków zarodkowychi wyznaczenia podstawowego planu ciała nowej istoty ludzkiej. Tarczazarodkowa staje się względnie odizolowaną i zintegrowaną całością, którejaktywność jest wewnętrznie skoordynowana i nakierowana na dalszy rozwójpojedynczego indywiduum organicznego. Gastrulacja nadaje conceptusowinową integrację wewnętrzną, która manifestuje się w tym, że nie może się onjuż podzielić na dwa całkowicie niezależne zarodki” 25 .Już samo używanie przydawek w rodzaju „względnie” czy„zasadniczo” wskazuje na sztuczność tej argumentacji. Czy można bowiembudować etykę życia na „względności” istnienia cech, które mają uzasadniaćprawo do życia? Istnieją tu jednak poważniejsze problemy. Tak naprawdęod zapłodnienia organizm posiada już tożsamość genetyczną (pozawspomnianymi zupełnie marginalnymi przypadkami) oraz skoordynowanąi nakierowaną na dalszy rozwój aktywność wewnętrzną. Zasadniczą różnicą,23 J. Różyńska, Od zygoty do osoby, Gdańsk 2008, s. 90.24 Tamże, s. 73.25 Tamże, s. 88-89.