Het vieren van diversiteit in de schoolpraktijk

With this policy, we are trying to really make it easy for everybody to say, "Yes, I have some areas
where I need help now. Is there anybody who can help?" rather than trying to hide these things.
Wordt het onderwijsprogramma zo aangepast dat de leerling in staat is vooraf gestelde doelen binnen
het curriculum te halen?
Finland heeft een heel dun curriculum. Het wordt wel dikker. Ze hebben een nationaal curriculum,
dat is dun. Dan heb je de lokale overheid, die mag nog iets vinden. Maar vooral de school, de
school bepaalt wat is goed voor kinderen. En als je daar vertrouwen in hebt en het blijkt dat het in
de praktijk werkt… Er is geen nationaal curriculum, er is wel een kader vastgesteld waarin
verschillende niveaus zijn aangegeven maar de leerkrachten mogen zelf bepalen hoe zij daar in
de dagelijkse praktijk mee omgaan. Ook is er geen inspectie van onderwijs. De autonomie ligt bij
de leerkracht. Deze bepaalt in overleg met de leerling en de ouders naar welke leerdoelen wordt
toegewerkt. Dit biedt ruimte voor de professional en maatwerk voor de leerling. Natuurlijk is
duidelijk dat deze werkwijze niet toepasbaar is in ons Nederlandse systeem. Het is nu eenmaal zo
dat binnen onze wet- en regelgeving de inspectie voor onderwijs een belangrijke rol heeft.
Tegelijkertijd is het de uitdaging om daarbinnen zoveel mogelijk ruimte en vertrouwen te bieden
aan de scholen en de leerkrachten.
We toetsen de leerstof wel”, zegt Heli. “Alleen plakken we er geen cijfers op. Dat is bij wet
verboden in de eerste jaren van het basisonderwijs. Maar je moet als leraar wel weten waar je
leerlingen staan.” De toetsen die Heli geeft zijn niet voor elke leerling gelijk. Dat vindt ze
vanzelfsprekend. “Waarom zou je een jongen die goed is in wiskunde op dezelfde manier testen
als iemand die er problemen mee heeft? Je moet testen wat ze wel en niet kunnen, elk op hun
niveau. Alleen zo steek je er als leraar iets van op.” Heli is blij met de wet die cijfers geven
verbiedt. “Ofwel haal je goede punten en dan heb je weinig aan een toets. Ofwel heb je problemen
met de leerstof en maken slechte resultaten het nog erger. Je zin om te leren daalt, je ouders zijn
kwaad, je schaamt je … Ik geloof niet dat daar één leerling beter van wordt.”
Hoe worden financiën ingezet om inclusief onderwijs mogelijk te maken?
Het lesmateriaal dat wij gezien hebben was relatief oud en vooral sober van aard. Uit de
gesprekken op de scholen is naar voren gekomen dat dit een bewuste keuze is. Het beschikbare
budget wordt in de eerst plaats aangewend om handen in de klas te realiseren en de omvang van
de groepen beperkt te houden. Dit vanuit de gedachte dat de leerkracht voor de klas méér invloed
heeft op de resultaten van de kinderen dan de nieuwste lesmethodes of smartboards
2.8 Nieuw Zeeland
Algemeen
Ondanks dat in Nieuw Zeeland het VN verdrag al lang geratificeerd is (sinds 2008) en er een National
Disability Strategy is om het VN verdrag uit te voeren, is inclusief onderwijs nog lang geen
vanzelfsprekendheid. Diverse scholen, ouders en directeuren komen aan het woord over hoe ze toch
vorm geven aan inclusief onderwijs. Deze uitwerking komt voort uit het project ‘Learning better
together’ waarin inclusief onderwijs in de Nieuw-Zeelandse context is geplaatst. Naast een film is er
een onderzoek uitgevoerd.
Inclusive education is essential if disabled children are to achieve their basic human right to a decent
education -- and live meaningful, productive and successful lives in New Zealand. This research
outlines the thinking behind inclusive education, how it works in the classroom, and what parents can
aspire to for their disabled children. It guides schools and teachers on how to make inclusive
114