74 ROZMOWA Z PROFESOREM RICHARDEM SWINBURNEM fenomenow w jego obrrbie. Argumenty te pozwalajq ostatecznie twierdzie, ie istnienie Boga jest bardziej prawdopodobne nii Jego nieistnienie. Podkreila Pan, ie wszystkie one wzajemnie sir wzmacniajq i nie powinny bye rozwaiane w oderwaniu. Ale bye moie warto byloby wskazae na te z nich, ktore Pariskim zdaniem bardzo znacznie przyczyniajq sir do wysokiego prawdopodobieizstwa teizmu i podac powody takiego stanu rzeczy. Argumenty aposterioryczne za istnieniem Boga wychodz,! od skutkow Jego dzialalnosci. Nie dowodz,! one, ze Bog musi istniee, lecz ze po prostu istnieje, jak to da si\! pokazae na podstawie pewnych rzeczy, ktore obserwujemy. Argumenty te mozna uporz,!dkowac stosownie do ogolnosci zjawisk, do ktorych odwolujemy si\! w przeslankach. Tak wi\!c mamy wpierw argument kosmologiczny, ktory wychodzi po prostu od istnienia wszechswiata. Nast\!pnie mamy dwie postacie argumentu z celowosci, ktore opieraj,! si\! na roinym uporz,!dkowaniu wszechswiata. Dalej jest argument ze swiadomosci (tj. z faktu, ze czlowiek jest swiadomym by tern), a nast\!pnie argumenty z rozmaitych historycznych fenomenow i ludzkiego doswiadczenia. I w koncu jest tez argument z doswiadczenia religijnego, ktory wychodzi od prywatnych doswiadczen poszczegolnych ludzi. Uwazam, ze wszystkie te argumenty maj,! swoj udzial w wysokim prawdopodobienstwie teizmu, lecz w sposob szczegolny ceni\! sobie dwie postacie argumentu z celowosci, z ktorych kaida w bardzo znacz'!cy sposob przyczynia si\! do ostatecznego, kumulatywnego rezultatu. Pierwsz'! postac tego argumentu okreSlam mianem argumentu z porz,!dku czasowego. W przeslankach stwierdza si\! tu, ze w calym przypuszczalnie nieskonczonym czasie i przestrzeni przedmioty materialne zachowuj,! si\! w podobny, daj,!cy si\! skodyfikowac w prawach naukowych, sposob. Mozemy nie wiedziee dokladnie, Jakie to s,! prawa. Bye moze S,! to rownania pola Einsteinowskiej ogolnej teorii wzgl\!dnosci, a bye moze prawa wielkiej zunifikowanej teorii/ pola, ktora nie zostala jeszcze sformulowana. Stwierdzenie, iz prawa {aide rz'!dz'! materi,!, r6wna si\! stwierdzeniu, ie kaida porcja materii - kaidy neutron, proton i e1ektron - zachowuje si\! w nieskonczonym czasie i przestrzeni w dokladnie ten sam sposob. WczeSniej mowilem 0 kryteriach, ktore decyd uj,! 