--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı
--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı
--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2003 YILI VAN, AĞRI VE IĞDIR İLLERİ<br />
YÜZEY ARAŞTIRMASI<br />
Aynur ÖZFIRAT*<br />
Catherine MARRO<br />
2003 yılı araştırmalarımız Van-Erciş İlçesi <strong>ve</strong> 2002 yılında çalışmaya başladığımız<br />
Ağrı-Doğubayazıt ovasında gerçekleştirilmiştir 1. Erciş bölgesindeki ilk çalışmalar<br />
Birinci Dünya Savaşı sırasında N. J. Marr, 1938 yılında K. Lake 2 tarafından gerçekleştirilmiştir.<br />
Ch. Burney’in 1956 yılında yaptığı yüzey araştırmasından 3 sonra 1962-1964<br />
yılları arasında A. Erzen Ünseli’de yer alan 2 büyük Demir Çağı mezarlığında (Evditepe<br />
<strong>ve</strong> Alacahan, her ikisi de arkeoloji literatüründe Ernis olarak geçer) kazı yapmıştır 4.<br />
Son olarak 90’lı yıllarda önce V. Sevin 5 sonra O. Belli 6 tarafından yüzey araştırmaları<br />
yapılmıştır.<br />
2003 yılında çoğunluğu Demir Çağı’na ait olan 34 adet merkezde çalışılmıştır<br />
(Harita: 1, 2). 2002 yılı sonuçlarıyla paralel olarak 7, bulunan merkezler Geç Kalkolitik-<br />
Demir Çağı arasındaki bir süreci kapsar. Bununla birlikte Paleolitik Döneme ait büyük<br />
bir obsidiyen âlet atölyesinin varlığı önemli bir bulgudur. Erciş’in kuzeyindeki bir krater<br />
düzlüğünde yer alan Meydan Yaylası’nın doğu kenarındaki Gürgürbaba Dağı etekleri<br />
* Yrd. Doç. Dr. Aynur ÖZFIRAT, Yüzüncü Yıl Üni<strong>ve</strong>rsitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Arkeoloji Bölümü, Kampüs-65080-<br />
Van/TÜRKİYE aynurozfirat@yahoo.com<br />
Catherine MARRO, Maison de l'Orient Mediterraneen CNRS, 7 rue Raulin-69007-Lyon-FRANSA<br />
catherine.marro@mom.fr<br />
1 2003 yılı araştırmalarımızın arazi taramalarıyla ilgili kısmı 8-25 Eylül tarihlerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırma ekibimizde<br />
Bakanlık temsilcisi olarak Malatya Müzesi’nden Dilara Korkmaz görev yapmıştır. Diğer ekip üyeleri Ümit Çayır<br />
(Hacettepe Üni<strong>ve</strong>rsitesi, MA), Nicolas Gailhard (Uni<strong>ve</strong>rsité de Paris I, doktora öğrencisi), Bilcan Eren (Yüzüncü Yıl<br />
Üni<strong>ve</strong>rsitesi, Arkeoloji Bölümü, arş. gör.), Gulan Ayaz (Yüzüncü Yıl Üni<strong>ve</strong>rsitesi, Arkeoloji Bölümü, arş. gör.), Nilgün<br />
Coşkun (Yüzüncü Yıl Üni<strong>ve</strong>rsitesi, Arkeoloji Bölümü, arş. gör.), Rifat Kuvanç (Yüzüncü Yıl Üni<strong>ve</strong>rsitesi, yüksek lisans<br />
öğrencisi) <strong>ve</strong> Davut Yiğitpaşa (Yüzüncü Yıl Üni<strong>ve</strong>rsitesi, Arkeoloji Bölümü, MA, arş. gör.)’dan oluşmuştur.<br />
Araştırmamız için <strong>ve</strong>rdiği izin nedeniyle <strong>Kültür</strong> <strong>Bakanlığı</strong>, <strong>Kültür</strong> Varlıkları <strong>ve</strong> Müzeler Genel Müdürlüğü’ne, sağladığı<br />
