--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı
--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı
--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2003 YILI ŞANLIURFA-SURUÇ OVASI<br />
YÜZEY ARAŞTIRMASI<br />
Nurettin YARDIMCI*<br />
<strong>Kültür</strong> <strong>ve</strong> <strong>Turizm</strong> <strong>Bakanlığı</strong>, <strong>Kültür</strong> Varlıkları <strong>ve</strong> Müzeler Genel Müdürlüğü’nün izniyle<br />
Suruç Ovası yüzey araştırmasında, Suruç Ovası Şanlıurfa ili sınırları içinde, Urfa-Suruç,<br />
Suruç-Birecik karayolu civarındaki <strong>ve</strong> Suruç ilçe merkezinin güneyindeki höyüklerin<br />
tespiti ile ölçüm <strong>ve</strong> toplama çalışmaları yapılmıştır.<br />
Yüzey araştırması çalışmaları sonucunda 62 yerleşim yeri tespit edilmiştir (Harita)<br />
1 Ovada Paleoilitik’ten başlayarak Neolitik, Kalkolitik, Tunç çağları, Demir Çağı,<br />
Klâsik dönemler <strong>ve</strong> Ortaçağ’a ait yüzey buluntularına rastlanmıştır. Bunların değerlendirilmesi<br />
sonucu Kalkolitik, Klâsik <strong>ve</strong> Ortaçağ’a ait buluntuların ağırlıklı olduğu gözlenmiştir.<br />
Genellikle eski yerleşim yerlerinin üzerinde yeni yerleşimlerin olduğu görülmüş,<br />
bunların yanı sıra ovada kaya mezarları, taşocakları, sarnıçlar <strong>ve</strong> han gibi taşınmaz<br />
kültür varlıklarına rastlanmıştır.<br />
700 km 2 yüzölçümündeki ilçenin merkezinin denizden ortalama yüksekliği 500 m.<br />
kadardır. Hâlen yaşayan 73 köy yerleşimi bulunan ilçe merkezinde hemen hemen tüm<br />
köyler eski yerleşim üzerinde bulunmaktadır. Ovada 30 m.ye ulaşan yükseklikte höyüklerin<br />
yanı sıra çok sayıda az yükseltili, zengin buluntular <strong>ve</strong>ren yaygın höyükler mevcuttur.<br />
Suruç Ovası’nda fazla yükselti <strong>ve</strong>rmeyen, küçük ölçekte eski yerleşimlere Harran<br />
Ovası’ndakilere kıyasla daha sık rastlanmaktadır. Araştırmalarımız sırasında görebildiğimiz<br />
kadarı ile Suruç Ovası’nda birim alana düşen eski yerleşim sayısı Harran Ovası’ndakinden<br />
daha yoğundur. Ekonomik yapısı tarım <strong>ve</strong> hayvancılığa dayanmaktadır.<br />
Harran Ovası’nın aksine, antik buluntu amaçlı kaçak kazı çalışmaları Suruç Ovası’nda<br />
oldukça yaygın <strong>ve</strong> yoğun olarak görülmektedir. Bu amaçla yapılmış küçük <strong>ve</strong>ya<br />
büyük kaçak kazı çukurlarına hemen hemen her höyükte rastlanmaktadır. Kaçak kazı<br />
amaçlı tahribatın bulunmadığını söyleyebileceğimiz Harran Ovası’nda bulunan höyükler<br />
ise her gün tarım yapılabilecek toprağın genişletilebilmesi <strong>ve</strong>ya iyileştirilmesi amacı<br />
ile yapılan uygulamalar sonucu yok olmaya başlamıştır.<br />
Suruç Ovası’nda henüz geç kalınmadığı için, bir sulama projesi uygulamasına<br />
geçilmeden önce ovadaki kültürel zenginliğin tespitinin yapılarak, projede altyapı <strong>ve</strong>risi<br />
olarak değerlendirilmesi <strong>ve</strong> projenin gerektirdiği bütün koruyucu önlemlerin alınması<br />
kaçınılmaz <strong>ve</strong> gerekli olmaktadır.<br />
Suruç Ovası’nda yaptığımız yüzey araştırmalarının bu seneki bölümünde ovada<br />
mevcut olan çok sayıda eski yerleşim yerinden 62 adedi tespit edilmiştir. Ovadaki yü-<br />
* Dr. Nurettin YARDIMCI, Araştırma Projesi Başkanı, Başbakanlık Müşaviri, Cemal Nadir Sok. No:24/4- Çankaya-Ankara/TÜRKİYE<br />
e-mail: yardimci_n@hotmail.com<br />
1 Haritada eski yerleşim yerleri envanter numaraları ile gösterilmiştir. Yayında metin için ayrılan sayfa adedi sınırlı olduğu<br />
için, metinde envanter numaraları belirtilerek 62 höyükten 25 tanesi anlatılabilmiştir. Araştırması yapılan eski<br />
yerleşim yerlerinin tümünün kültür tabakalarının dağılımları metnin bitiminde envanter numaraları <strong>ve</strong> isimleri belirtilerek<br />
cet<strong>ve</strong>lde gösterilmiştir.<br />
365
Change language