--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı
--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı
--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Çalışmalarımız Haziran 2003, Eylül 2003 <strong>ve</strong> Nisan 2004 olarak 3 ayrı döneme<br />
yayılmıştır: 1-29 Haziran tarihlerinde hem arazide hem depolarımızda yapılması plânlanan<br />
çalışmalar, arazi çalışmaları için gereken izin belgemiz gecikince, Tarsus Müzesi<br />
denetiminde yürütülen depo çalışmaları ile sınırlı tutulmuştur. 1-22 Eylül tarihleri arasında<br />
iznimiz çıkıp temsilcimiz katıldıktan sonra hem arazide hem de depolarda çalışmalarımızı<br />
yürütmüş bulunuyoruz. Ayrıca izin yazısı 26 Aralık 2003’te çıkan etütlük<br />
malzemenin nakil çalışmalarını ise, 26-30 Nisan 2004 tarihleri arasında gerçekleştirme<br />
fırsatını bulduk.<br />
Haziran 2003 Depo Çal›flmalar›<br />
Eylül 2002’de, yani bir önceki çalışma sezonumuzda, <strong>Kültür</strong> <strong>Bakanlığı</strong>’nın izni ile<br />
Adana Müzesi depolarından kazı <strong>ve</strong> araştırma evimizin depolarına getirilmiş olan Goldman<br />
döneminde ele geçirilen etütlük malzemenin temizlik, tasnif <strong>ve</strong> belgeleme çalışmalarına<br />
Haziran 2003 sezonunda da devam edilmiştir. Bu çalışmalar esnasında toplam<br />
231 kutu Tunç Çağı malzemesinin <strong>ve</strong> 89 kutu Demir Çağı malzemesinin dijital belgeleme<br />
çalışmaları tamamlanmıştır. Geçen yıl dijital arşivimize kayıtları tamamlanan<br />
Geç Tunç Çağı malzemesinden sonra bu yıl ağırlık İlk Tunç Çağı çanak çömleğinde idi.<br />
Yapılan temizlik, tasnif <strong>ve</strong> arşivleme sistemimizi hatırlatmak istiyorum, zira malzememiz<br />
yayınlanmış kazı malzemesi olmakla beraber yarım yüzyıl kadar bir aradan sonra<br />
yeniden elden geçiriliyor: Kutularda bulunan çanak çömlekler temizlendikten sonra önce<br />
yayınlar ile karşılaştırılarak tanımlanıyor, yayında katalog numarası ile belirlenenler<br />
var ise tespit ediliyor. Kutular arası yapılan tüm aktarma <strong>ve</strong>ya değişiklikler not ediliyor.<br />
Sonra kutularda gövde parçaları ayrıldıktan sonra diagnostik parçalar ön <strong>ve</strong> numaraların<br />
bulunduğu arka yüz olmak üzere en az iki kere dijital kamera ile belgeleniyor. Temizlenmiş<br />
parçalar tekrar kutulanıp kaldırıldıklarından sonra sonuç olarak her kutunun<br />
muhteviyatı dijital arşivden görüntülenebilir duruma gelmiş oluyor. Önümüzdeki yıllarda<br />
bu malzemeyi, özellikle yayınlarda yer almayan kısmını son Troia kronolojisi ile Demircihöyük<br />
<strong>ve</strong> Küllüoba gibi yerleşmelerden elde edilen bilgiler ışığında yeniden gözden<br />
geçirip kısmen yayınlamak gerekecektir.<br />
Kayıtları tamamlanan Demir Çağı etütlük malzemesinin boyalı olanları arasından<br />
seçilmiş bir grup üzerine Boğaziçi Üni<strong>ve</strong>rsitesi, Tarih Bölümü master öğrencilerimizden<br />
Elif Ünlü’nün hazırladığı “Tarsus-Gözlükule’de Geç Tunç Çağı’ndan Demir Çağı’na Geçişte<br />
Boyalı Çanak Çömlekler” adlı master tezinden yola çıkarak yazdığı makale, baskı<br />
aşamasına gelinen ilk “Tarsus-Gözlükule Araştırmaları” cildinde yer alacaktır. Söz konusu<br />
malzeme kısmen Goldman-Tarsus yayınlarında bulunan, ancak Tunç <strong>ve</strong> Demir<br />
Çağı ciltlerine dağılmış olarak neşr edilmiş olan, kalanları ise zamanında yayın dışı bırakılmış<br />
parçalardan oluşmaktadır. Ünlü, Gözlükule’de, Doğu Akdeniz Bölgesi’nde Geç<br />
Tunç Çağı olarak adlandırılan dönemin sona erdiğinin işaretlerinden sayılan yıkıntı tabakasının<br />
üzerinden ele geçirilen bu malzemeyi, ayrıntıları ile araştırılmış Geç Miken<br />
III malzemesinden farklı bir grup olarak tanımlamıştır. Günümüz bilgileri ışığında karşılaştırılmalı<br />
bir çalışma ile bu yeni tanımlanan geçiş dönemi malzemesinin bağlantılarının<br />
araştırılması, M.Ö. 2. binyılın sonunda Hitit İmparatorluğu’nun da çöküşüne yol<br />
açan olaylar sonucunda Çukurova’da yaşananların aydınlatılması doğrultusunda faydalı<br />
olmuştur. Üzerinde durulan konu şöyle özetlenebilir: Eğer bu malzeme Gözlükule’de<br />
yaşayan halkın kullandığı gündelik malzemenin bir kısmını teşkil ediyorsa daha<br />
önce höyükte tanımlanan çanak çömlek gelişiminin devamı olarak anlamlı mıdır, yoksa<br />
başka bölgelerden göç ederek gelen insanların geldikleri yörelerde yıllardır kullandıkları<br />
çanak çömleklerin izlerini mi taşımaktadır? Bölgede bulunan Kilisetepe, Mersin-Yumuktepe,<br />
Soli <strong>ve</strong> Kinet Höyük’te benzer gelişmeler olmuş mudur? Bu bağlamda Geç<br />
Miken III malzemesinin bu diğer boyalı çanak çömlek grubunun üzerinde etkisi var mıdır<br />
yok mudur? Bu konudaki ayrıntılı bilgiler Ünlü’nün makalesinde yer almaktadır.<br />
Ayrıntılı çalışmaları bitirilen <strong>ve</strong> aynı geçiş dönemine ışık tutacak bir diğer malzeme<br />
grubu da Geç Miken III tipi çanak çömleklerdir. Bu malzeme Gözlükule’nin üzerinde<br />
herhalde en fazla çalışılmış buluntu grubunu teşkil ediyor. Neredeyse tümü yörede<br />
üretilmiş olan bu çanak çömlek grubu geleneksel olarak Geç Tunç Çağı’nın sonunu ge-<br />
88
Change language