Een kosten-baten analyse van wetgeving en zelfregulering - SEO ...

Afbakening en methodiek 25
Uiteindelijk zijn vier cases geselecteerd, namelijk de kabels en buizen, stroomstoringscijfers,
kinderopvang en taxiwetgeving. Hierbij zijn de volgende criteria gehanteerd.
1. Geconditioneerde zelfregulering kan pas als alternatief voor traditionele wetgeving wor-
den beschouwd als wettelijke condities inderdaad ruimte laten voor zelfregulerende activiteiten.
Bij de selectie van cases is het dus van belang dat zelfregulering en wetgeving
‘ver uit elkaar liggen’. Aan dit criterium lijkt in alle geselecteerde cases voldaan. 33
2. Spreiding over soorten posten voor kosten en baten (dus niet alleen cases waarin veel
kosten in de handhaving zitten). Uiteraard is dit criterium op voorhand moeilijk in te
schatten, maar lijkt bij de geselecteerde vier cases sprake van voldoende spreiding.
3. Spreiding over verschillende actoren die wetgeving/zelfregulering zijn betrokken
(overheden/bedrijven/consumenten). Dit criterium wordt uitgewerkt in tabel 9.
4. Spreiding over de betrokken ministeries. Dit criterium wordt uitgewerkt in tabel 9.
5. Spreiding over de 5 verschillende groepen van zelfreguleringsinstrumenten (zie tabel 2).
De cases moeten bijvoorbeeld niet allemaal geschilbeslechting bevatten. Merk echter op
dat het bij de selectie van de cases gaat om die zelfreguleringsinstrumenten die met name
geschikt zijn als alternatief voor wetgeving. Het gaat dus om typische ‘geconditioneerde
zelfreguleringsinstrumenten’. Daaronder vallen bijvoorbeeld niet: regulering door techniek,
de meeste keurmerken en andere op imagoverbetering gestoelde instrumenten. Dit
criterium wordt uitgewerkt in tabel 9. Ondanks het feit dat het instrument certificering
twee maal voorkomt, denken we niet dat dit een probleem is. Certificering is immers een
instrument dat relatief vaak binnen de overheid wordt gebruikt, omdat het zo goed bij
het ‘conditioneren’ van zelfregulering past. In dat geval kunnen de eisen (doelen) namelijk
door de overheid worden gesteld en houdt de sector zelf in de gaten hoe ze die
invullen. Omdat certificering in dit rapport vaker terugkomt, beschrijven we dit instrument
in box 5.
Box 5: Certificering in het kort
Certificering is het proces waarmee beoordeeld wordt dooreen onafhankelijke partij of een product,
een dienst, een proces of een persoon aan vooraf gespecificeerde eisen voldoet. Het certificaat is de
verklaring waarin dit wordt bevestigd.
Als de certificerende instelling een deskundige organisatie is, die onafhankelijk is van de aanvragers/houders
van het certificaat, kan het worden erkend door de Raad voor Accreditatie (RvA). De
RvA is opgericht door de overheid en ziet toe op de deskundigheid en onafhankelijkheid van certificerende
instellingen. Als een instelling aan de eisen van de RvA voldoet, wordt de instelling geaccrediteerd.
Certificering door zo’n instelling wordt dan ook wel certificering onder accreditatie genoemd.
Bron: SEO, 2003a, bijlage 11.
33 Bij nader inzien bleek dit in het geval van de kinderopvang niet het geval, omdat de wettelijke eisen
de ruimte voor certificering sterk beperken.