07.01.2013 Views

--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı

--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı

--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Kilisenin iç mekânı iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümü teşkil eden sahın<br />

oldukça büyük tutulmuş 12.65x6.35 m. ölçülerinde dikdörtgen plânlıdır. Doğu-batı yönünde<br />

uzanan sivri kemer tonoz örtüsü ortadan iki takviye kemeri ile güçlendirilmiştir.<br />

Kapı, pencere <strong>ve</strong> nişlerin yerleştirilmesinde belli bir düzen <strong>ve</strong> simetriye uyulmuştur.<br />

Sahnın mekân düzeni, hacim <strong>ve</strong> toplanma alanı açısından geniş <strong>ve</strong> yüksek tutulması<br />

yanında, her bir duvardaki değişik açıklık <strong>ve</strong> girintilerle pekiştirilmiştir. Güney duvarının<br />

batı yan tarafında içten sivri kemer girintili iki kapı açıklığı, doğu yanda da sivri kemerli<br />

iki dolap nişi yer almaktadır. Sahnın doğu duvarı ortasına eksen teşkil edecek tarzda<br />

yüksek <strong>ve</strong> sivri kemer açıklıklı tören kapısı yerleştirilmiştir. Aynı duvar yüzeyine tören<br />

kapısının iki yanına birer niş ile güney köşeye servis kapısı açılmıştır. Kuzey duvarında<br />

da karşısındaki sivri kemerli iki dolap nişinin tekrarı yapılmış, ayrıca takviye kemerlerinin<br />

başlangıç hizalarına karşılıklı iki yana da olmak üzere küçük delikler bırakılmıştır.<br />

Batı duvarında sahnın aydınlatılmasını sağlayan haçvarî dört mazgal pencere ile iki<br />

köşeye kaydırılmış üst kesimde kalan birer niş yerleştirilmiştir (Resim: 7).<br />

Doğudaki kanki bölümü ise 6.50x2.60 m. ölçülerinde, kuzey-güney ekseninde<br />

dikdörtgen plânlı bir mekân özelliği göstermektedir. Üzeri aynı yönde beşik tonozla örtülüdür.<br />

Burada dikkati çeken unsur, tören kapısı eksenindeki mihrap nişidir. Zeminden<br />

1.00 m. yükseklikte sivri kemer girintili <strong>ve</strong> 1.55 m. boyunda tutulmuştur. Üst ortasına bir<br />

mazgal deliği açılmıştır. Bunun dışında güney duvarının beşik tonoz örtüye uydurulmuş<br />

üstten sivri kemerli şekilde neticelenen yüzeyine, ortada bir mazgal pencere <strong>ve</strong> bunun<br />

dört yönüne yerleştirilmiş birer nişle haçvarî bir görünüm kazandırılmıştır.<br />

Sağlam, iyi korunmuş <strong>ve</strong> yöredeki en büyük <strong>ve</strong> itinalı işçilik gösteren kilise yapısıdır.<br />

Yeri de konum açısından iyi seçilmiştir. Bu kilisenin turizme kazandırılması inanç<br />

turizmi açısından önemlidir. Tescil edilerek kültür varlığı statüsü kazandırılması gerekmektedir.<br />

Yer yer definecilerin yaptığı küçük çaplı hasar <strong>ve</strong> tahribat dışında sağlam kalmış<br />

bir yapıdır.<br />

4. ÇUKURCA GÜVEN (P‹R‹) P‹RMENT TÜRBES‹<br />

Çukurca’ya bağlı Cevizli (Güzereş) Köyü’nün Piri (Gü<strong>ve</strong>n) mezrasında bulunmaktadır.<br />

Türbeye, Yaylada Han Yaylası istikametinde devam eden bozuk bir araç yolu<br />

ile ulaşılmaktadır. Türbenin bulunduğu Piri mezrası, kara yolundan vadi boyunca 25<br />

km.lik bir mesafededir. Cevizli Köyü’nden itibaren yapıya ulaşabilmek için 4 km. daha<br />

gidilmektedir. Günümüzde meskûn değildir. Türbenin de içinde bulunduğu arazi Nasir<br />

Özerk’e aittir.<br />

Türbe, Han Deresi’nin kuzey tarafında kuzeyden güneye eğimli bir arazi üzerinde<br />

kurulmuştur. Türbenin güney <strong>ve</strong> batısında değirmen <strong>ve</strong> ev kalıntıları mevcuttur. Yapının<br />

kuzey tarafı sarp kayalıklarla çevrilidir. Üzerinde herhangi bir yazıt bulunmadığından<br />

kim tarafından <strong>ve</strong> hangi tarihte yapıldığı belli değildir. Yapıdan günümüze üzeri bezemeli<br />

ahşap kapı parçası ulaşmıştır.<br />

Türbe dıştan 6.80x5.45 m. ölçülerindedir. Kuzey güney yönünde dikdörtgen<br />

plânlı, tek katlı <strong>ve</strong> iki bölümden oluşmaktadır. Bunlardan güneydeki mescit, kuzeydeki<br />

türbedir (Çizim: 5). Yapının dıştan doğu-batı cepheleri kısmen görülebilmektedir. Sağır<br />

duvar durumundadır. Kuzey cephesi dam seviyesine kadar toprakla kapatılmıştır. Güney<br />

cephenin batı köşesine kaydırılmış bir kapı açılmıştır. Kapının doğusunda dam seviyesine<br />

yakın bir mazgal pencere bırakılmıştır. Giriş zeminden yükseltilmiş <strong>ve</strong> sonradan<br />

yapılmış bir merdi<strong>ve</strong>n vardır. Güney cephe yapının tümüyle açık bir şekilde görülebilen<br />

yeri durumundadır. Cephelerde yer yer sıva kalıntıları vardır (Resim: 8).<br />

Yapıya güney cephenin batı köşesine kaydırılmış bir kapı ile girilmektedir. Girişi<br />

zeminden yükseltilmiştir. Sonradan taşların yıkılması ile oluşturulmuş bir merdi<strong>ve</strong>n vardır.<br />

Kapı düz lentolu, düz açıklıklı, 0.77 m. genişliğinde tutulmuştur. İç mekânın güneyindeki<br />

mescit bölümü 3.60x1.90 m. ölçülerinde, doğu-batı doğrultusunda dikdörtgen<br />

plânlıdır. Üzeri aynı yöndeki beşik tonoz ile örtülüdür. Güney duvarının ortasında sivri<br />

kemerli bir mihrap nişi açılmıştır. Nişin ortasında kabaca işlenmiş bir kandil motifi bulunmaktadır.<br />

110

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!