--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı
--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı
--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2003 YILI ADANA İLİ VE ÇEVRESİ<br />
YÜZEY ARAŞTIRMALARI (SAİMBEYLİ)<br />
K. Serdar G‹RG‹NER*<br />
2003 yılında, Adana İli’nin daha önceki yıllarda yeteri kadar araştırılmamış bölgelerinde<br />
arkeolojik bir envanterin çıkarılması, aynı zamanda da bölgedeki M.Ö. II. binyıl<br />
yerleşmelerinin saptanmasına yönelik olarak başlattığımız çalışmalara bu yıl da devam<br />
edilmiştir. Ancak, Genel Müdürlük’ten Kayseri Sarız ile De<strong>ve</strong>li ilçelerinde çalışma<br />
ruhsatı alınamadığından dolayı, projemizin asıl amacı olan “Kizzuwatna Araştırmaları”na<br />
bu sene için ara <strong>ve</strong>rmek zorunda kaldık 1. Çalışmalarımız Adana İli’nin 157 km. kuzeydoğusunda<br />
yer alan <strong>ve</strong> 25 köyden oluşan Saimbeyli İlçesi’nde, 16 Eylül-09 Ekim<br />
2003 tarihleri arasında gerçekleşmiştir (Harita).<br />
19. yüzyılın başından itibaren ilçeye gelen seyyah <strong>ve</strong> araştırmacıların Hac›n olarak<br />
adlandırdığı Saimbeyli’nin en eski ismi olarak karşımıza çıkan Geç Antik Dönem’deki<br />
Badimon ile ilgili ilk bilgileri, Ramsay’dan alıyoruz 2.<br />
Saimbeyli’deki çalışmalarımız ilçe merkezinde, yayınlarda ismi Mazod-Xatc/Mazot<br />
Xac Kalesi olarak geçen Saimbeyli Kalesi <strong>ve</strong> çevresinde başlatılmıştır. Daha önceki<br />
yıllarda bu kalenin içinde bir şapel de tespit edilmiş, ancak herhangi bir yazıta rastlanmamıştır.<br />
Kalenin Ortaçağ metinlerinde de adı geçmemektedir 3. Kalenin taş işçiliği<br />
* Yrd. Doç. Dr. K. Serdar GİRGİNER, Çukurova Üni<strong>ve</strong>rsitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Arkeoloji Bölümü, Protohistorya <strong>ve</strong><br />
Önasya Arkeolojisi Anabilim Dalı, 01330 Balcalı Kampusü/Yüreğir-Adana/TÜRKİYE sergir@mail.cukurova.edu.tr<br />
1 2003 yılı için Saimbeyli <strong>ve</strong> Tufanbeyli için çalışma ruhsatımızı hazırlayan <strong>Kültür</strong> Varlıkları <strong>ve</strong> Müzeler Genel Müdürlüğü’ne,<br />
dostluğu <strong>ve</strong> desteği için Bakanlık temsilcisi, Ankara Etnoğrafya Müzesi’nden Murat Demirbilek’e, çalışmalarımıza<br />
maddî kaynak sağlayan Adana Vali Yardımcısı Ahmet Narinoğlu’na, Adana Valiliği İl Özel İdare Müdürlüğü’ne,<br />
Müyesser Kartal’a <strong>ve</strong> Dr.Aysel Akbay’a, Saimbeyli Kaymakamı Mitat Gözen’e, Türk Tarih Kurumu’na, araziye araç<br />
sağlayan Saimbeyli Orman İşletme Müdürlüğü’ne <strong>ve</strong> Ali Kah<strong>ve</strong>ci ile misafirper<strong>ve</strong>r tüm Saimbeyliler’e teşekkür ederim.<br />
Arazi ekibimiz Yrd. Doç. Dr. Ercan Nalbantoğlu, Araş. Gör. Özlem Oyman-Girginer, Arkeolog Hayriye Akıl ile Arkeolog<br />
Mustafa Poyraz’dan oluşmuştur, kendilerine öz<strong>ve</strong>rili çalışmalarından dolayı teşekkürlerimi sunuyorum. Buluntu haritasını<br />
hazırlayan Araş. Gör. Faris Demir’e de teşekkür ederim. Bunun dışında 2003 yılı araştırmalarında da bizi yalnız<br />
bırakmayan <strong>ve</strong> çalışmalarımızla yakından ilgilenen Prof . Dr. Ahmet Ünal’a minnettarız. Saimbeyli çalışmalarımızla<br />
ilgili ilk özet bilgiler için bkz: Girginer, K.S., "2002-2003 Yılları Adana Yüzey Araştırmaları (Tufanbeyli - Saimbeyli)",<br />
Anadolu Akdenizi Arkeoloji Haberleri 2004-2, Antalya, 63vd. <strong>ve</strong> Girginer, K.S.-Girginer, Ö.O.-Akıl, H., " 2003 Yılı Adana<br />
İli Yüzey Araştırmaları: Saimbeyli -Tufanbeyli", Haberler 17 (2004), İstanbul, 23vd.<br />
2 Ramsay, W.M., Anadolu’nun Tarihi Co¤rafyas›, (Çev: M.Pektaş), İstanbul 1960, 21, 311 <strong>ve</strong> 346. 19. yüzyılın ortalarından<br />
itibaren ilçeye gelen gezgin <strong>ve</strong> araştırmacılar için bkz: Langlois, V., Voyage dans la Cilicie et dans les Montagnes<br />
du Taurus, Exécuté pendant les années 1852-1853, Paris 1861, 380vd, 410-411., Alishan, P.L.M., Sissouan ou<br />
L’Arméno-Cilicie, Description Géographique et Historique, Venise-S.Lazare 1899, 174-175., Schaffer, F.X., Cilicia,<br />
Petermanns Mitteilungen, Ergaenzungsheft 141, Gotha: Justus Perthes 1903, 55, 80, 82 <strong>ve</strong> 90. <strong>ve</strong> Texier, C., Küçük<br />
Asya Co¤rafyas›, Tarihi <strong>ve</strong> Arkeolojisi, Cilt: 3, (Çev: A.Suut, Latin Harflerine Aktaran: K.Y. Kopraman, Sadeleştiren:<br />
M.Yıldız), Ankara 2002, 138-139.<br />
3 Sembat Kroniği’nde Kral II. Leon’un (1198-1199) taç giyme töreninde hazır bulunanların listesinde, 46 asil <strong>ve</strong> 59 adet<br />
de tanımlanan yerleşmenin içinde, ‘Mazot Xac Prensi Simon’ ismi zikredilmiştir. Edwards, Mazot Xac Birliği’nin Hacan’a<br />
yerleşmediğini, Hild <strong>ve</strong> Restle’ni Xac ile Hac arasında fonetik bağlantı kurduğunu, ancak Hacın/Hacan isminin<br />
daha çok yerlilerce kullanılmış olma ihtimalinden söz eder: Edwards, R.W., The Fortifications of the Armenian Cilicia,<br />
(DOS XXIII), Washington, D.C. 1987, 280 <strong>ve</strong> n.6.; Hild, F.-Restle, M., Kappadokien (Kappadokia, Charsianon, Sebasteia<br />
und Lykandos), (TIB 2= ÖAW, phil.-hist.Kl. Denkschr.149), Wien 1981, 233. Saimbeyli’nin Ortaçağ tarihi <strong>ve</strong> diğer<br />
bilgiler için ise bkz: Girginer, K.S., Arkeolojik Bir Araflt›rman›n Ard›ndan Saimbeyli, T.C. Saimbeyli Kaymakamlığı Yayını,<br />
Baskıda.<br />
159
Change language