--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı
--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı
--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
KIRAN GÖLÜ KUTSAL ALANI 2003<br />
Turgut SANER*<br />
Zeynep KUBAN<br />
“Kıran Gölü Kutsal Alanı 2003” çalışması, kutsal merkezin yakın çevresinde bulunan<br />
yerleşmelerin tespitiyle devam etmiştir. Kuzeydoğuda Kumalanı, kuzeybatıda ise<br />
doğudan batıya doğru sırasıyla, Alagelması, Uzuntarla <strong>ve</strong> Kızılburun, alan incelemelerinin<br />
odaklandığı yerlerdir (Harita: 1, 2). Mimarî buluntular, yarımadadaki Antik <strong>ve</strong> Ortaçağ<br />
yerleşim yapısının yoğunluğuna ilişkin yeni gözlemler getirmiştir 1.<br />
2003 yılı programında, eksik bazı ölçümlerin tamamlanmasına <strong>ve</strong> yerleşim yoğunluğuna<br />
ilişkin araştırmalara öncelik <strong>ve</strong>rilmiştir. Çalışmada önce, mimarî tespitlerine<br />
2002 yılında başlanan, Kumalanı düzlüğündeki yaygın yerleşme ele alınmıştır. Düzlüğün<br />
batı yamacında bulunan kalıntıların güneyindeki teras <strong>ve</strong> yapı duvarları ile bir anıtsal<br />
mezar, 2002 yılında ölçülmüştür. 2003’te aynı yerleşmenin kuzeydeki devamı ölçülmüş<br />
<strong>ve</strong> önceki <strong>ve</strong>rilerle birleştirilerek vaziyet plânına işlenmiştir. Söz konusu yapı topluluğu<br />
içinde işlevi doğrudan teşhis edilebilen tek örnek, üç mekândan oluşan geniş bir<br />
zeytinyağı/şarap üretim işliğidir (Resim: 1). Mekânların zeminini kaplayan taş döşeme<br />
levhaları kısmen korunmuş durumdadır. Bunun dışında konut <strong>ve</strong> teraslara ait olması<br />
muhtemel diğer duvar parçası da belgelenmiştir (Resim: 2). Kalıntıların yakınında yer<br />
alan <strong>ve</strong> 2002 yılında ölçülen küçük şapelde bazı ölçü <strong>ve</strong> gözlem eksiklikleri giderilmiştir.<br />
Kumalanı mevkiindeki kalıntı grubunun belgelenmesinin ardından, aynı düzlüğün<br />
güneye doğru uzanan bölümlerinde de tespitlere devam edilmiştir. Kumalanı olarak<br />
adlandırılan geniş ova, kuzey-güney doğrultusunda, birbiriyle ilişkili üç düzlükten<br />
oluşmaktadır. Yukarıda bahsedilen yapı topluluğu kuzeydeki ilk düzlükte yer almaktadır.<br />
Kumalanı’nın güneydeki ikinci <strong>ve</strong> üçüncü kısımlarında, bölgede örneklerine sıklıkla<br />
rastlanan konut-tarımsal üretim işliği- mezar üçlemesini gösteren yeni yapı grupları<br />
saptanmıştır. Oldukça dağınık <strong>ve</strong> harap durumda olan bu kalıntıların rölö<strong>ve</strong> çalışmaları<br />
2004 yılına aktarılmıştır.<br />
Kumalanı’ndaki tespitler içinde özellikle dikkat çekici bir kalıntı, ikinci düzlüğün<br />
doğu yamacında bulunan kilisedir. Yapı büyük oranda devşirme antik bloklarla inşa<br />
edilmiştir; narteksi, geniş tek nefi <strong>ve</strong> apsisi iyi tanınabilir durumdadır (Resim: 3). Apsis<br />
ekseninde bulunan kapı açıklığını belirleyen sö<strong>ve</strong> blokları ayaktadır. Narteks ile naosu<br />
ayıran duvarın blokları ancak zemin seviyesinde korunmuştur. Güney duvarda naosa<br />
açılan bir yan kapı tespit edilmiştir. Kuzey duvarı ise büyük ölçüde haraptır. Apsis duvarında<br />
üç sıra blok taş örgü, yaklaşık 140 cm. yüksekliğinde ayaktadır. Ortalama duvar<br />
kalınlığı 67 cm.dir. Yüzeylerde sıva kalıntıları bulunmaktadır.<br />
* Doç. Dr. Turgut SANER, İTÜ Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Tarihi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi, İstanbul/TÜRKİYE<br />
Yrd. Doç. Dr. Zeynep KUBAN, İTÜ Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Tarihi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi, İstanbul/TÜRKİYE<br />
1 Kıran Gölü Kutsal Alanı yüzey araştırması 10–15.09.2003 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya temsilci<br />
olarak Muğla Koruma Kurulu’ndan Sayın Fikret Gürbüzer katılmıştır. Gürbüzer’in kurul deneyimi, çalışmanın bilgi alış<strong>ve</strong>rişi<br />
açısından ayrıca <strong>ve</strong>rimli geçmesini sağlamıştır, kendisine teşekkür ederiz.<br />
129
Change language