--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı

dir. Özellikle Hindistan’ı ellerinde tutan Seleukos’lar fillerden en çok yararlanan İskender
sonrası krallık olduğundan, kraliyet arması olarak fili seçmişlerdir. Karasis Dağı’ndaki
kulelerden birinin kapısının üzerinde bulunan fil kabartması sayesinde, kalenin
Seleukos Krallığı tarafından yaptırıldığını öğrenmekteyiz. Aynı sur kulesine güç sembolü
olarak işlenmiş bir kalkan ve bir Herakles lobutu kabartması da dikkati çekmektedir
(Resim: 2).
Dağın zirvesi denizden 1052 m. yükseklikte olup bu kesimde dikkati çeken en
önemli yapı üç katlı buğday silosu yapısıdır. 2003 yılında yukarı kalede yapılan belgeleme
çalışmalarının en önemli bölümünü, uzunluğu 60 m.den fazla olan bu silo yapısının
1:50 ölçeğinde plânının çıkarılması ve elde edilen verilerin bilgisayar ortamına aktarılması
oluşturdu.
Karasis Dağı’nda 2003 yılında yapılan çalışmalar sırasında, aşağı kalenin batı
ve doğusunda iki giriş kapısı bulunduğu ortaya çıkarılmıştır. Bir diğer giriş kapısı da yukarı
kalede saptanmıştır. Ayrıca aşağı ve yukarı kaleyi birbirine bağlayan bir rampa belirlenmiştir.
Bu rampanın doğusundaki yamaçta, oraya yukarıdan yuvarlanmış olduğu
anlaşılan yuvarlak bir sunak görüldü. Üzerindeki dört köşe çukurlaştırılmış alan, yazıt
yazdırılmak üzere hazırlanmış olmakla beraber, buradaki yazıtın tamamen silinmiş olduğu
görülmektedir. Karasis Dağı üzerindeki yapıların çatılarında korinthos kiremiti olarak
bilinen çatı kiremitlerinin kullanıldığı anlaşılmıştır.
Yapıların taşlarının uzaklardaki taş ocaklarından değil, dağı oluşturan kayaların
kesilmesiyle elde edildiği anlaşılmıştır. Yukarı kalede taş ocağı olarak kullanılan kesimlerin
içlerine, oturma mekânlarının inşa edilmiş olduğu görülmektedir. Bu mekânların
ortasında büyük bir salon ve bir koridora açılan aydınlatma pencereleri bulunmaktadır.
Tüm bunlar, Karasis Dağı tepesindeki garnizonun komutanının, bu mekânlarda ikâmet
ettiği izlenimini vermektedir. Bu mekânların ayrıntılı olarak belgelenmesi ve plânlarının
çıkarılması 2004 yılı çalışma programında öngörülmektedir.
Yapıların duvarlarındaki blokların üzerindeki taşçı ustası işaretleri, yapım aşamasında
hangi yöntemlerin kullanıldığının belirlenmesi bakımından büyük önem taşımaktadır
(Resim: 3). Bu işaretler çalışmalarımız içinde özel bir yer tutmakta ve Anadolu’daki
diğer Hellenistik Devir yapılarındakilerle karşılaştırılarak ayrıntılı olarak çalışılmaktadır.
Hem yukarı ve hem aşağı kaledeki sayıları bir düzineye ulaşan ve herbirinin çapı
yaklaşık 10 m. olan su sarnıçları ve yukarıda değinilen silo yapısı, tüm tesisin bazen
yıllarca sürebilen kuşatmalara dayanabilmek amacıyla başta su ve ekmek olmak üzere
her türlü gereksinim düşünülerek inşa edilmiş olduğunu göstermektedir. Bu çalışmaların
yanı sıra yapıların taşlarının analiz edilmesi amacıyla petrografik incelemeler ve
Hellenistik Devirdeki bitki örtüsü ile bugünkü bitki örtüsünün niteliğinin karşılaştırılabilmesi
için botanik araştırmalara devam edilmektedir.
Karasis Kalesi, M.Ö. 3. yüzyıl başlarında Anadolu’ya doğru genişlemeye başlayan
ve başkenti bugünkü Antakya olan Seleukos İmparatorluğu’nun kuruluş aşamasında
yapılmaya başlandığını tahmin ettiğimiz bir askerî tesis niteliğindedir. Seleukoslar
öncesi döneme, bir başka deyişle yapımı Persler devrine kadar geri giden bir yapı kalıntısını
henüz saptayamadık. Yapıların niteliği ve dağdaki arazi yapısına uydurularak
inşa edilmeleri göz önüne alındığında, burasının askerî lojistik ve maddî yönden değerli
bazı malzemeleri saklamak ve bunları ele geçirilmek üzere dağı kuşatarak fethetmeye
kalkışacaklara uzun süre direnebilmek amacıyla yaptırıldığı izlenimi edinilmektedir.
Belki de burası Strabo’nun (XIV, 5, 10) Kilikya’da Diadokhlar’dan Antigonos Monoftalmos’un
hazinesinin saklandığı kale olarak değindiği Kyinda idi.
Diodoros, Kyinda’dan birçok kez bahsetmektedir. 18. kitabında Diodoros, Eumenes’in
M.Ö. 318 yılında Kyinda’da korunan hazineyi yağmaladığına değinir (Diodoros
XVIII 62.2). 19. kitabında ise Diodoros, Antigonos Monophtalmos’un Mezopotamya
bölgesinden Kilikya’ya geldiği M.Ö. 316 yılının kasım ayında, ordusu Mallos şehri yakınlarında
ovada kışlarken, Kyinda’dan 10. 000 Talent getirttiğinden bahsetmektedir
220