0 tym, ie swiadectwo obserwacyjne uzasadnia jak,!s hipotez\! eksplanacyjn,!. Stosownie do pierwszego kryteri urn, jdli dana hipoteza jest prawdziwa, powinnismy spodziewae si\! tego swiadectwa, a wedlug drugiego kryterium nie powinnismy si~ w innym przypadku spodziewac tego swiadectwa. Niew'!tpliwie swiadectwo, z Jakim tu mamy do czynienia, jest takie, ie nie powinnismy si~ go spodziewae przy normalnym biegu rzeczy, tj . opartym na przypadku. Szanse tego, ze na mocy przypadku kawa poszczegolna porcja materii we wszechswiecie b~zie si~ zachowywae w dokladnie taki sam sposob, S,! nieskonczenie male. Ale jeSli istnieje Bog, to istnieje racja, by przypuszczac, ie stworzyl On wszechswiat uporz,!dkowany. B~,!c wszechmocnym, byl On w stanie to zrobic, a ponadto istnieje powod,
ANALIZA I RELIGIA 75 dlaczego stworzony przez Niego wszechswiat jest uporz,!dkowany. Po pierwsze dlatego, ze uporz
- Page 1 and 2:
467
- Page 3 and 4:
ZNAK MIESIF;CZNIK KWIECIEN KRAKOW I
- Page 5 and 6:
OD REDAKCJI Numer obecny, po.§wif
- Page 7 and 8:
GRA 0 WrAR~ 5 skrajn~ wersj ~ pelag
- Page 9 and 10:
ORA 0 WIAR~ 7 fragment6w Myili - ze
- Page 11 and 12:
GRA 0 WlARI:; 9 obrachowania strat
- Page 13 and 14:
ORA 0 WlARI;; 11 tworzy zwyczaj; on
- Page 15 and 16:
GRA 0 WIARI;: 13 Z wszystkich ciai
- Page 17 and 18:
JEDNOSC DOKTRYNY AUGUSTYNSKIEJ 15 n
- Page 19 and 20:
JEDNOSC DOKTRYNY AUGUSTYNSKIEJ 17 p
- Page 21 and 22:
JEDNOSC DOKTRYNY AUGUSTYNSKIEJ 19 n
- Page 23 and 24:
JEDNOSC DOKTRYNY AUGUSTYNSKIEJ 21 i
- Page 25 and 26:
JEDNOSC DOKTRYNY AUGUSTYNSKIEJ 23 n
- Page 27 and 28: JEONOSC OOKTRYNY AUGUSTYNSKIEJ 25 i
- Page 29 and 30: JEDNOSC DOKTRYNY AUGUSTYNSKIEJ 27 z
- Page 31 and 32: LEKCJA SWII~TEGO TOMASZA 29 M,!dros
- Page 33 and 34: LEKCJA SWI~EGO TOMASZA 31 Tomasz ni
- Page 35 and 36: LEKCJA SWI~TEGO TOMASZA 33 Prawda w
- Page 37 and 38: LEKCJA SWI~TEGO TOMASZA 35 • Filo
- Page 39 and 40: LEKCJA SWII;;TEGO TOMASZA 37 nieust
- Page 41 and 42: LEKC1A !;WI~TEGO TOMASZA 39 sensie
- Page 43 and 44: LEKCJA 5;W[~TE G O TOMASZA 41 jeszc
- Page 45 and 46: PAUL TILLICH DWA TYPY FILOZOFII R
- Page 47 and 48: DWA TYPY FILOZOFII RELIG" 45 Aleksa
- Page 49 and 50: DWA TYPY FILOZOFII RELIGII 47 czlow
- Page 51 and 52: DWA TYPY FILOZOFII RELlGJI 49 filoz
- Page 53 and 54: DWA TYPY FILOZOFII RELIGII 51 Swiad
- Page 55 and 56: DWA TVPY FILOZOFII RE LIGII 53 •
- Page 57 and 58: DWA TYPY FILOZOFII RELlGIl 55 o eha
- Page 59 and 60: iRODl.A POZNANIA BOGA 57 po z n aj
- Page 61 and 62: ZR60LA POZNANIA BOG A 59 w przeciwi
- Page 63 and 64: iR6DLA POZNANIA BOG A 61 si~ zatrzy
- Page 65 and 66: ZR6DLA POZNANIA BOGA 63 oczekuje w
