--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı

çevresinden toplanan seramikler Geç Roma Dönemine aittir. Köyün 1.2 km. güneyindeki
Yaprakkaya ve Çınarcık’ta açılmamış yığma mezarlar tespit edilmiştir. Üzeri tonoz
örtülü mezarlar, mimarî elemanlar, bir taş blok üzerinde oyularak yapılmış haç motifi ve
eteklerde yine aynı tipte mezarlar ile özellikle Çınarcık’ta Geç Roma Dönemi seramikleri
izlenebilmiştir. Hüseyinbelen Mahallesi’nin 300 m. kuzeyinde yer alan Göbel’de iki
sütun tamburu ve bunların taşındığı olası Yapı I’in bazı taş temel sıraları, büyük bir kaya,
üzerine kesilmesi için kanallar açılmış bir şekilde karşımıza çıkmıştır. Bu yapının
içinden ve çevresinden toplanan seramikler Geç Roma-Erken Bizans dönemlerine ait
olmalıdır. Tüm alanın seramiği ise Geç Roma Dönemine aittir ve Göbel, bu dönemde
bir köy yerleşmesi olmalıdır.
İlçenin güneyinde yer alan Gürleşen Köyü’nün 1.9 km. batısında yer alan Armutlu’da
bir adet üzeri tonoz örtülü tipte mezar kayıt altına alınmıştır.
2003 Y›l› Tufanbeyli Çal›flmalar›: 2002 yılında çalıştığımız Gala Tepe 18 ve çevresinde,
bu yıl yerleşmenin etek kısımlarında höyüğün kapladığı alan kontrol edilmiş,
tahrip edilme ve korunma durumları kayıt altına alınmıştır 19. Bu çalışmaların en önemli
buluntusu, bir kült kabına aplike amaçlı kullanıldığını düşündüğümüz, kırmızı astar ve
perdahlı bir pişmiş toprak boğa başıdır. Şu ana kadar en yakın benzerine Maşat Höyük’ün
GTÇ I. tabakasında rastlanmıştır 20.
Sonuç: Saimbeyli jeomorfolojik olarak oldukça sarp, ekilebilir toprağı az bir coğrafyada
yer almaktadır. Yüzey araştırmalarımız esnasında tıpkı günümüzde olduğu gibi
Geç Roma ve Erken Bizans dönemlerinde, hatta daha geç dönemlerde küçük dağ
köylerinde yerleşildiği, özellikle nehir ve derelere hâkim, işlenebilir ve verimli topraklara
sahip alanlarda ve yüksek bölgelerde kilise ile diğer ihtiyaçlara cevap verebilen yapıların
inşa edildiği görülmüştür. Dolayısıyla bu ilçe sınırları içinde bir metropol yerleşme
yoktur, bu nedenle tarihî coğrafya açısından Kilikya ile sınır oluşturan ve Güneydoğu
Kapadokya bölgesinde yer alan Saimbeyli’nin bu Geç Antik Dönem yerleşmeleri,
Tufanbeyli - Şar’da yer alan binlerce yıldır kutsallığını ve kültür metropollüğü özelliklerini
koruyan Kapadokya Comanası’na bağlı 21, onun hinterlandında yerleşilmiş birimlerdir.
Daha erken dönemlere ait veriler yerüstü taramalarımız esnasında karşımıza çıkmamıştır.
Mezar tipleri ve ölü gömme âdetleri ise Kapadokyalı olmalıdır. Çok çeşitli tipteki
mezarların en yoğun grubunu tıpkı diğer Kapadokya bölgesi mezarlarında olduğu gibi 22,
mezar odaları dikdörtgen kesitli, tonoz örtülü, içeride ve cephede düzgün kesilmiş, dışarıda
bir derece özensiz bırakılmış taşlarla inşa edilmiş olan, dromossuz tipler oluşturur 23.
2004 yaz aylarında ara vermek zorunda kaldığımız Kizzuwatna araştırmaları için
Kayseri İli, Sarız İlçesi’nde, Adana İli, Feke ve Kozan ilçelerinde çalışılması plânlanmaktadır.
leri", a.y., Lev.XLIV, BY 28, 33 ve Semeraro, G., "Hierapolis de Phrygie. Les Ceramiques A Relief Hellenistiques et
Romaines", a.y., Lev.LVII, 4, 9 ve 11-12. Ayrıca bu motifler Anazarbos’ta da sütunlar üzerinde çizilerek yapılmıştır.
18 Girginer, K.S., "2002 Yılı Adana İli ve Çevresi Yüzey Araştırmaları (Tufanbeyli) ve Kizzuwatna Araştırmaları I", 21.AST
1 (2004), Ankara, 314-315. Gala Tepe’nin özellikle M.Ö. 2. binyıl seramiği yayına hazırlanmaktadır.
19 Tescil teklifimizden sonra herhangi bir işlem yapılmamış, tahribatın devam ettiği görülmüştür. Bu konu, Şar için de geçerlidir.
2002 yılının sonlarında Adana İl Jandarma Bölge Komutanlığı’na ağır tahribatın durdurulabilmesi için, Şar Köyü’nde
(Cappadokia Comanası) bir "Geçici Asayiş Karakolu"nun kurulabilmesi konusunda başvuru yapılmıştır. Ancak
bir yanıt henüz elimize ulaşmamıştır. Bunun dışında Şar’daki çalışmalarımız esnasında Roma Dönemi tiyatrosunda
tahribatın arttığını, Çatal Tepe’nin eteklerinde de yeni defineci çukurları ve mezarların açılmış olduğunu gözlemledik.
20 Özgüç, T., Maflat Höyük II. Bo¤azköy’ün Kuzeydo¤usunda Bir Hitit Merkezi, Ankara 1982, 40, Lev.52/3. Bu buluntu
yayına hazırlanmaktadır.
21 Girginer, K.S., a.g.e., 313-314. ve Girginer, K.S., "Kizzuwatna Araştırmaları Projesi: 2002 Yılı Adana ve Çevresi Arkeolojik
Yüzey Araştırmaları ve Kummanni- Comana İlişkileri", V. Uluslararas› Hititoloji Kongresi Bildiriler Kitab›, Baskıda.
22 Eskioğlu, M., a.g.e., 204. Bu konu hakkındaki ayrıntılı düşüncelerimiz hazırlanmakta olan kitapta işlenecektir. Bkz:
Ünal, A.-Girginer, K.S., Çukurova - Kilikya; Tafl Devri’nden Osmanl›lar Dönemi’ne Kadar Kilikya’da Tarihî Co¤rafya,
Tarih ve Arkeoloji (Kilikya Kentleri ve Kraliçe Puduhepa’n›n Biyografisi Ekleriyle Birlikte), baskıya hazırlanıyor.
23 Kapadokyalı bu tip mezarlara Adana, Aladağ İlçesi Akören’de de rastlanmıştır: Bkz: Sayar, M.H.-Siewert, P.et.al.,
a.g.e., 140, Res.7.
167