--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı

Başköy Kalesi’nde sur temelleri ve iç mekân duvar temelleri çok net gözükmektedir.
Kuzey kenarında 15 m. uzunluğunda, 1.5 m. genişliğinde, batı kenarında 3.5 m.
uzunluğunda aynı genişlikte düzenli taş sıraları tespit edilmiştir. Güneybatı kenarında
kuzey-güney doğrultulu, 1.5 m. genişliğinde ve 10 m. uzunluğunda bindirme tekniğiyle
yapılmış taş dizileri tespit edilmiştir. Kalenin batısına kalan iç kısımda, dairesel biçimde,
50 cm. genişliğinde taş temeller görülmektedir. Maalesef bu kalede de kaçak kazıların
yoğun olmuş olması tahribatın şiddetini de beraberinde getirmiştir.
Kalenin güneydoğusunda, kuş uçuşu 250 m. mesafede, Akkoyunlular’a ait bir
koç heykelinin bulunduğu Selçuklu Dönemi mezarlığı vardır.
Kazanc›/Kurt Kalesi (H›n›s-Kazanc› Köyü)
Hınıs’ın 22 km. kuzeybatısında yer alan Kazancı Köyü’nün yaklaşık 1 km. kuzeydoğusunda
yer almaktadır. Doğu Anadolu’nun en yüksek rakımlı kalelerinden birisi olan
ve 2650 m. ile bölgenin en yüksek tepesinde, tepenin kısmen düzeltilmesi, kısmen de
doğal yapısına uydurularak inşa edilmiştir. Ancak ağırlıklı olarak kuzey-güney doğrultusuna
sadık kalındığı görülebilmektedir. Sur duvarlarının 2 m.ye varan kısımları günümüzde
ayaktadır. Sur duvarları ve iç mekân yapıları taştan ve harçsız olarak kuru duvar
tekniği ile yapılmıştır. Kalede keramik verisine rastlanmamıştır. Ancak yapısal olarak
daha önce bölge de tespit ettiğimiz İlk Tunç Çağı kaleleriyle benzer özellikler göstermektedir
20. Bundan dolayı kalenin İlk Tunç Çağı kalesi olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz
21.
2003 yılı çalışmalarında tespit edilen Tımar Kalesi (Pasinler/Tımar Köyü 22),Tımar
Höyük (Pasinler/Tımar Köyü 23), Karakale (Pasinler-Karakale Köyü 24), Ziyarettepe Kalesi
(Pasinler/Karakale Köyü 25), Aka Kalesi (Pasinler/Aka-Kavuşturan(?) Köyü 26), Kotandüzü
obsidiyen merkezi (Pasinler-Kotandüzü Köyü 27), Kız Kalesi (Taşlıgüney Köyü 28),
Oğlan Kalesi (Taşlıgüney Köyü 29), Çalıyazı Kalesi (Pasinler-Çalıyazı Köyü 30)’nin geniş
değerlendirilmesi gelecek yıla bırakılmıştır.
2003 Y›l›nda Kars Bölgesinde Belirlenen Yerleflmeler
Kars İli’nde yürütülen çalışmalarımızın 2003 yılındaki bölümü Selim, Arpaçay ve
Merkez İlçe’de yoğunlaşmıştır.
Bozkale (Merkez-Bozkale Köyü 31)
Kars’ın 15 km. batısında bulunan Bozkale Köyü’nün batısında yer alan doğal tepe
üzerine kurulmuştur. Kuzeyinde yüksek dağ silsilesine bağlanan kale, doğal yolların
geçtiği bir konumdadır. Yüksek dağların eteğinde bulunması, ovaya hakim olması
20 Bölgede belirlediğimiz İlk Tunç Çağı kalelerinden Cin Kalesi, Yoğunhasan Kalesi için bak: A. Ceylan: "1999 yılı Erzurum,
Erzincan Yüzey Araştırması", 18. Araflt›rma Sonuçlar› Toplant›s›-2, 2001, Ankara, 73; O. Belli-A. Ceylan, "Kuzeydoğu
Anadolu’da Bir Tunç Çağı ve Urartu Kalesi: Yoğunhasan", TÜBA-AR Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji
Dergisi-5, 2002, İstanbul.
21 Kazancı Kalesi geniş bir şekilde yayına hazırlanmaktadır.
22 40º 4` north, 41º 17` east.
23 40º 3` north, 41º 14` east.
24 40º 7` north, 41º 37` east.
25 40º 8` north, 41º 36` east.
26 40º 3` north, 41º 46` east.
27 40º 5` north, 41º 39` east.
28 40º 3` north, 40º 47` east.
29 40º 2` north, 40º 48` east.
30 40º 9` north, 41º 40` east.
31 40º 35` north, 42º 58` east.
193