--KAPAK ARAÞTIRMA kopya 1 - Kültür ve Turizm Bakanlığı

Peripteros’un cellas›nın doğu kısmındaki ana kaide diye adlandırılan yerde
Avusturyalılar’ın yaptıkları kazılarda 600’den fazla kehribar obje ele geçirilmiştir.
Bunlar:
- Z- biçiminde çeşitli yerlerinden delinmiş;
- Halka biçiminde süslemeleri olan objeler:
a) Bunlardan bazıları üçgen prizma gövdeli olup bitiminde bir tane yatay, karşı
geniş yüzünde ise yay biçiminde iki tane delik bulunur (Resim: 11).
b) Bazıları yassı silindir gövdelidir ve her iki dar yüzlerinde yay biçimi delik ve çukurları
vardır.
Bu buluntu kompleksine 2,2 cm. yüksekliğinde iki baş da dahildir (Resim: 12).
Bunların da üzerlerinde delikler görülür.
Kült figürüne ait olduğunu düşündüğümüz birbiri ile bağlantılı bu ziynet bütününün
rekonstrüksiyonu üzerinde çalışmalarımızı sürdürmekteyiz.
Alt›n (teknolojik incelemeler)
Andrea PÜLZ
Birgit BÜHLER
İ.Ö. 7. ve 6. yüzyıl altın buluntuları arasında basit folyelerin yanı sıra zengin süslemeli
konstrüksiyonlar da bulunmaktadır. Hogarth’ın kazılarından 1000’in üzerinde obje
ele geçirilmiş, apliklerin dublikasyonları ise Londra’ya gitmiştir (yayın 1906). Yaklaşık
700 eser ise Anton Bammer’in yaptığı kazılardan ele geçirilmiştir.
Objeler biçimsel çeşitliliğine göre söyle sıralanabilir;
En büyük yüzdeyi aplik, kolye uçları (pandantif), boncuklar, iğneler ve küpeler
oluşturur.
Hogarth’ın yaptığı kazılarda bulunan insan betimleri ve Bammer’in kazılarından
bulunan iki heykelcik, altın levhadan (dövme ve çekiçleme yöntemi ile) yapılmıştır. Diğer
taraftan 5,14 cm. yüksekliğindeki başka bir figür tam döküm olarak yapılmıştır. Yaklaşık
İ.Ö. 630 civarına tarihlenen figür, bulunduğundan beri Lidya sanat çevresine addedilmiştir
(Resim: 13).
Son derece güzel hayvan betimlemeri içerisinde sinek biçimindeki tekil bir kolye
ucu, ağustos böceği formundaki alışılmışın dışında bir broş, arı formunda bir iğne ucu
(İngiliz kazılarından) ile grifon ve boğa-aslan karışımı kafa formundaki (Avusturya kazılarından)
bir kolye ucu örnek olarak verilebilir.
Aslan, özellikle fibulalar üzerine işlenmiştir. Bunlardan bir tanesi Hogarth’ın kazısından,
dört tanesi ise Bammer’in kazısından olmak üzere beş tanesi alışılmışın dışında
işlenmiştir (Resim: 14).
Hepsinin belirleyici biçimi yarım dairedir. Bu form değişik şekillerde dekore edilmiş
bir levhadan işlenmiş olup İstanbul’daki parça üzerinde Asur stilinde iki aslan başı
yer alır. Altı yapraklı, sadece iğnelerinin yönü değişik olan Selçuk’taki dört büyük fibula
üzerinde ise iki tarafında çiçek yer alan aslan başı bulunur.
Her iki kazının da altın objelerinin yapım teknikleri, özel bir teknoloji projesi içerisinde
incelenmektedir. Fibulalar altın plâkadan elde edilmiş çok sayıdaki tek parçadan
yapılmıştır.
Selçuk’taki fibulalar üzerindeki iki parçadan oluşan aslan başları, tam plâstik pozitif
bir model yoluyla yapılmışlardır. Başların ortasındaki uzunlamasına ek yerinden
anlaşıldığı gibi, her iki tarafın biçimlendirilmesi için ayrı bir altın plâka parçası kullanılmıştır
(Resim: 15).
Yine fibulalar üzerinde görülen dört yapraklı çiçeklerin yapımı için kullanılan ve
yarı üretim diye adlandırılan yöntem, bu fibula tiplerinin Efes atölyelerinden çıkma olduğunu
göstermektedir.
340