--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı

amik yüzey araştırmasına başlandı. Bu kampanyada kamuya ait önceden seçilmiş bazı
alanlardan keramikler toplanmış ve bunların bazıları bitirilebilmiştir. Son olarak epigrafik
eserlerin incelenmesine devam edilmiştir.
2003 yılında kentin kuzeyi, Kuzey Nekropolü’nü de içine alan kesiminin topografik
haritası bitirilebildi. Bu alan yoğun iğneli çam yaprakları altında kaldığından çalışma
oldukça zahmetli olmuştur. Mezar yapıları tek tek haritaya yerleştirilmiştir. Topografik
çalışma esnasında Bodrumkaya’nın en kuzeyinde düz olan çıkıntısının zirvesinde çiftlik
olabileceği düşünülebilen bir yapı grubu bulunmuştur.
Bundan başka Güney Nekropolü de incelenmiştir. Bu alanda kente yakın anıtsal
mezar yapıları ilk olarak incelenmiştir. Bu alandaki jeofizik yüzey araştırmaları kentin
ve nekropolünün çok genişlemediğini ortaya koymuştur.
İlk bakışta, mezarların kent surları dışında ve kuzey-güney yolu üzerinde sıralandıkları
göze çarpmaktadır. Pisidya bölgesinin bir çok kentinde karşımıza çıkan Hellenistik
Dönem dörtgen ostothekleri Pednelissos’un da hellenistik mezarlarından birini
teşkil etmektedir (Resim: 1) 3. Az sayıda tespit edilen örneklerin kısa yüzlerinde kapı rölyefleri
bulunmaktadır. Bunlardan Güney Nekropolü’nden bulunan bir tanesinin üzerinde,
uzun yüzde bir kalkan tasvirine rastlanmıştır. Ostotheklerin yerini Roma Döneminde
lâhitler almıştır. Görünüşe bakılırsa lâhitler Dokimeion, Prokonnessos, Ephesos ve
Aphrodisias gibi büyük lâhit merkezlerinin süsleme özelliklerini kopya etmektedirler
(Resim: 2) 4. Lâhitlerin yanı sıra tapınak formlu anıtsal mezarlar bir diğer grubu oluşturmaktadır.
Sagalassos, Termessos ve Melli 5 gibi diğer Pisidya kentlerininkine oranla daha
basit profilli ve süslüdür. Bazıları kaçak kazılar tarafından tahrip edilmiştir. Aynı şekilde
Kuzey Nekropolü’nde bulunan küçük bir tümülüs mezar da kaçak kazılardan nasibini
almıştır. Benzer diğer tümülüs mezar örnekleri çevrede bulunmaktadır. Çevresi
blok taşlarla desteklenmiş dörtgen bir çukurun üzerinin daha büyük blok taşlarla, ardından
da küçük moloz taşlarla kapatılmasından oluşan bu tip mezarların tarihlemeleri
hakkında ipucu henüz elde edilememiştir (Resim: 3).
Topografik ve jeofizik araştırmalardan başka epigrafik çalışmalara devam edilmiştir.
Geçen sene bulunanların 6 ilk sonuçları bir makalede yayımlanmaktadır 7. Bunlardan
başka bu sene bir kaç tane yeni yazıt bulunmuş ve incelemeye alınmıştır.
Bu kampanyada kiliseler detaylı olarak araştırılmıştır. Bir önceki sezon dokümantasyonu
yapılan iki kiliseye 8 üç kilise daha eklenmiştir. Tüm bu yapılar bir makalede
toplanmıştır 9.
2003 sezonunun ana inceleme safhasını kent savunma yapılarının araştırılması
10 ile keramik yüzey araştırması oluşturmuştur. Şimdiye dek gerçekleştirilen çalışmalar
sonucunda elde edilen bilgilere göre Pednelissos kent surlarında, iki Hellenistik Dönem
yapım evresi tespit edilmiştir. Yukarı şehirde oldukça farklı duvar kesimleri içeren,
kesin sıralaması tek tek anlaşılamayan bir sıra duvar dizisi iyi korunagelmiştir. Bunlar
her birinin yanında bir kulesi bulunan kuzey, güney ve batı kent kapılarını birbirine bağlamaktadır
11. Arazinin doğal konumunun avantajını kullanan erken bir savunma siste-
3 R. Fleischer, Eine späthellenistische Ostothek aus Pisidien, in: G. Schwarz-E. Pochmarski (Hrsg.), Classica et Provincialia,
Festschrift für Erna Diez (1978) 39 ff.; V. Köse, Die Grabdenkmäler von Sagalassos. Kontinuität und Diskontinuität
zwischen Hellenismus und früher Kaiserzeit, in: C. Berns u. a. (Hrsg.), Patris und Imperium. Kulturelle und
politische Identität in den Städten der römischen Provinzen Kleinasiens in der frühen Kaiserzeit, KB Köln 1998 (2002)
117 ff.; ders. Die Nekropolen und Grabdenkmäler von Sagalassos in Pisidien in hellenistischer und römischer Zeit
(Diss. Leuven 2001).
4 V. Köse in: G. Koch (Hrsg.), Sarkophag-Korpus, KB Marburg 2001 (im Druck).
5 S. H. Cormack, “Non Inter Nota Sepulchra": Roman Temple Tombs of South West Asia Minor (1992) 195 ff.; L. Vandeput-V.
Köse, AnatSt 51, 2001, 138 ff.; dies., AnatSt 52, 2002, 151 f.; A. V. Çelgin, Anadolu Araflt›rmalar› 13, 1994, 162 f.
6 Vandeput-Köse 2004, 349.
7 R. Behrwald, AnatSt 53, 2003, (im Druck).
8Vandeput-Köse 2003, 318; Vandeput-Köse 2004, 347.
9 U. Karas-S. Ristow, Jahrbuch für Antike und Christentum 46, 2003, 134–155.
10 Eric Laufer kent surlarını master tezi olarak Köln Üniversitesi Arkeoloji Bölümü’nde hazırlamaktadır.
11 Işın 1998, 121 (Plan) G 1, Tw 4 und G 2.
240