--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı
--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı
--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ALANYA MÜZESİ'NDEKİ BİZANS DÖNEMİ<br />
TAŞ ESERLERİ<br />
Sema DO⁄AN*<br />
Alanya Müzesi'ndeki çalışmalarımız <strong>Kültür</strong> <strong>ve</strong> <strong>Turizm</strong> <strong>Bakanlığı</strong>'nın izniyle 28<br />
Temmuz-1 Ağustos 2003 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Çalışmalar sırasında,<br />
yardımlarından dolayı Müze Müdürü Sayın Dr. İsmail Karamut'a <strong>ve</strong> müze uzmanları Arkeolog<br />
Gülcan Küçükarslan, Seher Türkmen <strong>ve</strong> Sanat Tarihçisi Berrin Taymaz'a teşekkür<br />
ederim.<br />
Alanya/antik adıyla Korekesium, Antik Çağda Pamphylia ile Kilikia sınırı arasında<br />
yer aldığı için bazen Kilikia, bazen de Pamphylia kentleri arasında sayılmıştır. 7. yüzyılda<br />
Bizans İmparatorluğu’nda thema düzeninin kurulması sonucu, Lykia <strong>ve</strong> Pamphylia'yı,<br />
kısmen Karia'yı içine alan <strong>ve</strong> Kibyraioton theması adıyla anılan bölge içinde kalmıştır<br />
1. Bizans Döneminde Kalonoros adını alan kent, 7. yüzyılda Arap akınlarına maruz<br />
kaldığından, kent savunması önem kazanmış <strong>ve</strong> korunma amacıyla kale yapımlarına<br />
öncelik <strong>ve</strong>rilmiştir. Bu nedenle Alanya <strong>ve</strong> çevresindeki pek çok kale 7. yüzyılda, diğer<br />
dinsel <strong>ve</strong> yerleşime dair yapılaşma ise 7. yüzyıl öncesinde yapılmış olmalıdır 2.<br />
Erken Hıristiyan <strong>ve</strong> Bizans Dönemine ait taş eserlerin belirlenip değerlendirilmesine<br />
yönelik çalışmalarımızda, müzeye çevreden gelen eserler arasında, toplam 42 Bizans<br />
Dönemine ait taş eser belirlenmiştir. Bu eserler türlerine göre gruplandırılmıştır:<br />
35 mimarî öğe arasında 26 sütun başlığı, 1 pilaster başlığı, 7 sütun kaidesi, 1 paye; 4<br />
liturjik öğe arasında 1 templon payesi, 1 templon sütun <strong>ve</strong> başlığı, 1 templon başlığı, 1<br />
altar ayağı; kullanım eşyaları arasında ise 3 dibek bulunmaktadır. Eserlerin tümü müze<br />
tarafından envanterlenmiştir. 5'i depoda, 7'si sergi salonu <strong>ve</strong> giriş bölümünde, 29'u<br />
bahçede, 1'i bürodadır. Eserlerin çoğunluğu şahıslardan satın alma yoluyla müzeye<br />
gelmiş olduğundan, buluntu yerleri belirsizdir.<br />
Sütun başlıkları arasında en yoğun grubu Korinth tipi başlıklar oluşturmaktadır.<br />
Korinth sütun başlıklarını, Alman meslektaşlarımız Sayın Joachim Kramer <strong>ve</strong> Urs<br />
Peschlow'un tipolojilerine göre incelediğimizde 3, Alanya Müzesi'ndeki bu tipin örneklerini<br />
4 gruba ayırmak mümkündür. Üç sıra akantus yapraklarıyla bezenmiş başlık gövdesi/kalathos<br />
üzerinde dış köşeleri volütlü, volütlerden kalathos dudağına uzanan birer<br />
şerit, içte ikinci bir kıvrım oluşturmaktadır (Resim: 1).<br />
* Doç. Dr. Sema DOĞAN, Hacettepe Üni<strong>ve</strong>rsitesi, Edebiyat Fakültesi, Sanat Tarihi Bölümü, 06532 Beytepe-Ankara/TÜRKİYE<br />
1 C. Texier, Küçük Asya Co¤rafyas›, Tarihçesi <strong>ve</strong> Arkeolojisi I, (Çev. A. Suat), Ankara 2002, 25-26.<br />
2 G. E. Bean, Eskiça¤da Güney K›y›lar, (Çev. İ. Delemen-S. Çokay), İstanbul 1999, 3-19.<br />
3 J. Kramer, "Bemerkungen zu den Methoden der Klassifizierung und Datierung frühchristlicher oströmischer Kapitelle",<br />
(ed. U. Peschlow-S. Möllers), Spätantike und Byzantinische Bauskulpture, Stuttgart 1998, 43-58; U. Peschlow,<br />
"Tradition und Innovation: Kapitellskulptur in Lykien", (ed. U. Peschlow-S. Möllers), Spätantike und Byzantinische Bauskulpture,<br />
Stuttgart 1998, 67-76.<br />
71
Change language