You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
78 ROZMOWA Z PROFESOREM RICHARDEM SWINBURNEM<br />
Jestem przekonany, iz to, co morna byloby nazwae obron~ wolnej woli,<br />
musi bye centralnym momentem kazdej teodycei. Ale niew~tpliwie tego<br />
typu obrona nie moze sobie poradzie z niekt6rymi rodzajami zla,<br />
w wytwarzaniu kt6rych ludzie nie maj~ udzialu, na przyklad ze zlem<br />
spowodowanym przez choroby i trzysienia ziemi. Aby uporae siy z tego<br />
rodzaju zlem potrzebujemy innego uzasadnienia. S~dzy, iz przed teodyce~<br />
otwierajq siy tu przynajmniej dwie drogi. Po pierwsze, naturalne zlo<br />
pozwala nam stwierdzie, jakie naturalne procesy wyworujq b6l i cierpienie.<br />
Uzyskujemy w ten spos6b wiedzy, jak b6l i cierpienie wywolywae lub jak<br />
go powstrzymywae. Aby zas mie6 w pelni tego rodzaju wyb6r miydzy<br />
dobrem a zlem, 0 kt6ry chodzi w obronie wolnej woli, musimy wiedzie6,<br />
jak zlo wywolywae. Po drugie, naturalne zlo pozwala nam na pewnego<br />
rodzaju zachowania, kt6rych inaczej nie bylibysmy w stanie podejmowae.<br />
Jdli odczuwam b61, to mam moiliwose okazania odwagi, a inni mog~<br />
okazae mi sympatiy. Oczywiscie ani przez moment nie sugerujy, ze B6g<br />
powinien wytwarzae bardzo, bardzo wiele zia naturalnego i dawae nam<br />
moiliwoSci nieskonczonych wybor6w w celu promocji r6znych d6br. Ale<br />
istnieje pow6d wytworzenia ograniczonej ilosci zla, aby miee moiliwose<br />
znacz~cego wyboru oraz pewnych dziaIan, kt6rych inaczej nie moglibysmy<br />
podj~e. I s~dzy , ze swiat bylby ubozszy, jdli nie mielibysmy moiliwoSci<br />
naprawdy wielkich wybor6w i wynikaj~cych st~d pewnych okres6w, gdy<br />
B6g dopuszcza istnienie zia.<br />
W swoim nowym, czterotomowym dzieIe , tetralogii z zakresu doktryny<br />
chrzdcijaliskiej, ktarego dwa pierwsze tomy zostaly jui opublikowane,<br />
przesunql Pan swojq uwag~ od najogalniejszych twierdzen teistycznych i ich<br />
czysto jilozojicznego uzasadnienia w kierunku pewnych specyjicznych twierdzen<br />
chrzescijanstwa. Zmiana ta jest podyktowana cz~sciowo Pana przeswiadczeniem,<br />
ie teologia Jilozojiczna i teologia oparta na objawieniu nie sq<br />
dwiema calkowicie odr~bnymi dyscyplinami, leez sq - do pewnego stopnia<br />
- wzajemnie uzaleinione. Czy maglby Pan opisac t~ zaleinosc i zilustrowacjq<br />
jakims jednym charakterystycznym przykladem<br />
Byloby czyms irracjonalnym wierzye w Boga lub w jakiekolwiek prawdy<br />
stwierdzane w chrzescijanskim wyznaniu wiary, gdyby nie istnialo w tym<br />
wzglydzie odpowiednie swiadectwo. Swiadectwo na istnienie Boga pochodzi<br />
gI6wnie z bardzo og6lnych fenomen6w, na kt6re zwr6cilem uwagy<br />
powyzej. Swiadectwo na rzecz okrdlonych prawd chrzescijanskich, na<br />
przykiad doktryny Tr6jcy Swiytej, wcielenia lub szczeg610wych twierdzen<br />
moralnych, sprowadza siy w pierwszej instancji do tego, ze s~ to prawdy<br />
gloszone przez Kosci61 i Chrystusa. Ale dlaczego powinnismy wierzye w to,<br />
co m6wi Kosci61 Dlatego, ze Kosci61 zostal zalozony przez Chrystusa<br />
w celu kontynuacji swego dziela. Dlaczego jednak powinnismy wierzye<br />
w to, co powiedzial Chrystus Dlatego, ze B6g zaswiadczyl 0 jego<br />
proroctwie, dokonuj~c symbolicznej afirrnacji jego nauczania w fakcie<br />
zmartwychwstania. Jdli zmartwychwstanie mialo taki charakter, jak
Change language