- Page 67 and 68: ZR6DLA POZNANIA BOGA 65 czasem prag
- Page 69 and 70: ZRODLA POZNANIA BOGA 67 przeciei ni
- Page 71 and 72: ZR60LA POZNANIA BOG A 69 przez wiel
- Page 73 and 74: ANALIZA I RELlGlA 71 Od tego czasu
- Page 75 and 76: ANA LIZA I RELIG IA 73 Moze przejdz
- Page 77: ANALIZA I RELIGIA 75 dlaezego stwor
- Page 81 and 82: ANALIZA I RELIGIA 77 z najlepszej w
- Page 83 and 84: ANALIZA I RELIGIA 79 opisujl! to Ew
- Page 85 and 86: ANALIZA I RELIGIA 81 nagroda, kara
- Page 87 and 88: RELlGIA NA GRANICY ROZUMU 83 - zaro
- Page 89 and 90: RELIGIA NA GRANICY ROZUMU 85 wid ze
- Page 91 and 92: RELIGIA NA GRANICY ROZUMU I I drama
- Page 93 and 94: RELIGIA NA GRANICY ROZUMU 89 t a k,
- Page 95 and 96: RELIGIA NA GRANICY ROZUMU 91 co wyk
- Page 97 and 98: RELIGIA NA GRANICY ROZUMU 93 sw6j o
- Page 99 and 100: RELlGlA NA GRANICY ROZUMU 95 Gdy ni
- Page 101 and 102: LASK PRA WDY. BLASK WOLNOSCI 97 yja
- Page 103 and 104: BLASK PRAWDY. BLASK WOLNOSCI 99 roz
- Page 105 and 106: BLASK PRAWDY, BLASK WOLNOSCI 101 Le
- Page 107 and 108: BLASK PRAWDY, BLASK WOLNOSCI 103 ni
- Page 109 and 110: BLASK PRAWDY, BLASK WOLNO~CI 105 Bo
- Page 111 and 112: TEMATY I REFLEKSJE AND RZEJ LAZARI
- Page 113 and 114: ETYKA PIESNI ALEKSANDRA GALICZA 109
- Page 115 and 116: ETYKA PIESNI ALEKSANDRA GALICZA 111
- Page 117 and 118: ZDARZENIA - KSlt\ZKI - LUDZIE FILO
- Page 119 and 120: WARZENIA - KS!J\ZKI - LUDZIE 115 )o
- Page 121 and 122: ZDARZENIA - KSII\ZKI - LUDZI E 117
- Page 123 and 124: ZDARZENIA - KSLA,:l:KI - LUDZI B 11
- Page 125 and 126: ZDARZENIA - KSL,\ZKl - LUDZIE 121 F
- Page 127 and 128: ZDARZENIA - KSt,\ZKI - LUDZIE FILOZ
- Page 129 and 130:
ZDARZENIA - KSIl\1:KI - LUDZIE 125
- Page 131 and 132:
ZDARZENIA - KSIJ\ZKI - LUDZIE 127 i
- Page 133 and 134:
ZDARZENIA - KSIi\ZKI - LUDZIE 129 P
- Page 135 and 136:
ZDARZENIA - KSL,\ZKI - LUDZIE 131 o
- Page 137 and 138:
ZDARZENIA - Ks~1;KI - LUDZIE 133 sc
- Page 139 and 140:
ZDARZENIA - KSIl\2:KI - LUDZIE 13S
- Page 141 and 142:
ZDARZENIA - KSL,\ZKI - LUDZIE 137 L
- Page 143 and 144:
ZDARZENIA - KSU\:l':KI - LUDZIE 139
- Page 145 and 146:
ZDARZENIA - KSI.,\iKI- LUDZIE 141 L
- Page 147 and 148:
ZDARZENIA - KSL'\ZKI - LOOZlE 143 i
- Page 149 and 150:
ZDARZENIA - KSl1\ZKI - LUDZIE 145 j
- Page 151 and 152:
ZDARZENIA - KSIJ\ZKI - LUDZIE 147 w
- Page 153 and 154:
ZDARZENIA - KSIi\:l:KI - LUDZIE 149
- Page 155 and 156:
ISUMMARY I The April "Ways to God"
- Page 157 and 158:
ZEsp6L • STEFAN SWIEZAWSKJ, STANI
Change language