You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
98 ZBIGNIEW STAWROWSKI<br />
sformulowanych w postaci zakazOw. Nastypnym etapem, etapem doskonaloSci<br />
jest spelnianie przykazania miloSci - porzucenie wszystkiego<br />
i pojScie za jezusem. Wezwanie do pelni Zycia moralnego kieruje siy przy<br />
tym do czlowieka jako istoty wolnej, rna charakter nie tyle nakazu, co<br />
propozycji: "Jdli chcesz ..." Te trzy zasadnicze aspekty: I) fundamentalna<br />
wolnose czlowieka, ktory - jdli chce - moze wkroczye na drogy moralnosci;<br />
2) bezwzglydna obowi,!zywalnose Bozych przykazan; oraz 3) wymiar<br />
doskonalosci - ukazuj,! siy w swietle ewangcJicznego przeslania jako istotne<br />
elementy Zycia moralnego czlowieka. Refleksja etyczna, ktora ich wszystkich<br />
nie dostrzega i nie uwzglydnia, musi bye uznana za niewystarczaj,!c,!.<br />
Dlaczego wiyc VI drugi m rozdziale Encykliki Jan Pawel II sam zaezyna<br />
m6wie jyzykiem pewnej okreslonej tradycji teologiezno-filozoficznej Chodzi<br />
tu nie tylko 0 to, ze ewangeliczny jyzyk jest zrozumialy wyl,!cznie dla<br />
tych, kt6rzy uwierzyli, nie tylko 0 to, ze wezwanie do pojscia za<br />
Chrystusem drog,! d oskonalosci moZe podj,!e tylko ten, kto Go juz<br />
wczesniej spotkal. G/ownym celem Encykliki jest przeeiwstawienie siy<br />
falszywym koncepejom i teoriom moralnym, .wobec ktorych wskazane jest<br />
odwolanie siy do argumentow racjonalnych. Rozstrzygniycie kontrowersji<br />
na plaszczyinie rozumowej jest rowniez 0 tyle istotne, ze najczysciej to<br />
wlasnie pogl,!dy filozoficzno-teologiezne rzutuj,! na sposob odczytywania<br />
Pi~m a Swiytego. Ale podjycie sporu na poziomie raejonalnego dyskursu<br />
oznacza rowniez zaproszenie do lilozoficznej dyskusji nad kwesti,! moraln,!,<br />
a tym samym otwarcie si y na moZliw,! krytyky, poniewaz jyzyk kazdej<br />
fil ozofii czy teologii jest czyms z koniecmosci niedoskonalym.<br />
Tradyeja filozofiezno-teologiezna, ktor'! w tym miejseu Eneykliki<br />
wspomaga siy Papiez, tradyeja poworuj'!ca siy na mysl sw. Tomasza, na<br />
pierwszy rzut oka wydaje siy szezegolnie przydatna w konfrontacji<br />
z koncepcjami krytycznymi wobec katolickiej doktryny moralnej. I to nie<br />
tylko dlatego, ze od stuleei jest ona gl6wnym oryzem KOScioia w intelektualnych<br />
sporaeh z wci,!z nowymi ideami pojawiaj,!cymi siy w swiecie.<br />
Podkrdlanie w ramaeh tej tradycji obowi,!zuj,!eego charakteru prawa<br />
naturalnego, ezy tez akeentowanie znaczenia obiektywnej prawdy w decyzjach<br />
moralnych, spra·.via wrazenie, ze potrafi ona przedstawie wlasciw,!<br />
odpowiedz na wyzwanie subiektywizmu i re1atywizmu dzisiejszej epoki. Ale<br />
naprawdy wl asciwa odpowiedz polegalaby nie tylko na wskazaniu bl~ ow<br />
odnosnych koncepeji moralnych, leez ponadto na wypraeowaniu jyzyka,<br />
kt6ry ocalilby to wszystko, co sluszne i prawdziwe w pogl,!dach kontestatorow.<br />
Aby udzielie odpowiedzi, trzeba jednak najpierw uslyszee pytanie,<br />
trzeba zrozumiee, Jakie wazne doswiadczenie stoi za takim a nie innym<br />
ujyciem problematyki moralnej. Tradycji tomistyeznej zdaje siy to w ogole<br />
nie interesowae. Ma ona w tej kwestii wlasn'!, niezaleZn,! od pojawiaj,!cyeh<br />
siy w dziejaeh konkretnych problem ow, uniwersaln