SPIS RZECZY

255Personifikacja zdradyPo ogłoszeniu niepodległości najpopularniejszą postacią naszej historiiw świadomości przeciętnego konsumenta kultury masowej stała sięRoksolana – bohaterka powieści Zahrebelnego i Łazorskiego, opowiadańDlaczego więc Roksolana jest tak hołubionana Ukrainie i przedstawiana jako bohaterkanarodowa? Czyżby koiła nasz kompleksniższości jako nasza rodaczka, której udałosię zrobić karierę w jednym z największychmocarstw ówczesnego świata?Nazaruka, Płaczyndy i Kolisnyczenki, dramatu Jakymowycza, operySiczyńskiego, a przede wszystkim tytułowa bohaterka pierwszej szlagierowejukraińskiej telenoweli. Zawładnęła wyobraźnią zbiorową Ukraińców, stała siętematem zarówno poważnych opracowań historycznych, jak i niekończącychsię rozmów gospodyń domowych. Przedstawiana jako kobieta sukcesu, byławzorcem osobowym dla różnych środowisk – od feministek do nacjonalistów.Anastazja Lisowska, córka popa z Rohatynia, branka wzięta w tureckijasyr w wieku lat czterech – już jako piętnastolatka trafiła do haremu sułtanaSulejmana Wspaniałego. Miała to niezwykłe szczęście, że jej typ osobowościtrafił idealnie w gusta władcy. Najpierw stała się jedną z jego nałożnicw haremie, a następnie jedyną i ukochaną żoną. Według naszej narodowejmitologii, w czasie jej współrządzenia Portą ustały najazdy tureckie naukraińskie ziemie, choć twierdzenie to nie znajduje potwierdzenia w źródłachhistorycznych – tatarskie ordy nadal pustoszyły Ukrainę, a setki rusińskichdziewcząt kończyły w seraju.