Een kosten-baten analyse van wetgeving en zelfregulering - SEO ...

70 Hoofdstuk 6
6.3.1 Directe effecten
In deze paragraaf bespreken we de effecten die optreden bij beide vormen van certificering
ten opzichte van wettelijke controle. Hier worden alleen de directe effecten, d.w.z de effecten
die in de betreffende sector (inclusief de afnemers en de betrokken overheden) gelden.
Effectiviteit: uiteindelijke effecten voor afnemers van stroom
Omdat de stroomstoringcijfers gebruikt gaan worden bij de kwaliteitsregulering door DTe, is
het een belangrijke vraag of de verschillende certificeringsvormen en wetgeving eenzelfde
kwaliteit cijfers opleveren en wat de gevolgen van foutieve data – via het reguleringsmodel –
zijn voor het investeringsgedrag van netbeheerders en de kwaliteit van het net.
De redenering is dat als er verschillen in de kwaliteit van de storingscijfers ontstaan in de
verschillende alternatieven, dat DTe dan minder goed op kwaliteit kan reguleren. Als de
kwaliteitsregulering uitgegaan wordt van foutieve data, dan maken bedrijven ook een suboptimale
afweging tussen de kosten en betrouwbaarheid van het elektriciteitsnet. Hierdoor
hebben stroomafnemers een minder dan optimale verhouding tussen de prijs van stroom
(die hoger is als de kosten van de stroombedrijven hoger zijn) en de kwaliteit van stroom
(bijvoorbeeld gemeten in het aantal minuten stroomonderbreking per jaar). Dit kan betekenen
dat consumenten meer betalen dan de hoge leveringszekerheid hun waard is, of dat consumenten
graag meer zouden betalen om minder stroomonderbrekingen te hebben. 75
Bij vrijwillige certificering zullen niet alle bedrijven gecertificeerd willen worden. Bedrijven
die ervoor kiezen om zich niet te laten certificeren, zullen door DTe gecontroleerd worden.
Hierdoor ontstaat variatie in de manier waarop gecontroleerd wordt en daardoor kan variatie
in de kwaliteit van de storingsdata ontstaan. Dit zou kunnen betekenen dat er minder goed
op kwaliteit gereguleerd kan worden. DTe verwacht niet dat je de registratie van de storingscijfers
voldoende kan reguleren met vrijwillige certificering. Als de kwaliteit van de storingscijfers
onvoldoende is, dan is de kwaliteit van de regulering van de netten dan onvoldoende.
Bedrijven die immers niet gecertificeerd zijn, kunnen mogelijk kwalitatief slechte (vertekende)
data aanleveren. Deze data vormen echter wel de input voor het financieel afrekenen
van de netbeheerders en de juistheid ervan is dus van groot belang. Er kan zelfs een ongelijke
situatie ontstaan voor wel en niet-gecertificeerde instellingen.
75 Stroomonderbrekingen kunnen op hun beurt weer leiden tot indirecte en/of externe effecten. Hier
is ervan afgezien om daar in detail op in te gaan. Daarvoor verwijzen we naar SEO (2003f). In
dit rapport wordt tevens aandacht besteed aan de waardering van stroomonderbrekingen. De
waardering van stroomonderbrekingen is tevens onderwerp van een andere SEO studie, die
momenteel voor DTe ter ondersteuning van het kwaliteitreguleringsmodel wordt verricht.