destekler için Yüzüncü Yıl Üni<strong>ve</strong>rsitesi’ne, maddî destekleri için de TÜBİTAK, CNRS, <strong>ve</strong> Fransız Dışişleri <strong>Bakanlığı</strong>;<br />
arazi çalışmalarımız sırasında her türlü kolaylığı gösteren Doğubayazıt <strong>ve</strong> Erciş kaymakamlıkları ile jandarma komutanlıklarına<br />
teşekkür ederiz. Ayrıca Yüzüncü Yıl Üni<strong>ve</strong>rsitesi Rektörü Prof. Dr. Yücel Aşkın, Arkeoloji Bölümü Başkanı<br />
Prof. Dr. Veli Sevin <strong>ve</strong> Sanat Tarihi Bölümü öğretim üyelerinden Prof. Dr. Necla Arslan Sevin’e araştırmamıza gösterdikleri<br />
ilgi <strong>ve</strong> destekleri için teşekkürler. 2003 sonuçları için ayr. bkz. Marro <strong>ve</strong> Özfırat 2004.<br />
2 Bu çalışmalar için bkz. Korfmann 1982: 188-189.<br />
3 Burney 1958: 179-187. Burney araştırması sırasında Erciş yakınlarındaki Ünseli (Ernis)’de bir mezardan ele geçirildiği<br />
düşünülen <strong>ve</strong> Van Müzesi’nde bulunan bir grup Erken Transkafkasya Dönemi’ne ait çanak çömleği de çalışması<br />
içine almıştır. Bu çanak çömlekler için ayr. bkz. Dönmez <strong>ve</strong> Brice 1949: 52; Korfmann 1982: 188-189; Çilingiroğlu<br />
1983. Van Müzesi’ndeki bu grubun geliş yerinin Ünseli yakınlarındaki bir taş sandık mezar olduğu kabul edilmekle birlikte<br />
satın alma yoluyla müzeye gelen bu eserlerin buluntu yeri aslında açık değildir, bkz. Sevin 1989: 180; 1996: 439.<br />
4 Erzen 1963; 1964; Erzen <strong>ve</strong> diğ. 1963 (1965).<br />
5 Bu yüzey araştırması 1998 yılında Tarsus’ta toplanan XVI. Araştırma <strong>ve</strong> Arkeometri Sonuçları Toplantısı’na sunulmuştur.<br />
Sonuçlar için bkz. Sevin 2004; in press b.<br />
6 Belli 1997: 664-655; 2001a: 281-283; 2001b; Belli <strong>ve</strong> Konyar 2003a: 105-114; 2003b. Ancak Belli 2001b: 148, res. 6-<br />
9; Belli <strong>ve</strong> Konyar 2003a: 110-112, res. 36-39, pl. 23-26; 2003b: 179-194, res. 17-27’de incelenen <strong>ve</strong> Evditepe kökenli<br />
olduğu belirtilen demir eserlerin bazılarının Van Müzesi’ne satın alma ya da hibe yoluyla girdiği, bu nedenle bunların<br />
Ernis kökenli oldukları görüşünün dayanaksız bir öneri olduğu Sevin (in press b) tarafından belirtilmektedir. Ernis<br />
demir eserleri için bkz. Sevin 1987: 37-40, res. 5-6; 2003: 186-190. Ayrıca Belli 2001b: 148, res. 6; Belli <strong>ve</strong> Konyar<br />
2003a: 111, res. 38: 3, pl. 25; 2003b: 187-189, res. 22: 3; 23’de Ernis eserleri içinde belirtilen tunç kabzalı hançer,<br />
Van/Altıntepe Urartu Nekropolü yüzey buluntusudur <strong>ve</strong> M.Ö. 7. yüzyıl özellikleri gösterir.<br />
7 Marro <strong>ve</strong> Özfırat 2003: 389; Özfırat <strong>ve</strong> Marro: 2004.<br />
299
Change language