You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
24 MAURICE BLONDEL<br />
swiadkami b,!dz nawet aktorami teogonii, na ktor,! skladaj,! sir; nasze<br />
przeznaczenie i dzieje swiata.<br />
4. Spraw'l jednak, do ktorej Augustyn niestrudzenie i uporczywie<br />
nawraca i kt6r'l mocno podkreSla, jest swiadectwo rozumu, Zywe Magisterium,<br />
Osoba Slowa br;d,!ca cal'! prawd,! naszej mysli. Zwlaszcza tutaj nie<br />
dajemy sir; zwieSc pozorom. Augustyn, drog'l bezposredniej i ci'lglej<br />
abstrakcji, rozr6znia mir;dzy naszymi pojr;ciami i rozumem oraz Rozumem<br />
i Prawd'l bosk'l; co prawda maj'l one pol'lczye sir;, ale nie wolno pochopnie<br />
utozsamiae ich z sob'l ani do siebie zblizae posluguj'lc sir; Ii tylko zwykl'l,<br />
spekulatywn'l dialektyk'l, sposobem dyskursywnym, gdyz invenitur Deus<br />
non ambulando, sed amando. Jesli zatem musimy udac sir; na wygnanie, aby<br />
dotrzee do Boga, to trzeba nam wyjsc z naszych idolatrii i egoizm6w<br />
i zd'lzae w stronr; tego, co w nas intymniejsze niz najglr;bsza intymnosc.<br />
Jakoz najczr;sciej jestem dla siebie nieobecny, niewidzialny zas gosc zawsze<br />
we mnie przebywa. Ahsum a me; ego,foris; Tu autem, intus, tak ze dowody<br />
istnienia Boga, zawsze potencjalne, nie tyle s'l odkryciem b'ldz wynalazkiem,<br />
ile raczej inwentarzem b'ldZ bilansem, albo tez - by tak powiedziee<br />
- kana/em l'!cz'!cym to, co w nas lub rzeczach przynalerne jest kondycji<br />
stworzenia, z tym, co stanowi dar, obecnosc, wezwanie Stw6rcy.<br />
Czy wszystko to oznacza, ze argumenty do niczego nie s/uz'l, nie maj'l<br />
mocy demonstratywnej Zadn'l miar'l. Przeciwnie, S,! niezbr;dne do rozr6zniania<br />
i do zapobiegania wszelkim formom baiwochwalstwa, kt6rego nawet<br />
ateizm jest skrzywionym odbiciem. Chodzi 0 argumenty rozumowe, ale<br />
zawsze przeniknir;te i oZywione wysi/kiem oczyszczaj'!Cym, tak jak nauczy/<br />
sir; tego w trakcie swojej mozolnej konwersji Augustyn, kt6ry tyle mia/<br />
trudnosci z wyzwoleniem obu wspolnikow - ducha i ciala. Dowod rozumowy,<br />
aby byl kompletny i mial swoj'l normaln'l moc, powinien budowae<br />
religijne i zarazem intelektualne nawrocenie. Totez Augustyn, trzymaj,!c si~<br />
swego integralnego realizmu uwzglr;dniaj'lcego wszelkie dane historii, nie<br />
mysli 0 przeciwstawianiu "Boga Abrahama, Izaaka i Jakuba, Boga Ewange\ii"<br />
Bogu Rozumu, Nauk i Liczb . Jeszcze raz, i na jeszcze glr;bszym<br />
poziomie, stwierdzamy - w jego oczach zasadnicz,! - jed nose dyspozycji<br />
woli, owszem, nawyk6w cia/a, z przekonaniami umys/u i naukami tradycji.<br />
W tym miejscu musimy zabezpieczyc si~ przed zagrozeniem jeszcze<br />
podst@niejszym niz te, kt6resmy wyiej zasygnalizowali. Otoz, jesli z izolowaniem<br />
i fiksowaniem tez Augustynskich celem wykorzystania ich jako<br />
materialu do konstrukcji pojr;ciowych wi'lz'l si~ powazne niedogodnosci, to<br />
nie mniejsze czyha na nas niebezpieczenstwo, gdy zamiast trzymac si~<br />
poszczegolnych teorii probujemy inspirowac si~ jego duchem i ogoln'l<br />
metod,!, jednak traktuj'lc je rowniez pod/ug nawykow slownych i myslowych,<br />
kt6re - w chwili, gdy wskazujemy i chwalimy konkretne realia<br />
- sugeruj,! nam, ze ta nasza wypowiedz i pochwaly pod adresem ogolnego<br />
pojr;cia konkretu zwalniaj'l nas z obowi,!zk6w wzglr;dem tegoz konkretu.<br />
W taki wlasnie sposob wielokrotnie - zwlaszcza w pocz'ltkach XlII<br />
wieku, w niekt6rych szkolach XVIII- i XIX-wiecznych - sam'l ider;
Change language