--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı

a) Arkeolojik açıdan uzun süre ihmal edilmiş olan bölgede arkeolojik çalışmaların
tekrar başlatılması.
b) Bölgenin kültürel ve tarihsel geçmişinin tespit edilmesi.
c) Bölgenin, çok aşamalı karmaşık yerleşim sistemlerinin görüldüğü Mezopotamya
ile coğrafî açıdan karşılaştırılabilecek Anadolu’daki ender coğrafî koşullara sahip
bölgelerden biri olması nedeni ile bölgedeki Prehistorik Döneme ait yerleşim şablonlarının
tespit edilmesi.
d) Bölgede bir birine yakın mesafede oldukça büyük yerleşimlerin bulunması nedeni
ile, bölgedeki yerleşim yerlerinin alan seçiminde ve buradaki sürekliliklerinde göz
önünde tutulmuş olan etkilerin saptanması ve bölgenin antik dönemlerdeki ekonomik
potansiyelinin araştırılması.
e) Bölgede, varlığı önceki çalışmalardan bilinen ve çalışmalarımız sırasında tespit
edilen yerleşimlerin kayıtlandırılması ve olası tahribatların tespit edilmesi.
Projede ön görülen bu amaçlara ulaşmak için iki aşamalı bir strateji uygulanması
uygun görülmüştür. Araştırmamızın ilk aşamasını, literatürde bilinen, kolayca tespit
edilebilen yerleşimlerin yeniden incelenmesi ve değerlendirilmesi oluşturmaktadır.
2003 yılında yürütülmüş olan çalışmalar bu strateji doğrultusunda gerçekleştirilmiştir.
Projenin ikinci aşamasını ise, henüz keşfedilmemiş olası yerleşimleri tespit etmek ve
araştırmak oluşturmaktadır. Bu aşamada, araştırma bölgesinin coğrafî koşulları göz
önünde bulundurularak yoğun alan taraması yöntemi gerçekleştirilecektir.
2003 yılında yukarıda anlattığımız birinci aşama dahilinde gerçekleştirdiğimiz
çalışmada, yerleşim yerlerini incelemek için şu çalışma plânı uygulanmıştır: İlk olarak
incelenen yerleşim yerinin koordinatları tespit edilip harita üzerinde işaretlenmekte, topografik
plânı çıkartılmakta ve boyutları tespit edilmektedir. Daha sonra yerleşim yeri
üzerinde buluntu toplama alanları oluşturulmakta ve oluşturulan bu toplama alanları sınırları
baz alınarak buluntular toplanmaktadır. Son olarak incelenen yerleşimin doğal
çevresinin genel görüntüsü fotoğraflandırılarak ve çizilerek kayda geçirilmektedir 5.
Proje Kapsam›nda 2003 Y›l›nda ‹ncelenen Yerleflimler
2003 yılı çalışmaları Menderes Nehri ve Beycesultan yerleşmesi sınır alınarak,
Çivril Ovası’nın güney bölümü sınırları içinde yürütülmüştür. Söz konusu bölge içinde
ziyaret edilen 7 yerleşimden sadece 4 yerleşim yeri detaylı incelenmiş ve kayıt edilmiştir
(Harita). Araştırma yapılan zamanın tarımsal faaliyetlerin yoğun olduğu ve höyüklerin
üstünün bitki örtüsü ile kaplı olduğu döneme denk gelmesi bunun yanı sıra yerleşim
yerlerinin üzerinde modern köylerin bulunması, incelediğimiz diğer 3 yerleşimin istenilen
şekilde araştırılmasını engellemiştir. Fakat bu yerleşimlerde en azından gelecek yıl
yapılacak araştırmalar için ön incelemeler yapılmıştır.
01-Sar›beyli Höyük
Sarıbeyli Höyük Çivril’in 10 km. güneyinde, Çivril-Denizli yolundan yaklaşık 800
m. içeride yer almaktadır (Harita). Coğrafî konumu itibarıyla Büyük Menderes Nehri’nin
eski yatağının hemen kenarında bulunan yerleşim, "küçük ve büyük koni" olarak adlandırdığımız
iki tepeden oluşmaktadır. 0.6 hektar boyutunda olan “küçük koni” ova seviyesinden
6,5 m. yüksekliğindedir. 2.6 hektar olan “büyük koni” ise yaklaşık 25 m.yi bulan
yüksekliği itibari ile tümülüsü andırır bir şekle sahiptir. Bununla beraber “büyük koni”nin
tepe noktasında bulunan kaçak kazı çukurunun profilinden mimarî kalıntıların
varlığı tespit edilmiş ve aynı zamanda bu çukurdan toplanan keramikler bu tepenin tümülüsten
ziyade bir höyük yerleşimi olabileceğini düşündürmüştür.
Tespit edilen buluntuların oranından yola çıkılarak yerleşimin en yoğun olarak
Hellenistik-Roma Döneminde iskân edildiği söylenebilir. Yalnızca bu döneme ait bulun-
5 Bu sayede yerleşimin çevresi hakkındaki detaylı bilgiler sonraki dönemlerde de kullanılmak üzere arşivlenmektedir.
42