SPIS RZECZY

narzędzi używają. Odniesienia do stopnia rozwoju płodu jako wyznacznikajego prawnej ochrony są zbudowane na bazie antropologii filozoficznej,a twierdzenie, że od pewnego momentu rozwoju płód staje się „bytemniezależnym” (albo tym samym „odizolowanym systemem sprawczym”w czasie t 1i t 2) to już czysta metafizyka 31 . Tego jednak zwolennicy wyboru niechcą z reguły przyznać.Zacząć wypada od tego, że wszelkie zmiany w organizmie niemogą być rozumiane jako uzasadniające różne stosowanie tego organizmu.Fakt bowiem, że w organizmie zachodzi „dużo zmian” nie oznacza, żezachodzą w nim „zmiany co do istoty” 32 . Prawdziwy problem z większościąprzedstawionych tu argumentów polega jednak na tym, że w całościwtłaczają w człowieczeństwo jeden jego wymiar, tj. wymiar świadomości.To oczywiście prawda, że osoby charakteryzują się pewnymi zdolnościami,takimi jak świadomość, refleksja i wybór. Jednakże nie przejawiają się onew jakimś bycie oddzielnym od bytu cielesnego, lecz właśnie w nim samym.Czynność sięgania po jabłko nie polega na wewnętrznej próbie i zewnętrznejrealizacji. Jest to zintegrowana czynność jednolitego bytu. Poznanie zmysłowejest czynnością cielesną i rozumną zarazem – składa się ze spostrzeżeniai zrozumienia. Skoro tak, trzeba stwierdzić, że natura człowieka jest cielesnai rozumna zarazem. Nie da się zatem przekonująco utrzymywać, że embrioni osoba to nie ten sam byt. Co by się bowiem miało stać z bytem czystocielesnym, gdyby nagle (kiedy konkretnie?) miał zostać zastąpiony przezosobę? Twierdzenia tego typu brzmią niedorzecznie 33 . Wszelkie argumenty zanieidentycznością embrionu i osoby zbudowane są zatem nie na argumentachnaukowych, lecz na wątpliwej metafizyce.Warto odnieść się od razu do argumentu z podziału bliźniaczego.Niektórzy twierdzą, że fakt, iż wczesny embrion może przejść podział na dwaodrębne organizmy oznacza, że nie jest on jednolitym i zindywidualizowanymorganizmem. W rzeczywistości natura podziału bliźniaczego nie zostałajeszcze dokładnie zbadana, ale z całą pewnością można wykazać, żestanowisko takie jest błędne, i to zarówno na poziomie filozoficznym,jak i biologicznym. Można bowiem wskazać przykład organizmów(tj. płaźnice), których niektóre części mają zdolność do rozwoju w osobnyorganizm. Nikt jednak nie powie, że nie był to, przed podziałem, jednolity31 Zob. F.J. Beckwith, dz. cyt., s. 53.32 Zob. R.P. George, Ch. Wolfe, Natural Law and Public Reason, w: Natural Law and Public Reason, R.P. George,Ch. Wolfe (eds), Washington, D.C., 2000, s. 59-60.33 Oczywiście pełna argumentacja metafizyczna w tym zakresie jest nieporównanie bardziej rozwinięta. Zob.R.P. George, Ch. Tollefsen, Embryo. A Defense of Human Life, Doubleday, New York 2008, r. 5. Rozdział ten w polskimprzekładzie znajdzie się w XVII tece „Pressji”.