Een kosten-baten analyse van wetgeving en zelfregulering - SEO ...

10 Hoofdstuk 2
In het onderzoek zal deze driedeling – totstandkoming, naleving en aanpassing – worden
verwerkt in het generieke KBA kader (zie paragraaf 2.2.2).
2.2 De methodiek van kosten-baten analyse
Kosten-batenanalyses worden veelvuldig toegepast, bijvoorbeeld bij de evaluatie van infrastructurele
projecten, milieu-investeringen en ander nieuw beleid. Praktische voorbeelden
van recente KBA’s betreffen de zeetoegang Noordzeekanaalgebied, de technologiesubsidies
van Economische Zaken, het participeren in de ontwikkeling van de Joint Strike Fighter, het
aanleggen van de tweede Maasvlakte, en het verhogen van collegegelden. 19 Er bestaat een
door het Centraal Planbureau en andere onderzoeksbureaus opgestelde leidraad voor
KBA’s. 20 Dit is een richtlijn voor een integrale en transparante beschrijving en afweging van
effecten van grote infrastructurele projecten door middel van een maatschappelijke kosten-
batenanalyse (MKBA). We spreken meestal kortweg van een KBA. De leidraad is het resultaat
van het Onderzoeksprogramma Economische Effecten Infrastructuur, kortweg OEEI. 21
Ondanks het feit dat deze leidraad in eerste instantie is geschreven voor grote infrastructurele
projecten, is het een belangrijke inspiratiebron voor dit onderzoek geweest. Door het
volgen van deze handleiding worden zoveel mogelijk dubbeltellingen voorkomen en is het
gevaar dat er posten worden gemist zo klein mogelijk. Bovendien is een voordeel van het
gebruik van de leidraad dat deze breed geaccepteerd is als KBA-methodiek en dus geen dis-
cussie oproept.
In paragraaf 2.2.1 wordt een aantal algemene kernpunten van een KBA beschreven. In
paragraaf 2.2.2 geven we aan hoe wij deze methodiek in dit onderzoek toepassen. Daarna
wordt aangegeven welke actoren we onderscheiden (paragraaf 2.2.2.2) en welke categorieën
kosten- en batenposten (paragraaf 2.2.2.1). De resultaten worden in paragraaf 2.2.2.3
samengevat.
19 Zie: CPB 2001, Cornet 2001, Koning en Minne 2001, CPB/NEI/RIVM 2001, Canton 2001.
20 Eijgenraam et al., 2000.
21 Sinds januari van 2003 is de E van ‘Economische’ weggelaten en spreken we van OEI (Overzicht
Effecten Infrastructuur). Het doel van de naamswijziging is om het integrale karakter te benadrukken,
zodat ook de effecten worden meegenomen die wel invloed hebben op de welvaart,
maar niet of moeilijk in geld zijn uit te drukken (zoals milieu- en natuureffecten, ruimtelijke
effecten en veiligheidseffecten).