--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı
--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı
--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Kilisenin iç mekânı iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümü teşkil eden sahın<br />
oldukça büyük tutulmuş 12.65x6.35 m. ölçülerinde dikdörtgen plânlıdır. Doğu-batı yönünde<br />
uzanan sivri kemer tonoz örtüsü ortadan iki takviye kemeri ile güçlendirilmiştir.<br />
Kapı, pencere <strong>ve</strong> nişlerin yerleştirilmesinde belli bir düzen <strong>ve</strong> simetriye uyulmuştur.<br />
Sahnın mekân düzeni, hacim <strong>ve</strong> toplanma alanı açısından geniş <strong>ve</strong> yüksek tutulması<br />
yanında, her bir duvardaki değişik açıklık <strong>ve</strong> girintilerle pekiştirilmiştir. Güney duvarının<br />
batı yan tarafında içten sivri kemer girintili iki kapı açıklığı, doğu yanda da sivri kemerli<br />
iki dolap nişi yer almaktadır. Sahnın doğu duvarı ortasına eksen teşkil edecek tarzda<br />
yüksek <strong>ve</strong> sivri kemer açıklıklı tören kapısı yerleştirilmiştir. Aynı duvar yüzeyine tören<br />
kapısının iki yanına birer niş ile güney köşeye servis kapısı açılmıştır. Kuzey duvarında<br />
da karşısındaki sivri kemerli iki dolap nişinin tekrarı yapılmış, ayrıca takviye kemerlerinin<br />
başlangıç hizalarına karşılıklı iki yana da olmak üzere küçük delikler bırakılmıştır.<br />
Batı duvarında sahnın aydınlatılmasını sağlayan haçvarî dört mazgal pencere ile iki<br />
köşeye kaydırılmış üst kesimde kalan birer niş yerleştirilmiştir (Resim: 7).<br />
Doğudaki kanki bölümü ise 6.50x2.60 m. ölçülerinde, kuzey-güney ekseninde<br />
dikdörtgen plânlı bir mekân özelliği göstermektedir. Üzeri aynı yönde beşik tonozla örtülüdür.<br />
Burada dikkati çeken unsur, tören kapısı eksenindeki mihrap nişidir. Zeminden<br />
1.00 m. yükseklikte sivri kemer girintili <strong>ve</strong> 1.55 m. boyunda tutulmuştur. Üst ortasına bir<br />
mazgal deliği açılmıştır. Bunun dışında güney duvarının beşik tonoz örtüye uydurulmuş<br />
üstten sivri kemerli şekilde neticelenen yüzeyine, ortada bir mazgal pencere <strong>ve</strong> bunun<br />
dört yönüne yerleştirilmiş birer nişle haçvarî bir görünüm kazandırılmıştır.<br />
Sağlam, iyi korunmuş <strong>ve</strong> yöredeki en büyük <strong>ve</strong> itinalı işçilik gösteren kilise yapısıdır.<br />
Yeri de konum açısından iyi seçilmiştir. Bu kilisenin turizme kazandırılması inanç<br />
turizmi açısından önemlidir. Tescil edilerek kültür varlığı statüsü kazandırılması gerekmektedir.<br />
Yer yer definecilerin yaptığı küçük çaplı hasar <strong>ve</strong> tahribat dışında sağlam kalmış<br />
bir yapıdır.<br />
4. ÇUKURCA GÜVEN (P‹R‹) P‹RMENT TÜRBES‹<br />
Çukurca’ya bağlı Cevizli (Güzereş) Köyü’nün Piri (Gü<strong>ve</strong>n) mezrasında bulunmaktadır.<br />
Türbeye, Yaylada Han Yaylası istikametinde devam eden bozuk bir araç yolu<br />
ile ulaşılmaktadır. Türbenin bulunduğu Piri mezrası, kara yolundan vadi boyunca 25<br />
km.lik bir mesafededir. Cevizli Köyü’nden itibaren yapıya ulaşabilmek için 4 km. daha<br />
gidilmektedir. Günümüzde meskûn değildir. Türbenin de içinde bulunduğu arazi Nasir<br />
Özerk’e aittir.<br />
Türbe, Han Deresi’nin kuzey tarafında kuzeyden güneye eğimli bir arazi üzerinde<br />
kurulmuştur. Türbenin güney <strong>ve</strong> batısında değirmen <strong>ve</strong> ev kalıntıları mevcuttur. Yapının<br />
kuzey tarafı sarp kayalıklarla çevrilidir. Üzerinde herhangi bir yazıt bulunmadığından<br />
kim tarafından <strong>ve</strong> hangi tarihte yapıldığı belli değildir. Yapıdan günümüze üzeri bezemeli<br />
ahşap kapı parçası ulaşmıştır.<br />
Türbe dıştan 6.80x5.45 m. ölçülerindedir. Kuzey güney yönünde dikdörtgen<br />
plânlı, tek katlı <strong>ve</strong> iki bölümden oluşmaktadır. Bunlardan güneydeki mescit, kuzeydeki<br />
türbedir (Çizim: 5). Yapının dıştan doğu-batı cepheleri kısmen görülebilmektedir. Sağır<br />
duvar durumundadır. Kuzey cephesi dam seviyesine kadar toprakla kapatılmıştır. Güney<br />
cephenin batı köşesine kaydırılmış bir kapı açılmıştır. Kapının doğusunda dam seviyesine<br />
yakın bir mazgal pencere bırakılmıştır. Giriş zeminden yükseltilmiş <strong>ve</strong> sonradan<br />
yapılmış bir merdi<strong>ve</strong>n vardır. Güney cephe yapının tümüyle açık bir şekilde görülebilen<br />
yeri durumundadır. Cephelerde yer yer sıva kalıntıları vardır (Resim: 8).<br />
Yapıya güney cephenin batı köşesine kaydırılmış bir kapı ile girilmektedir. Girişi<br />
zeminden yükseltilmiştir. Sonradan taşların yıkılması ile oluşturulmuş bir merdi<strong>ve</strong>n vardır.<br />
Kapı düz lentolu, düz açıklıklı, 0.77 m. genişliğinde tutulmuştur. İç mekânın güneyindeki<br />
mescit bölümü 3.60x1.90 m. ölçülerinde, doğu-batı doğrultusunda dikdörtgen<br />
plânlıdır. Üzeri aynı yöndeki beşik tonoz ile örtülüdür. Güney duvarının ortasında sivri<br />
kemerli bir mihrap nişi açılmıştır. Nişin ortasında kabaca işlenmiş bir kandil motifi bulunmaktadır.<br />
110