Een kosten-baten analyse van wetgeving en zelfregulering - SEO ...

3 Case Taximarkt
3.1 Inleiding
Er is de laatste jaren veel te doen geweest over het taxivervoer in Nederland. Eind jaren
negentig leidde de herziening van de Wet op het personenvervoer, waar de taxibranche
onder valt, tot veel ophef en zelfs tot een ware taxi-oorlog in de hoofdstad. Het openbreken
van de markt om zo meer mensen in de taxi te krijgen, was volgens velen niet de juiste weg.
Ondanks deze protesten trad op 1 januari 2000 toch de ‘nieuwe’ wet in werking. Hiermee
kwamen de vaste prijzen, het vergunningenstelsel en de vervoersgebieden (geleidelijk) te
vervallen. De taximarkt zou zo een echte markt moeten worden, waar vraag en aanbod de
prijs zouden bepalen. Het tegenovergestelde bleek echter te gebeuren. Zo leidde de nieuwe
wet er toe dat met name de grote steden overspoeld werden met chauffeurs die de weg niet
kenden, hoge en ondoorzichtige prijzen rekenden, soms nauwelijks Nederlands spraken, in
ongekeurde auto’s rondreden etc. Vandaag de dag zijn deze problemen nog (steeds) niet
verholpen.
De genoemde problemen betreffen overigens hoofdzakelijk de zogenaamde straattaxi, de
taxi die de consument op straat aanhoudt, en dan met name in de vier grote steden. De
andere vormen van taxivervoer, contractvervoer en collectief vraagafhankelijk vervoer
(CVV) kennen deze problemen niet. De reden hiervoor is tweeledig: (1) in het contractvervoer
en CVV zijn grotere taxibedrijven actief, die wel volgens de gestelde regels werken,
en (2) deze taxibedrijven concurreren al jaren onderling bij het afsluiten van vervoers-
contracten met bijvoorbeeld gemeenten.
De gerezen problemen met het invoeren van de nieuwe wet hebben er toe geleid dat het
imago van de taxibranche de afgelopen jaren sterk verslechterd is. Mede hierdoor is de doelstelling
van de wet – meer gebruik van de taxi als alternatief voor de eigen auto – dan ook
niet gehaald. Er wordt zelfs iets minder gebruik gemaakt van de taxi in de jaren sinds 1999. 34
Om de doelstelling toch te halen en de onderlinge concurrentie te bevorderen, zijn de afge-
lopen jaren allerlei aanvullende maatregelen genomen en staat er ook nog een aantal op stapel.
Het mag duidelijk zijn dat dit alles veel (extra) kosten met zich mee heeft gebracht. Deze
kosten zouden wellicht niet gemaakt zijn indien de taxibranche de mogelijkheden van zelfre-
gulering had benut die de nieuwe wet biedt. In deze case wordt daarom gekeken of met zelfregulering
de gestelde doelen bij het straattaxi vervoer beter gerealiseerd hadden kunnen
34 B&A Groep, 2003.
27