Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ANALIZA I RELlGlA<br />
71<br />
Od tego czasu wszystko radykalnie si~ zmienilo. Glowny nurt filozofii<br />
anglo-amerykanskiej, kt6ry w okresie ostatnich 70 lat jest niekiedy<br />
nazywany filozofi~ analityczn~, odzyskal swoj~ rownowagy. Zajmuje si y on<br />
ponownie "wielkimi" zagadnieniami metafizycznymi dotycz~cymi tego,<br />
jakie s~ ostateczne skladniki swiata i jak s~ one ze so b~ powi~zane, oraz<br />
"wielkimi" zagadnieniami epistemologicznymi dotycz~cymi natury i granic<br />
poznania. S~ to problemy, ktorc fascynuj~ filozofow od czasow greckich.<br />
W filozofii anglo-amerykanskiej przy ich podejmowaniu kladzie si~ nacisk<br />
na dwie sprawy: na zachowanie rygorow scislej i jasnej argumentacji oraz<br />
na uwzglydnienie tego, co poszczegolne nauki mowi~ nam 0 swiecie.<br />
UwaZam ten powrot do metafizyki za cos bardzo dobrego. To prawda, ie<br />
metafizyka, jak~ preferuj~ filozofowie anglo-amerykanscy, rna charakter<br />
materialistyczny. Ale w tradycji, ktora kladzie nacisk na metody ostroinej<br />
i Scislej analizy oraz bierze pod uwagy szczegolowe dane nauk, moiliwe s~<br />
tei i inne stanowiska. I wlasnie one s~ wykorzystywane przy analizie<br />
znaczenia i uzasadnienia centralnych doktryn religijnych, charakterystycznych<br />
zwlaszcza dla chrzescijanstwa oraz innych religii Zachodu, takich jak<br />
judaizm czy islam. Filozofowie religii badaj~, czy istnieje Bog, w sensie,<br />
w jakim stwierdzaj~ to owe religie, oraz jaka jest Jego natura, a ponadto<br />
posluguj~ siy swoimi umiejytnosciami przy analizie znaczenia i uzasadnienia<br />
mniej centralnych twierdzen religijnych. Od ostatnich dwudziestu lat<br />
moma dostrzec znaczny wzrost zainteresowania filozofi~ reJigii, zarowno<br />
w USA, jak i w Wielkiej Brytanii. Dla przykladu, kiedy studiowalem<br />
filozofiy w Oksfordzie, nie bylo specjalnego przedmiotu zwanego filozofi~<br />
religii, ktory studenci mogliby wybrac i studiowac. Obecnie ftIozofia religii<br />
jest popularn~ opcj~ w zakresie studiow filozoficznych i okolo 60 lub 70<br />
oksfordzkich studentow pisze kaidego roku pracy z tej dziedziny. To<br />
prawda, ie wiykszosc ftlozofow anglo-amerykanskich to ateisci, lecz religia<br />
jest dzisiaj na wydzialach filozoficznych traktowana 0 wiele powainiej nii<br />
to kiedys mialo miejsce. Jest to cZySciowo rezultat tego, ze metafizyka jest<br />
znowu popularna ("wielkie" zagadnienia metafizyczne prawie zawsze<br />
zawieraj~ problem istnienia Boga), a czysciowo tego, ie ci, ktorzy<br />
uprawiaj~ ftlozofi\ religii, czyni~ to w sposob seisly, opieraj~c siy na<br />
wynikach osi~gniytyeh na innych obszaraeh filozofii, wypraeowanych tam<br />
terminach teehnieznyeh i podstawowej literaturze przedmiotu. W wyniku<br />
tego filozofia religii dobrze pasuje do ealego studium filozofli, jest<br />
uprawiana w ten sam sposob, jak inne dyseypliny filozofiezne.<br />
Czy moglby Pan podac nazwiska kilku wspOlczesnych fllozoJow angloamerykanskich,<br />
klorzy odgrywajq waznq rolf w dzisiejszej fllozofli religii<br />
Do najbardziej wplywowyeh nalezy zaliczyc takich autorow, jak Alvin<br />
Plantinga, William Alston, Robert Adams i wielu innych, ktorzy s~ ze sob~<br />
Scisle zwi~zani i staraj~ siy uprawiac filozo fiy religii w podobny sposob. Nie<br />
starajfl siy oni uprawiac teologii naturalnej, leez usiluj~ znaleic uzasadnienie<br />
dla religii , ktore ni e wiflze siy z podawaniem argumentow za teizmem
Change language