--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı
--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı
--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2003 YILI, KAYSERİ YEŞİLHİSAR İLÇESİ,<br />
ERDEMLİ KÖYÜ’NDEKİ KAYA KİLİSELERİ<br />
DUVAR RESİMLERİ<br />
Nilay KARAKAYA*<br />
<strong>Kültür</strong> <strong>Bakanlığı</strong> tarafından <strong>ve</strong>rilen izinle Erciyes Üni<strong>ve</strong>rsitesi adına yürütülen<br />
"Kayseri’nin Yeşilhisar İlçesi Erdemli Köyü’ndeki Kaya Kiliseleri Duvar Resimleri" konulu<br />
yüzey araştırması 27 Ağustos-6 Eylül 2003 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir.<br />
Araştırmaya üni<strong>ve</strong>rsitenin Sanat Tarihi Bölümü lisans <strong>ve</strong> yüksek lisans öğrencilerinden;<br />
Derya Parlak, Mustafa Ünal, Savaş Maraşlı ile Uzman Nihat Karakaya, fotoğrafçı Hamza<br />
Aktaş <strong>ve</strong> Bakanlık temsilcisi olarak, Antalya Müzesi’nden Ünal Çınar katılmıştır.<br />
Araştırma iznini <strong>ve</strong>ren <strong>Kültür</strong> <strong>Bakanlığı</strong> <strong>ve</strong> temsilcisine, maddî katkılarından dolayı Erciyes<br />
Üni<strong>ve</strong>rsitesi’ne teşekkür ederim.<br />
Çalışmamızda, Erdemli Vadisi’ndeki Mikhael Kilisesi, Oniki Havari <strong>ve</strong> H. Eustathios<br />
Kilisesi’nin duvar resimleri incelenmiştir (Harita). N.Thierry <strong>ve</strong> C. Jöli<strong>ve</strong>t Levy tarafından<br />
yayınlanan bu kiliselerdeki duvar resimlerinden başka yeni sahne <strong>ve</strong> figürler ile<br />
geometrik- bitkisel bezemeler, bazı sembolik tasvirler bulunmuştur.<br />
Mikhael Kilisesi: Geçen sene incelediğimiz H.Nikolaos Kilisesi’nin kuzeybatısında<br />
Mikhael Kilisesi yer alır. Yaklaşık kare plânlı yapıya, güney duvarda, eksende bulunan<br />
bir kapı ile girilir. Doğuda ise eksenin kuzeyinde, merkezi içerde yarım yuvarlak<br />
bir apsis bulunur. Apsis duvarında, kuzeyde dikdörtgen bir niş dikkati çeker. Kilisenin<br />
kuzey duvarında farklı boyutlarda iki dikdörtgen niş vardır. Daha büyük boyutlara sahip<br />
batıdaki niş, gömü için yapılmıştır (Çizim 1: a-b).<br />
Yapıda toplam 8 sahne vardır. 4’ü yeni bulunan sahnelerden ikisinin konusu henüz<br />
tespit edilememiştir. Sahnelerden 5’i İncil, 1’i Apokrif kaynaklıdır. Toplam 23 figürden<br />
ise 21’i yayınlanmamıştır 1. Duvar resimlerinin tümü yoğun is tabakası altında olduğundan<br />
sahne <strong>ve</strong> figürleri güçlükle tespit edip inceleyebildik.<br />
Yapının tonozunun batı yarısında, güneyde “Anastasis”, kuzeyde “Çarmıhta İsa”<br />
sahneleri vardır. Tonozun doğu yarısı ise “Göğe Çıkış” sahnesine ayrılmıştır (Çizim: 2).<br />
Bölgedeki 10. yüzyıla ait Çavuşin’deki Gü<strong>ve</strong>rcinlik Kilisesi’nde; tonozun doğu yarısının<br />
“Göğe Çıkış” sahnesine ayrılıp batı yarısında ise İsa’nın yaşamına ait sahnelerin kronolojik<br />
olarak düzenlendiği görülür 2. Aynı program Erdemli’deki arkaik döneme ait yapılardan<br />
tek nefli kilisede de görülür 3. Fakat Mikhael Kilisesi’ndeki tonozun batı yarı-<br />
* Yrd.Doç.Dr. Nilay KARAKAYA, Erciyes Üni<strong>ve</strong>rsitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Sanat Tarihi Bölümü, Kayseri/TÜRKİYE<br />
1 Yayınlanan duvar resimleri için bkz. N.Thierry " Erdemli, Une vallee monastique inconnue en Cappadoce etude preliminaire"<br />
Zograf 20 (1989), 14.<br />
2 Çavuşin Gü<strong>ve</strong>rcinlik Kilisesi için bkz. M.Restle, Byzantine Wall Painting in Asia Minor III, Recklinghausen 1969, res.<br />
302.<br />
3 Erdemli’deki tek nefli kilise için bkz. Thierry, a.g.e. 1989, 18; N. Karakaya "2002 Yılı, Kayseri Yeşilhisar İlçesi, Erdemli<br />
Köyü’ndeki Kaya Kiliseleri Duvar Resimleri" 21. Araflt›rma Sonuçlar› Toplant›s›, 2.cilt, Ankara 2003, 19, çiz. 2-3.<br />
119
Change language