You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
88 KRZYSZTOF MECH<br />
Oznacza to, ze czlowiek pod postaci~ l~ku zawiera n i e b y t w sobie. Bye<br />
skonczonym oznacza wy-stawae z niebytu, pod postaci~ l~ku niebyt<br />
zawierae w sobie. Niebyt jest wi~ ostatecznie tym, co czlowieka neguje,<br />
jest jakims pierwotnym n i e wobec czlowieka.<br />
W ten sposob odnajdujemy negacj~ u samych irodel czlowieczenstwa.<br />
Czlowiek juz "z samego pocz~tku" jest by tern "naznaczonym" negacj~,<br />
a mowi~c Scislej by tern, ktory negacj~, pod postaci~ l~ku, "znajduje"<br />
w sobie. Odkrywamy negacj~ bardziej pierwotn~ niz kawy zawieraj~cy<br />
negatywnosc akt przekraczania. Jestem "skonczon~ negacj~" (Ricoeur).<br />
Egzystencjalne analizy odslaniaj~ negacj~ "wpisan~" w sam~ struktur~<br />
bytu, w sam fakt egzystencji czlowieka, wskazuj~ na "n.egatywny pierwiastek,<br />
wpisany ponizej poziomu slownego"IS, na "struktury obiektywne (...)<br />
na poziomie struktur warunkuj~cych egzystencj~" 16. Przekroczenie jest ze<br />
swej istoty negacjq l~ku, jest negacjq tego, co czlowieka w sposob<br />
pierwotny neguje. Tym samym przekroczenie jest neg a cj q neg a cj i. Jest<br />
jakims "wbrew" wobec tego l~ku.<br />
To zatem w stosunku do owej pierwotnej negacji, ktorll naz)'wam teraz<br />
przygodnoscilliub nietrwalosciil, akt transcendujllcy stanowi negacjtr wtornll.<br />
Zaprzeczenie jest negacjll negacji. ~cislej mowillc, mysl, ktora mierzy w sens<br />
ponad skonczonll perspektYWll, ocena, ktora mierzy w wartoSci wychodzllc<br />
poza punkt widzenia samej woli, w por6wnaniu z negacjll skonczonoSci<br />
pozostajll ze sobll w specyficznej relacji, kt6rll moroa dose dokladnie wyrazie<br />
takimi oto slowy: mysltr, chCtr w b r e w mej skOl1czonosci. W b re w ... - tak<br />
moi:na by scharakteryzowae najbardziej konkretny stosunek zachodzilCY<br />
mitrdzy negacjll jako lranscendowaniem a negacjll jako skonczonoscill,<br />
mitrdzy zaprzeczeniem a unicestwieniem. '1<br />
Przekraczanie jest wprawdzie jakims n i e, iecz w stosunku do pierwotnego<br />
- chcialoby si~ powiedziee egzystencj alnego - n i e, do tego n ie, ktore<br />
egzystencja czlowieka ze sob~ "niesie". Jest wi~ ostatecznie jakims t a k,<br />
negacj~ negacji.<br />
Tym samym, odslaniaj~ca refleksja dochodzi do miejsca, w ktorym<br />
tryska sarno z rod lob y t u, do miejsca, w ktorym odslania si~ przed nami<br />
pierwotna afirm,cja bytu, "mysi, ktora mierzy w sens poza skonczon~<br />
perspektyw~"18, odslania swoje zrodlo - pierwotnq aftrmacj~ bytu.<br />
Lecz przekraczanie jest nie tylko jakims "wbrew", jakims "pomimo ze".<br />
Owo n i e jest czyms wi~j niz tylko w sensie logicznym rozumianq negacjq<br />
negacji . Przekraczanie jest takZe, a moze przede wszystkim, jakims "w<br />
imi~ czegos". Oznacza to,ze obok pierwiastka negatywnego mozemy<br />
w przekraczaniu doszukae si~ pierwiastka po z Y t Y w neg o. Negacja, nie<br />
przestajqc bye negacjq skonczonoSci, jest zarazem jakqs a fi r m a cj q.<br />
Maj~ca charakter negacji zdolnose przekraczania jest ostatecznie pewnym<br />
" P. Ricoeur, dz. eyt., s.318.<br />
I. P. Tillieh, Systematic theology, t. II, s. 48. <br />
17 P. Ricoeur, dz. eyt., s. 318. <br />
I. l .w., s. 318.
Change language